«Kelgusi xarajatlar va to‘lovlar rezervlarini hisobga
oluvchi schotlar» D-t K-t Oborot – mazkur hisobot davrida
avval yaratilgan rezerv hisobidan
qilingan haqiqiy xarajatlar
Boshlang‘ich qoldiq – o‘tgan
davrlarning xarajat schotlarida
hisobga olingan kelgusi davr
xarajatlari.
Oborot – hisobot davridagi xarajat
schotlarida hisobga olingan
kelgusi davr xarajatlari (+)
Oxirgi qoldiq – foydalanilmagan
rezerv.
6.6-rasm. faqat debetida bo‘ladi. Bu qoldiq buxgalteriya balansida tugallanmagan
ishlab chiqarish sifatida ko‘rsatiladi. Kalkulatsion schotlarga «Asosiy
ishlab chiqarish», «Yordamchi ishlab chiqarish» va boshqa schotlar
misol bo‘ladi. Kalkulatsion schotlarning tuzilishi quyidagicha (5.7-
rasm):
Oborot'>Kalkulatsion schot D-t
K-t
Boshlang‘ich qoldiq –
tugallanmagan ishlab chiqarish
Oborot – yetishtirilgan mahsulot,
bajarilgan ish va xizmatlarning reja
tannarxi bo‘yicha qiymati (-)
Yetishtirilgan mahsulot, bajaril-
gan ish va xizmatlarning haqiqiy
tannarxi bilan reja tannarxi o‘rta-
sidagi farq summani to‘g‘rilash (-
yoki +);
a) agar haqiqiy tannarx reja tan-
narxidan past bo‘lsa, farq summa
ayirib tashlanadi. (-)
b) agar haqiqiy tannarx reja
tannarxidan yuqori bo‘lsa, farq
summa qo‘shib yoziladi (+).
Oborot – mahsulot yetishtirish, ish
bajarish va xizmat ko‘rsatish bilan
bog‘liq bo‘lgan haqiqiy xarajatlar
(+)
Oxirgi qoldiq – tugallanmagan
ishlab chiqarish
6.7-rasm.