4.3 Atmosfera xavosini ifloslanish oqibatlari
Atmosfera xavosining ifloslanishida qo‘ydagi oqibatlar kelib chiqishi mumkin:
1. Tirik mavjudodlar uchun zarur bo‘lgan toza xavoning sifati buzilishi.
2. Insonlar salomatliginining yomonlashishi va turli kasaliklar turlari ko‘payishi.
3. Kislotali yomirlarni yoishi natijasida oxakli, marmar, metall
qoplamali
qurilish
inshoatlarni emirilishi.
4. Karbonat angidridning (So
g
) ko‘payib borish natijasida iqlimni isishi (parnik effekti).
5. Oltingurgut (W) okisdini (So
g
) ortib borishi xisobiga iqlimni sovib ketishi (alibedo
effekti).
6. Freon gazini xavoga tushishi natijasida ozon qalamining
emirilishi
kabi
oqibatlari keltirib chiqadi.
Hozirgi zamonda atmosfera xavosini sanoat korxonalaridan chiqayotgan zaxarli gazlar
bilan ifloslanishni kamayish maqsadida ko‘pgina issiqlik elektr stansiya parida, meneral
xomashyolarni qayta ishlash zavodlarida balandligi 100 m, dan 400 m, gacha bo‘lgan
turbalardan foydalanilmoqda. Bu tadbir aytarli talab darajasida samara bermoqda, lekin
atmosfera xavosi tarkibida xosil bo‘layotgan chiqindilar miqdorini chegaraviy mumkin bo‘lgan
miqdorgacha tushirib turish imkonini yaratmoqda.
Mustaxkamlash uchun savollar:
1. Atmosfera tushunchasi nima va u necha qavatdan iborat?
2. Atmosfera xavosining tarkibi qanday?
3. Atmosfera xavosi necha xil yo‘l bilan ifloslanadi?
4. Zaxarli moddallar xavoda qanday tarqaladi?
5. Atmosfera xavosi ifloslanganda qanday oqibatlar kelib chiqadi?
6.Atmosfera xavosini ifloslanishini kamaytirishning qanday yo‘llari mavjud?
7. Atmosferani tabiiy ifloslanishi qanday?
8. Atmosferani antropogen ifloslanishi asosan nimalardan iborat?
9. Atmosferaning ozon qavati qaerda joylashgan?
10Atmosfera ‘avosini asosiy qismi nimalardan iborat?
| 
