ajratib olinganidan keyingina boshlanadi. Chaynash paytida yuqorigi jag‘ odatda harakatsiz tursa, pastki jag‘ chaynashda ishtirok etuvchi muskullaming qisqarishi tufayli harakatlanadi. Odamlarda yaxshi 191
chaynalmagan ozuqalaming yutilishi ovqat hazmining buzilishiga olib keladi. Chaynashda ishtirok etuvchi muskullaming qisqarishi reflektor y o ‘l bilan amalga oshadi. Oziq massalar og‘iz bo‘shlig‘idagi reseptorlarni qo‘zg ‘atadi. Chaynash harakatlarining xarakteri va miqdori qat’iy qonuniyatlar asosida oziq-ovqatlami og‘iz bo‘shlig‘iga tushgan turli konsistensiyalariga b o g iiq holda kechadi. Chaynashning reflektor markazi uzunchoq miyada joylashgan. Bosh miyaning po‘stlog‘ida chaynashning oliy markazi joylashgan (R.M.Bexterov). Ozuqa luqmasi og‘iz bo‘shlig‘idan m e’daga o ‘tishi uchun u yerda ular yaxshilab chaynalib so‘lak bilan aralashtirilganidan keyin amalga oshadi. Yutiladigan oziq luqmasining massasini hajmi m o‘’tadil sharoitda 5 sm3 ga tengdir. Umuman oziq lo'qmasining massasi o g ‘iz bo‘shlig‘ida oziq moddalaming va 30 s davom etuvchi mexanik qayta ishlov berish darajasiga bog‘liqdir. Yutish - ancha murakkab, doimo ikki tomonlama koordinasiya- lanadigan aktdir, ya’ni katta miqdordagi ma’lum navbatlashuv va qat’iy kelishilgan holda bajariluvchi qisqarishlar jarayonlar y ig‘indisidir. Dastlab ozuqa massasi tilning o ‘stiga yig‘iladi, chaynashda pauza yuz beradi. Diafragmaning uncha katta bolm agan harakati kuzatiladi (yutish va nafas olish) shundan keyin tilning birdaniga ko‘tarilishi bilan ozuqa
