Quran son sәmavi müjdәdir. Hansı ki, sonuncu Peyğәmbәrә (s), yәni һәzrәt Mәһәmmәdә (s) göndәrilәrәk

3.QĠDALANMADA ĠSRAFA QADAĞA 
QOYULMASI
 
Ġsraf  hәr  bir  Ģeyin  hәddini  aĢmasıdır.  Qidalanmada  isә 
israfdan mәqsәd hәddәn artıq çox yemәk, ifrata varmaqdır. 
Bu 
növ 
israf 
Quranda 
mәzәmmәt 
olunmuĢdur 
(pislәnmiĢdir). Allah Quranda buyurur: 

---

188 
 
“Yeyin-için,  lakin  israf  etməyin,  çünki  (Allah)  israf 
edənləri sevməz!”
1
 
 
Ġsraf  çox  geniĢ  anlayıĢdır.  Belә  ki,  hәr  növ  ifratçılığı 
(kәmiyyәtdә,  keyfiyyәtdә),  vaxt  itirmәni  vә  s.  әhatә  edir. 
Bu,  Quranın  özünәmәxsus  üslubudur.  Ġlahi  nemәtlәrdәn 
istifadәyә  sәslәyәrkәn  sui-istifadәlәrin  qarĢısını  almaq 
üçün dәrhal mötәdilliyini tövsiyә edir
2
. 
Bәzi  tәfsirçilәr  burada  dörd  termin  haqqında  söhbәt 
açmıĢlar. 
1.  ―Tәqtir‖  (yaĢam  üçün  zәruri  Ģeylәrdәn  istifadәyә 
etinasızlıq  göstәrmәk.  Bu  Allahın  qәzәbinә  sәbәb  olan 
xüsusiyyәtdir). 
2.  ―Tәbzir‖  (öz  malını  ağıla  müvafiq  olmayan,  Ģәriәtә 
zidd mәqsәdlәr uğrunda xәrclәmәk. Bu, haramdır). 
3.  ―Ġqtisad‖  vә  ya  etidal  (öz  malını  ağıla  müvafiq  vә 
Ģәriәtә  uyğun  mәqsәdlәrә  mötәdil  Ģәkildә  xәrclәmәk.  Bu, 
tәrifәlayiqdir). 
4.  ―Ġsraf‖  (istifadәdә  ifratçılığa  yol  vermәk).  Quran 
ayәlәri  israfçılığı  mәzәmmәt  etmiĢdir.  ―(Allah)  israf 
edənləri  sevməz!”  ayәsi  dә  bu  qәbildәndir.  Allahın 
sevgisinin yoxluğu Onun qәzәbi demәkdir
3
. 
 
Ġnsan  orqanizminin  qida  maddәlәrinә  (kalori,  zülallar 
(protein), yağlar (lipid), karbohidratlar, vitaminlәr, mineral 
maddәlәri  vә  s.)  tәlabatı  (tәbii  ehtiyacı)  yaĢa,  cinsә  vә 
fәaliyyәt  növünә  (iĢinin  xarekterinә)  görә  fәrqlәnir. 
Ġnsanın  qidalanmada  mötәdilliyi  aĢması  orqanizmin 
                                                 
1
 Әraf, 31. 
2
 ―Tәfsiri-nümunә‖, c. 6, sәh. 147. 
3
 ―Әtyәb әl-bәyan‖, c. 5, sәh. 306. 

---

189 
 
sağlamlığı üçün tәhlükәlidir (yәni az vә ya çox yemәk hәr 
ikisi ziyanlıdır)
1
. 
 
Ġsrafın müxtәlif nümunәlәri mövcuddur
2
.