”Qurilish materiallari va buyumlari” fanidan o‘quv-uslubiy majmua



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə202/257
tarix13.12.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#175260
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   257
Мухандислик каммуникациялари учун ҚМБ УМК

GLOSSARIY 
Kratkiy slovar 
stroitelnыx terminov 
Concise Dictionary of 
construction terms 
Qisqacha izohli qurilish 
lug‘ati 
Abraziv
− 
tverdыy mineral, 
kotorыy
pri 
melkom
droblenii 
obrazuet zerna s ostrыmi 
granyami. 
 
Grit
- the solid mineral 
that forms when fine 
crushing grains with sharp 
edges.
Abraziv
– 
maydalanganda o‘tkir 
qirrali donalar hosil 
qiladigan qattiq 
mineral.
Adgeziya
− 
slipaniya 
raznorodnыx tverdыx ili 
jidkix
tel, 
soprikasayuщixsya 
Adhesion
- adhesion of 
diverse solid or liquid 
bodies in contact with 
their surfaces, caused by 
intermolecular interaction.
Adgeziya 
– bir-biriga 
tegib turadigan
(kontaktda bo‘lgan) ikki 
turdagi qattiq yoki suyuq 
jismlar 
yuzalarining 


svoimi poverxnostyami, 
obuslovlennoe 
mejmolekulyarnыm 
vzaimodeystviem.
 
yopishi.
Akvapanel 

(sementnaya 
plita) 
– 
listovoy
material, sostoyaщiy iz 
serdechnika na osnove 
melkozernistogo 
keramzitobetona, 
vse 
ploskosti 
kotorogo, 
krome torsevыx kromok, 
armirovanы steklosetkoy. 
 
Aqua panel
- (cement 
board) - the sheet 
material, consisting of a 
core based on 
finegrained, expanded 
clay lightweight concrete 
all that the plane, except 
for the end edges, 
reinforced with 
fiberglass.
Akvapanel 
(sementli 
plita)
– yon
tomonlaridan 
tashqari 
hamma yuzalari shisha 
to‘r bilan 
armaturalangan 
mayda 
donali keramzitli beton 
asosidagi o‘zakdan iborat 
listli material.
 
Angidrid

vыsokoobjigovoe
gipsovoe 
vyajuщee, 
poluchennoe pri
temperature objiga 
6001000°S.
 
Anhydride
- high burned 
gypsum binder obtained 
by burning temperature of 
600- 
1000 ° C.
Angidrid 
– 
Yuqori 
haroratda 
kuydirilgan 
gips bog‘lovchisi gips 
toshini 
600-1000 
O

haroratda 
kuydirib 
olinadi.
Antiseptiki −
veщestva, 
pridayuщie 
stoykost 
materialam 

zagnivaniyu, 
predoxranyayuщie ego ot 
porajeniya mikrobami i 
nasekomыmi.
 
Antiseptics
- compounds 
that give resistance to 
rotting material, 
protecting it from 
destruction by microbes 
and insects.
Antiseptiklar
– suvda 
yoki organiq 
erituvchilarga eriydigan, 
moyli 
va 
pastasimon 
moddalar 
bo‘lib, 
yog‘ochlarni 
ishmdirilganda, 
ularni 
chirishdan saqlaydi.
 
Arbolit
− 
kompozitsionnыy 
material
Arbolit
- rational 
composition composite
Arbolit
– qisqa tolali 
organiq to‘ldirgichlar
Asbest 
− 
prirodnыy 
voloknistыy 
material, 
kotorыy 
sostoit 
iz 
vodnogo i bezvodnogo 
silikata, nekotorыe vidы 
iz 
silikata 
kalsiya 

silikata natriya.
 
Asbestos 
- natural fibrous 
material which comprises 
water and anhydrous 
silicate, some types of 
calcium silicate and 
sodium silicate.
Asbest
– tabiiy tolasimon 
material bo‘lib, suvli va 
suvsiz magniy silikati, 
ba’zi turlarida kalsiy 
slikati va natriy slikatidan 
iborat bo‘ladi.
 
