”Qurilish materiallari va buyumlari” fanidan o‘quv-uslubiy majmua

Shishaning issiqlikka munosabati
. Deraza oynalarining 100
0
S 
haroratdagi issiqlik izolyasiyasi koeffitsienti 0,4-0,82 Vt m
0
S tashkil qiladi. 
Tarkibidagi ishqoriy oksidlar ko‘p bo‘lgan Shisha issiqlikni kam o‘tkazadi. 
Ko‘pikShishaninig issiqlik izolyasiyasi koeffitsienti 0,045-0,058 Vtm
0
S 
bo‘ladi. Xona haroratida Shishaning issiqlik sig‘imi 0,63-1,05 KJkg
0
S ni 
tashkil etadi. Shishaning issiqlik sig‘imi va issiqlikdan termik kengayishi 
uning kimyoviy tarkibiga bog‘liq bo‘ladi. Qurilish Shishasining haroratdan 
chiziqli kengayish koeffitsenti (9
.
10
-6
-15
.
10
-6
)
0
S
-1
ni eng kichik ko‘rsatkichi 
0,58
.
10
-6
0
S
-1
tashkil etadi.
Shishaning issiqqa bardoshligi haroratdan chiziqli kengayish 
koeffitsientiga, o‘z navbatida Shisha xom ashyosining kimyoviy tarkibiga 
bog‘liq bo‘ladi. Oddiy qurilish Shishasining issiqqa chidamliligi 120
0
S 
atrofida bo‘ladi. Shisha tarkibiga kremniy, bor va sh.k. oksidlarni kiritib 
issiqdan chiziqli kengayish koeffitsienti, demak issiqqa bardoshligi 
oshiriladi.
Elektr o‘tkazuvchanlik
. Shishaning elektr o‘tkazuvchanligi uning 
kimyoviy strukturasiga, shu jumladan kremniy, bor, bariy, litiy va sh.k. 
larning oksidlari miqdoriga, mikroarmatura va fibroarmatura bilan 
ta’minlanganligiga bog‘liq bo‘ladi.

---

Oddiy silikat Shishasining xona haroratidagi solishtirma elektr 
qarshiligi 10
10
-10
11
Om
.
sm, teshib o‘tish kuchlanishi 450 kVsm
2
tashkil 
qiladi.
Texnologik xususiyatlari
. Shishani va undan tayyorlangan buyumlarni 
mexanik qayta ishlash mumkin: olmos bilan kesish, arralash, pobedit 
keskichlari 
vositasida 
charxlash, 
shliflash, 
polirovkalash 
shular 
jumlasidandir. Shishani 800-1000
0
S haroratda list, nay, tola sifatida cho‘zib 
olish, payvandlash va puflab shakl berish, buyum olish mumkin. Keyingi 
paytda Shishaning ishlanuvchanligidan foydalanib, undan turli qurilish va 
me’morchilik buyumlari va qismlari, Shishapaketlar, tola va matolar 
tayyorlash imkoniyati tug‘ildi.