massasi yumshoq tanglay orqali yuqoriga itariladi. So‘ngra nafas y ollari yopiladi va ozuqalaming nafas yollariga kirishiga y o ‘l qo‘yilmaydi. Yuqorigi va keyingi tanglay devorlari ipsimon yuza hosil qiladi va o ‘sha ipsimon y o ‘l orqali ozuqa luqmasi tomoq tomon sirg‘anadi. Tomoqdan keyin ozuqa luqmasi qizilo'ngachga tushadi va uning muskulaturasining xalqasimon qisqarishi tufayli ilgariga - m e’da tomon harakatlanadi. Qizilo‘ngachning muskulaturasi turli tezliklarda qisqaradi. Q izilo‘n- gachning ko'ndalang targ‘il muskullardan iborat bo‘yin qismi tez qisqaradi. Q izilo‘ngachning ko‘krak qismi, ya’ni ko‘ndalang talg‘ir muskullar silliq muskullar bilan almashib ketganligi sababli ulaming perestal’tik harakati amalga oshadi. Suyuq va yarimsuyuq ozuqalami yutilishida qizil o ‘ngach reflektor ravishda bo‘shashadi va suyuqlikning qultimi ochiq hoidagi kardial sfmkter orqali juda tez m e’daga tushadi. Shu sababli ham odam yaxlatilgan suv ichgan paytida birinchi qultumidan keyinoq m e’dada 192
birdaniga sovuqlikni sezish mumkin, bu esa hali qizilo‘ngachni perestaltik harakati amalga oshmasdan seziladi. M e’dada gazlaming yig‘ilishi ham kardial sfmkteming bo‘shashishini chaqiradi. Odamlarda suyuqlik yutilganidan keyin, toki uning to‘lig ‘icha m e’daga yetib borishi uchun 0,5 s.dan 1,5 s gacha vaqt o ‘tadi. Qattiq oziqalar m e’daga tushishi uchun o ‘rtacha 8-9 s.vaqt, talab etiladi. Yutish - reflektor akt. Tilning tanglay yuzasiga tegishi yoki hiqildoqqa ma’lum miqdordagi soiakning kiritilishi reseptorlarning qo‘zg ‘alishini chaqiradi. O g‘iz bo‘shlig‘ida ozuqa yoki soiakning boim asligi yutish aktini bajarish imkonini bermaydi: odamlarda yutish