Atmosferostoykost 
− 
svoystvo 
lakokrasochnogo 
pokrыtiya, 
opredelyayuщee 
ustoychivost
dekorativnыx 

Weathering
- paint 
property that determines 
the stability of decorative 
and performance 
properties to the 
damaging effects of 
various climatic factors: 
Atmosferaga 
chidamlilik:
Lok-bo‘yoq 
qatlamlarni ishlatish 
vaqtida
turli 
atmosfera omillariga 
(quyosh,
yomg‘ir, 
shamol, Yuqori 


ekspluatatsionnыx 
svoystv 

razrushayuщemu 
vozdeystviyu razlichnыx 
klimaticheskix faktorov: 
dojd, 
solnse, 
veter, 
vыsokie i nizkie
rain, sun, wind, high and 
low temperatures.
va
past 
haroratlarga) chidamliligi.
 
Beton −
iskusstvennыy 
kompozitsionnыy 
kamennыy 
material, 
poluchennыy 
putem 
peremeshivaniya 

uplotneniya 
ratsionalnogo 
sostava 
rastvornoy 
smesi 
iz 
mineralnogo vyajuщego, 
vodы, 
zapolniteley 

spetsialnыx dobavok.
 
Concrete
- artificial stone 
composite material 
obtained by mixing and 
compacting mortar 
rational composition of 
the mineral binder, water, 
fillers and special 
additives.
Beton
– 
ratsional tarkibida 
tanlangan mineral 
bog‘lovchi, suv, 
to‘ldirgichlar,
maxsus 
qo‘shimchalardan iborat 
qorishmalarni aralashtirib, 
zichlashtirishdan hosil 
bo‘lgan
sun’iy 
kompozitsion
tosh 
materialidir.
 
Bitumы
— tverdыe ili 
smolopodobnыe 
produktы, 
predstavlyayuщie soboy 
smes uglevodorodov i ix 
azotistыx,
kislorodistыx, sernistыx i 
metallosoderjaщix 
proizvodnыx.
 
Bitumen 
- solid or 
resinous products, which 
are a mixture of 
hydrocarbons and 
nitrogen, oxygen, sulfur 
and metal derivatives.
Bitumlar - 
qattiqyoki 
bo‘tqasimon 
mahsulot: 
tarkibi asosan uglerod va 
vodorod qisman
kislorod,
oltingugurtdan 
iborat 
boshqa moddalar ham 
uchraydi.
 
Biostoykost
– svoystvo 
materialov 

izdeliy 
soprotivlyatsya gnieniyu 
ili
drugim 
razrushitelnыm 
biologicheskim 
protsessam.
 
Biostability
- properties 
of materials and products 
resist rot or other 
destructive biological 
processes.
Biologik 
bardoshlilik

materiallarning
chirishga qarshilik 
ko‘rsatish xossasi yoki 
boshqa
biologik 
xususiyatlarga qarshilik 
ko‘rsatishi.
 
Vodopogloщenie
 — 
sposobnost materiala 
vpitыvat i uderjivat vodu 
pri neposredstvennom 
kontakte s ney. 
Water absorption - the 
ability of a material to 
absorb and retain water 
in direct contact with it.
Suv shimuvchanlik
– 
g‘ovak materialning suv 
shimish va suvni o‘zida 
ushlab 
turish 
xususiyatidir.
Vodostoykost
 — 
sposobnost materiala 
soxranyat v toy ili inoy 
mere svoi prochnostnыe 
svoystva pri uvlajnenii.
 
Water resistance - the 
ability of a material to 
retain to some extent their 
mechanical properties 
when wet.
Suvga
chidamlilik:
Materiallarni
namlanganda
o‘z 
mustahkamligini saqlab 
qolish xossasi
 


Vozdushnaya 
stroitelnaya izvest
 — 
vyajuщee, poluchaemoe 
ravnomernыm i 
umerennыm objigom 
gornыx porod, 
soderjaщix karbonatы 
kalsiya (SaSO
3
).
 
