ُدِجَأ َّلا لُ ُهُمَعْ َ ٍمِعاَ ىَلَع الاًمَّرَُ ََّلِِإ َ ِحْوُأ اَم ِفِ (Ya Rəsulum!) De: "Mənə gələn vəhylər içərisində murdar olduqları üçün ölü heyvan, axar qan, donuz əti və ya Allahdan başqasının adı ilə (bismillah deyilmədən) günah olaraq kəsilmiş heyvanlar istisna olmaqla, hər hansı bir kəsin yediyi yeməklər içərisində haram buyurulan bir şey görmürəm” 2 . Ayәdә ―بفْذسهبهد‖ (axar qan) ifadәsi qeyd olunmuĢdur.
Bu, qanın kapillyarlarda qalan hissәsini istisna edir. ― ًَبف
سجس‖ ibarәsindәki ―ٍ‖ әvәzliyi üçüncü Ģәxsin tәkinә
mәxsus olmasına baxmayaraq, hәr üçünә (yәni yalnız
donuza deyil, ölü heyvan vә qana da) aid olur. Bir çox
tәfsirçilәrә görә bu ayәnin ilkin mәnasına uyğundur. Belә
ki, ayәdәn hәr üçünün natәmiz, insan tәbiәtinә zidd olduğu
anlaĢılır.
Nәhl vә Әn`am surәlәri Mәkkәdә, Bәqәrә vә Maidә
surәlәri isә Mәdinәdә nazil olmuĢdur. Qanın haram
olduğunu bildirәn ayәlәrin dәfәlәrlә tәkrar olunması onun
1
Nәhl, 115; Bәqәrә, 173; Maidә, 3.
2
Әn`am, 145.
203
insan orqanizmi üçün tәhlükәli olduğunu vә cahillik
dönәmindә qanın yeyilmәsinin geniĢ yayıldığını göstәrir
1
.
