TƏKAMÜL TƏLĠMĠ VƏ TEOLOGĠYA Bir çoxları Tәkamül hipotezi ilә teologiya (vә ya
metafizika) arasında böyük bir uçurum olduğunu
göstәrmәyә çalıĢırlar. Çünki darvinizmin meydana gәldiyi
dönәmdә kilsә ruhanilәri ilә bu tәlimin tәrәfdarları
arasında Ģiddәtli çәkiĢmәlәr baĢ verdi. Dövrün siyasi-
ictimai Ģәraitinin tәsiri altında elә tәsәvvür yarandı ki,
guya darvinizm teologiyaya qarĢıdır. Lakin bu gün artıq
mәlum olmuĢdur ki, darvinizm vә teologiya heç dә qarĢı-
qarĢıya deyillәr. Yәni biz darvinizmi qәbul vә ya rәdd
etmәyimizdәn asılı olmayaraq teoloji inanc sahibi ola
bilәrik. Әgәr Tәkamül tәlimi hipotez olmaqdan çıxıb bir
elmi nәzәriyyә (qanun) kimi qәbul olunsa, sәbәbiyyәt
qanununu isbat etmiĢ olacaq. Üzvi alәmdә mövcud olan
sәbәbiyyәt qanunu qeyri-üzvi tәbiәtә hakim olan
sәbәbiyyәt qanunundan heç dә fәrqlәnmir. Tәbiәt
hadisәlәrinin
(yağıĢ,
zәlzәlә
vә
s.)
sәbәblәrini
dәqiqlәĢdirmәk teoloji baxıĢların qarĢısına sәdmi çәkir?
Tәbii ki, yox. Buna görә dә növlәr arasında dәyiĢkәnlik vә
ya tәkamül әlaqәlәrinin kәĢfi dә teoloji baxıĢlara zidd ola
bilmәz. Bütün bunlar nәinki teoloji baxıĢlara qarĢı deyil,
әksinә bu növ baxıĢların isbatı üçün yeni dәlillәr ortaya
çıxarır
1
.