Aerial Building lime - 
binder, to obtain a 
uniform and moderate 
firing rocks containing 
calcium carbonate 
(CaCO3).
Havoiy 
mog‘lovchi 
moddalar:
Bo‘tqasimon 
holatdan tosh 
holatga 
o‘tkuncha havoda qotadi, 
o‘z 
mustahkamligini 
havoda oshirib boradi.
 
Vozdushnыe vyajuщie 
veщestva
 — veщestva, 
sposobnыe v 
testoobraznom sostoyanii 
tverdet i dlitelno 
soxranyat svoyu 
prochnost tolko na 
vozduxe.
 
Air astringents - 
substances capable of 
solidifying in pasty state 
and long maintain its 
strength only in an air.
Havoiy 
mog‘lovchi 
moddalar:
Bo‘tqasimon 
holatdan tosh 
holatga 
o‘tkuncha havoda qotadi, 
o‘z 
mustahkamligini 
havoda oshirib boradi.
 
Vyajuщie veщestva
 — 
materialы, kotorыe na 
opredelennoy stadii 
pererabotki obladayut 
vyazkoplastichnыmi 
svoystvami i postepenno 
perexodyat v tverdoe 
sostoyanie.
 
Binders - materials that 
are at a certain stage of 
processing possess 
viscoelastic properties, 
and gradually pass into a 
solid state.
Bog‘lovchi moddalar:
Suv qo‘shib 
qorishtirganda yopshqoq 
xamirsimon massa hosil 
qilib, 
kiyin 
toshdek 
qotadigan 
kukunsimon 
materialdir.
 
Gazobeton 
− sverxlegkiy 
beton yacheistoy 
strukturы, poluchennыy 
putem vspuchivaniya 
massы iz 
portlandsementa, 
kremnezemistogo 
komponenta i 
gazoobrazuyuщey smesi.
 
Aerated concrete - 
concrete ultralight 
honeycomb structure 
obtained by the swelling 
mass of Portland cement, 
silica component and the 
gassing of the mixture.
Gaz
beton

portlandsement, 
kremnizemli komponent 
va gaz hosil qiluvchi 
aralashma asosida 
tayyorlangan o‘ta yengil 
beton.
 
Gigroskopichnost
 − 
sposobnost poristыx 
gidrofilnыx materialov 
pogloщat vodyanoy par iz 
vlajnogo vozduxa.
 
Water absorption - the 
ability of porous 
hydrophilic materials 
absorb water vapor from a 
humid air.
Gigroskoplik
– 
materialning 
muayyan 
muxitdan namlikni o‘ziga 
tez 
singdirib 
olish 
xususiyatidir.
 
Germetiki 
− elastichnыe 
ili 
plastoelastichnыe 
materialы, 
primenyaemыe 
Sealants - elastic or 
Plastic materials used to 
ensure tightness of
Germetiklar:
Elastik 
yoki plastik materiallar.
Gidravlicheskie vyajuщie 
veщestva
 − veщestva, 
Hydraulic binding agent - 
agent capable of 
Gidravlik 
bog‘lovchi 
moddalar: 
havoda 


sposobnыe posle 
predvaritelnogo 
tverdeniya na vozduxe 
prodoljat tverdet i v vode, 
uvelichivaya so vremenem 
svoyu prochnost.
 
hardening after 
preliminary air and 
continue to harden in the 
water, increasing its 
strength over time.
qotgan bog‘lovchi o‘z 
mustahkamligini 
suvda 
oshirib boradi.
 
Gips 
− mineralnaya 
gornaya poroda, 
dvuvodnыy sulfat kalsiya 
(CaSO
4
2N
2
O).
 
Gypsum - mineral rock, 
calcium sulfate dihydrate 
(CaSO42N2O).
Gips:
Mineral tog‘ jinsi 
tarkibi ikki molekula suv 
bo‘lgan kalsiy sulfat
(CaSO
4
·2H
2
O).
 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   257




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin