GLOSSARIY Kratkiy slovar stroitelnыx terminov Concise Dictionary of construction terms Qisqacha izohli qurilish lug‘ati Abraziv −
tverdыy mineral,
kotorыy
pri
melkom
droblenii
obrazuet zerna s ostrыmi
granyami.
Grit - the solid mineral
that forms when fine
crushing grains with sharp
edges.
Abraziv –
maydalanganda o‘tkir
qirrali donalar hosil
qiladigan qattiq
mineral.
Adgeziya −
slipaniya
raznorodnыx tverdыx ili
jidkix
tel,
soprikasayuщixsya
Adhesion - adhesion of
diverse solid or liquid
bodies in contact with
their surfaces, caused by
intermolecular interaction.
Adgeziya – bir-biriga
tegib turadigan
(kontaktda bo‘lgan) ikki
turdagi qattiq yoki suyuq
jismlar
yuzalarining
svoimi poverxnostyami,
obuslovlennoe
mejmolekulyarnыm
vzaimodeystviem.
yopishi.
Akvapanel − (sementnaya
plita)
–
listovoy
material, sostoyaщiy iz
serdechnika na osnove
melkozernistogo
keramzitobetona,
vse
ploskosti
kotorogo,
krome torsevыx kromok,
armirovanы steklosetkoy.
Aqua panel - (cement
board) - the sheet
material, consisting of a
core based on
finegrained, expanded
clay lightweight concrete
all that the plane, except
for the end edges,
reinforced with
fiberglass.
Akvapanel (sementli plita) – yon
tomonlaridan
tashqari
hamma yuzalari shisha
to‘r bilan
armaturalangan
mayda
donali keramzitli beton
asosidagi o‘zakdan iborat
listli material.
Angidrid −
vыsokoobjigovoe
gipsovoe
vyajuщee,
poluchennoe pri
temperature objiga
6001000°S.
Anhydride - high burned
gypsum binder obtained
by burning temperature of
600-
1000 ° C.
Angidrid –
Yuqori
haroratda
kuydirilgan
gips bog‘lovchisi gips
toshini
600-1000
O
S
haroratda
kuydirib
olinadi.
Antiseptiki − veщestva,
pridayuщie
stoykost
materialam
k
zagnivaniyu,
predoxranyayuщie ego ot
porajeniya mikrobami i
nasekomыmi.
Antiseptics - compounds
that give resistance to
rotting material,
protecting it from
destruction by microbes
and insects.
Antiseptiklar – suvda
yoki organiq
erituvchilarga eriydigan,
moyli
va
pastasimon
moddalar
bo‘lib,
yog‘ochlarni
ishmdirilganda,
ularni
chirishdan saqlaydi.
Arbolit − kompozitsionnыy
material
Arbolit - rational
composition composite
Arbolit – qisqa tolali
organiq to‘ldirgichlar
Asbest − prirodnыy
voloknistыy
material,
kotorыy
sostoit
iz
vodnogo i bezvodnogo
silikata, nekotorыe vidы
iz
silikata
kalsiya
i
silikata natriya.
Asbestos - natural fibrous
material which comprises
water and anhydrous
silicate, some types of
calcium silicate and
sodium silicate.
Asbest – tabiiy tolasimon
material bo‘lib, suvli va
suvsiz magniy silikati,
ba’zi turlarida kalsiy
slikati va natriy slikatidan
iborat bo‘ladi.
Atmosferostoykost −
svoystvo
lakokrasochnogo
pokrыtiya,
opredelyayuщee
ustoychivost
dekorativnыx
i
Weathering - paint
property that determines
the stability of decorative
and performance
properties to the
damaging effects of
various climatic factors:
Atmosferaga chidamlilik: Lok-bo‘yoq
qatlamlarni ishlatish
vaqtida
turli
atmosfera omillariga
(quyosh,
yomg‘ir,
shamol, Yuqori
ekspluatatsionnыx
svoystv
k
razrushayuщemu
vozdeystviyu razlichnыx
klimaticheskix faktorov:
dojd,
solnse,
veter,
vыsokie i nizkie
rain, sun, wind, high and
low temperatures.
va
past
haroratlarga) chidamliligi.
Beton − iskusstvennыy
kompozitsionnыy
kamennыy
material,
poluchennыy
putem
peremeshivaniya
i
uplotneniya
ratsionalnogo
sostava
rastvornoy
smesi
iz
mineralnogo vyajuщego,
vodы,
zapolniteley
i
spetsialnыx dobavok.
Concrete - artificial stone
composite material
obtained by mixing and
compacting mortar
rational composition of
the mineral binder, water,
fillers and special
additives.
Beton –
ratsional tarkibida
tanlangan mineral
bog‘lovchi, suv,
to‘ldirgichlar,
maxsus
qo‘shimchalardan iborat
qorishmalarni aralashtirib,
zichlashtirishdan hosil
bo‘lgan
sun’iy
kompozitsion
tosh
materialidir.
Bitumы — tverdыe ili
smolopodobnыe
produktы,
predstavlyayuщie soboy
smes uglevodorodov i ix
azotistыx,
kislorodistыx, sernistыx i
metallosoderjaщix
proizvodnыx.
