Quran son sәmavi müjdәdir. Hansı ki, sonuncu Peyğәmbәrә (s), yәni һәzrәt Mәһәmmәdә (s) göndәrilәrәk

3. Orucun xәstәliklәrә müsbәt tәsiri.  
Bәzi hәkimlәr yazırlar: 
―Günümüzdә  artıq  orucun  bir  çox  xәstәliklәrә  müsbәt 
tәsiri  sübuta  yetirilmiĢdir.  Bu  xәstәliklәrә  aĢağıdakıları 
misal göstәrmәk olar: 
Hәzm  sistemi  ilә  bağlı  xәstәliklәr.  Xüsusilә  kәskin 
mәdә  iltihabı,  piylәnmә,  ateroskleroz,  qan  tәzyiqi,  inaq, 
xroniki  böyrәk  iltihabı,  astma,  etik  vә  psixi  anomaliya  vә 
s
1
. 
4. Orucun profilaktik faydaları. 
Bәzi hәkimlәr yazırlar: 
―Oruc  insan  yaĢamının  müxtәlif  tәrәflәrini  nizamlayan 
dövri  ayindir.  Burada  insan  ildә  bir  dәfә  bu  ayinә  әmәl 
etmәyi  zәruri  hesab  edir  vә  bu  onun  ruhunda, 
orqanizmindә  dәrin iz buraxır. 
Oruc  pәhriz  rejimi,  müalicә  üsuludur.  Çox  güman  ki, 
ondan  әn  çox  yararlanan  hәzm  sistemidir.  Çünki 
qidalanma  prossi  qidanı  udmaqla  bitmir.  Әslindә  bu 
qidalanmada  ilkin  mәrhәlәdir.  Qida  udulduqda  bütün 
orqanizm  onu  әn  yaxĢı  Ģәkildә  hәzm  etmәk,  sovurmaq 
üçün  fәaliyyәtә  keçir.  Buna  görә  dә  orqanizmdә  әn  iĢlәk 
sistem  hәzm  sistemidir.  Digәr  orqanların  istirahәti  zәruri 
olduğu  kimi  hәzm  sistemi  üçün  dә  istirahәt  hәyati 
әhәmiyyәt daĢıyır. Bu istirahәtin bir ay sabit pәhriz rejimi 
çәrçivәsindә  baĢ  vermәsi  bir  çox  müsbәt  nәticәlәr  verir. 
Bunlar aĢağıdakılardır. 
                                                 
1
 ―Quranda tәbabәt‖, sәh. 214. 

---

266 
 
Orqanizmdә  yığılıb  qalmıĢ  artıq  piylәrin  әrimәsi  (әks 
tәqdirdә piylәnmә xәstәliyi törәdir). 
Orqanizmdә  mövcud  olan  zәhәrli  artıq  maddәlәrin 
aradan getmәsi. 
Orqanizmdә mövcud hüceyrә vә vәzilәrә funksiyalarını 
әn yaxĢı Ģәkildә hәyata keçirmә fürsәti verir. 
Böyrәk vә sidik kisәsinin nisbi istirahәti. 
Arteriyalarda 
piy 
yığıntılarının 
azalması 
vә 
aterosklerozun profilaktikası.  
Aclıq  oruc  müddәti  bitdikdәn  sonra  orqanizmin 
reaksiyasına  sәbәb  olur.  Bu  reaksiya  özünü  qidalanmaya 
meyl,  gümrahlıq,  aktivlik  Ģәklindә  göstәrir.  Halbuki 
bundan  öncә  qidalanma  yorucu  vәziyyәt  almıĢdı.  Oruc 
Ģәriәtdә  göstәrildiyi  qaydada  hәyata  keçirilsә,  әn  yaxĢı 
müalicә  metoduna  çevrilәr.  Hansı  ki,  bu  gün  Avropa 
alimlәri  müәyyәn  Ģәraitdә  ac  qalmağı  müalicә  üsulu  kimi 
dәyәrlәndirirlәr. Avstraliyalı hәkim Barselius yazır:  
―Aclığın müalicәvi funksiyası pereparatlardan istifadәni 
üstәlәyir‖.  Helba  adlı  digәr  hәkim  isә  ona  müraciәt  edәn 
xәstәlәri  bir  neçә  gün  ac  saxlayar,  sonra  yüngül  qida 
mәhsullarından istifadә etmәyә icazә verәrdi‖. 
Oruc  funksiyasını  itirmiĢ  toxumalara  yeni  hәyat  bәxĢ 
edir. Elә buna görә dә doktor Bachwitn
 
―Oruc gәncliyi geri 
qaytara bilәr‖ deyә bildirir. 
 
YEKUN 
Bir neçә mәqama nәzәr salaq.  
1. 
Orucluq 
ayini 
vә 
orucun 
vacib 
edilmәsi 
peyğәmbәrlәrin (ә) bәĢәrә tәqdim etdiyi ilahi hәdiyyәdir.  
Orucun  müalicәvi  vә  profilaktik  әhәmiyyәti  tam 
aydındır.  Bu  elmi  mәslәdir  vә  ilahi  dinlәrdә  dә  mövcud 
olmuĢdur.  O  dönәmdә  insanların  orucun  elmi  hikmәtini 

---

267 
 
bilmәdiklәri  halda  icbari  Ģәkildә  tutmalarını  nәzәrә  alsaq, 
bunun  ilahi  dinlәrin  elmi  möcüzәsi  hesab  etmәk  olar. 
Әlbәttә,  belә  bir  ehtimal  da  mövcuddur  ki,  qidalanma  ilә 
bağlı  pәhriz  rejimi  daim  müalicәvi  üsul  kimi  hәyata 
keçirilmiĢdir.  Oruc  isә  bu  tibbi  metodun  tәsdiqi  kimi 
göstәrilmiĢdir.  Lakin  bu  ehtimal  yanlıĢdır.  Çünki  ilahi 
dinlәrә  görә  oruc  sağlam  insanlara  vacibdir.  Xәstәlәr  isә 
bu  hökmdәn  istisnadır.  Halbuki  pәhriz  rejimi  tibdә 
xәstәlәrә tәtbiq olunur.  
2.
 
Oruc  Qurana  mәxsus  elmi  möcüzә  deyil.  Çünki 
qeyd etdiyimiz kimi Ġslamdan öncә dә mövcud olmuĢdur. 
3.
 
Orucun  adı  çәkilәn  bir  çox  xәstәliklәrә  müsbәt 
tәsiri hәkim nәzarәtindәn asılıdır. Ola bilәr ki, oruc hәkim 
mәslәhәtlәrinә  görә  bir  çoxlarına  ziyan  olsun.  Belә 
olduqda  oruc  haramdır.  Demәli,  orucun  qeyd  olunan 
xәstәliklәrә  müsbәt  tәsiri  yalnız  bәzi  hallarda  özünü 
göstәrir. 
 

---

268