Bitumen - solid or
resinous products, which
are a mixture of
hydrocarbons and
nitrogen, oxygen, sulfur
and metal derivatives.
Bitumlar - qattiqyoki
bo‘tqasimon
mahsulot:
tarkibi asosan uglerod va
vodorod qisman
kislorod,
oltingugurtdan
iborat
boshqa moddalar ham
uchraydi.
Biostoykost – svoystvo
materialov
i
izdeliy
soprotivlyatsya gnieniyu
ili
drugim
razrushitelnыm
biologicheskim
protsessam.
Biostability - properties
of materials and products
resist rot or other
destructive biological
processes.
Biologik bardoshlilik - materiallarning
chirishga qarshilik
ko‘rsatish xossasi yoki
boshqa
biologik
xususiyatlarga qarshilik
ko‘rsatishi.
Vodopogloщenie — sposobnost materiala vpitыvat i uderjivat vodu pri neposredstvennom kontakte s ney. Water absorption - the
ability of a material to
absorb and retain water
in direct contact with it.
Suv shimuvchanlik –
g‘ovak materialning suv
shimish va suvni o‘zida
ushlab
turish
xususiyatidir.
Vodostoykost — sposobnost materiala soxranyat v toy ili inoy mere svoi prochnostnыe svoystva pri uvlajnenii. Water resistance - the
ability of a material to
retain to some extent their
mechanical properties
when wet.
Suvga chidamlilik: Materiallarni
namlanganda
o‘z
mustahkamligini saqlab
qolish xossasi
Vozdushnaya stroitelnaya izvest — vyajuщee, poluchaemoe ravnomernыm i umerennыm objigom gornыx porod, soderjaщix karbonatы kalsiya (SaSO 3 ). Aerial Building lime -
binder, to obtain a
uniform and moderate
firing rocks containing
calcium carbonate
(CaCO3).
Havoiy mog‘lovchi moddalar: Bo‘tqasimon
holatdan tosh
holatga
o‘tkuncha havoda qotadi,
o‘z
mustahkamligini
havoda oshirib boradi.
Vozdushnыe vyajuщie veщestva — veщestva, sposobnыe v testoobraznom sostoyanii tverdet i dlitelno soxranyat svoyu prochnost tolko na vozduxe. Air astringents -
substances capable of
solidifying in pasty state
and long maintain its
strength only in an air.
Havoiy mog‘lovchi moddalar: Bo‘tqasimon
holatdan tosh
holatga
o‘tkuncha havoda qotadi,
o‘z
mustahkamligini
havoda oshirib boradi.
Vyajuщie veщestva — materialы, kotorыe na opredelennoy stadii pererabotki obladayut vyazkoplastichnыmi svoystvami i postepenno perexodyat v tverdoe sostoyanie. Binders - materials that
are at a certain stage of
processing possess
viscoelastic properties,
and gradually pass into a
solid state.
Bog‘lovchi moddalar: Suv qo‘shib
qorishtirganda yopshqoq
xamirsimon massa hosil
qilib,
kiyin
toshdek
qotadigan
kukunsimon
materialdir.
Gazobeton − sverxlegkiy beton yacheistoy strukturы, poluchennыy putem vspuchivaniya massы iz portlandsementa, kremnezemistogo komponenta i gazoobrazuyuщey smesi. Aerated concrete -
concrete ultralight
honeycomb structure
obtained by the swelling
mass of Portland cement,
silica component and the
gassing of the mixture.
Gaz beton –
portlandsement,
kremnizemli komponent
va gaz hosil qiluvchi
aralashma asosida
tayyorlangan o‘ta yengil
beton.
Gigroskopichnost − sposobnost poristыx gidrofilnыx materialov pogloщat vodyanoy par iz vlajnogo vozduxa. Water absorption - the
ability of porous
hydrophilic materials
absorb water vapor from a
humid air.
Gigroskoplik –
materialning
muayyan
muxitdan namlikni o‘ziga
tez
singdirib
olish
xususiyatidir.
Germetiki − elastichnыe ili plastoelastichnыe materialы, primenyaemыe Sealants - elastic or
Plastic materials used to
ensure tightness of
Germetiklar: Elastik
yoki plastik materiallar.
Gidravlicheskie vyajuщie veщestva − veщestva, Hydraulic binding agent -
agent capable of
Gidravlik bog‘lovchi moddalar: havoda
sposobnыe posle predvaritelnogo tverdeniya na vozduxe prodoljat tverdet i v vode, uvelichivaya so vremenem svoyu prochnost. hardening after
preliminary air and
continue to harden in the
water, increasing its
strength over time.
qotgan bog‘lovchi o‘z
mustahkamligini
suvda
oshirib boradi.
Gips − mineralnaya gornaya poroda, dvuvodnыy sulfat kalsiya (CaSO 4 2N 2 O). Gypsum - mineral rock,
calcium sulfate dihydrate
(CaSO42N2O).
Gips: Mineral tog‘ jinsi
tarkibi ikki molekula suv
bo‘lgan kalsiy sulfat
(CaSO
4
·2H
2
O).