Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi



Yüklə 14,15 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə281/318
tarix25.09.2023
ölçüsü14,15 Mb.
#148184
1   ...   277   278   279   280   281   282   283   284   ...   318
2 5213200508969289537

HUJAYRA STRUKTURASI
Miya po‘stlog‘i asab va tayanch to‘qima (neyrogliya) hujayraiaridan
tashkil topgan. Katta yarim sharlar po‘stlog‘ida asab hujayralari ustma-ust
joylashgan bo‘lib, bir necha qavatni hosil qiladi.
Birinchi qavat - molekulyar qavat, po‘stloqning eng sirtqi qavatidir.
Bu qavat asosan neyrogliya hujayraiaridan tashkil topgan bo‘lib, asab
hujayralari kamroq uchraydi.
Ikkinchi qavat - tashqi donali qavat, xilma-xil shakldagi mayda asab
hujayraiaridan tashkil topgan.
Uchinchi qavat - o ‘rta va katta piramidal qavat, bu qavat o ‘rta va
katta piramidasimon hujayralardan tuzilgan.
To‘rtinchi qavat - ichki donador qavat, xuddi ikkinchi qavat kabi, bu
qavat ham mayda hujayralardan tashkil topgan.
Beshinchi qavat - ganglioz qavat, Bechning katta piramidasimon
hujayraiaridan tuzilgan.
Oltinchi qavat - polimorf hujayralar qavati, bu qavat ikkiga bo‘linadi
- uchburchaksimon hujayralardan tashkil topgan tashqi qavat va duksimon
hujayralardan tashkil topgan ichki qavat. Miya po‘stlog‘i faoliyatida asab
hujayraiaridan tashqari po‘stloqning turli qismlarini o ‘zaro va markaziy
asab tizimsining qo‘yi qismlari bilan boglanishini ta’minlydigan asab
tolalari ham katta rol o ‘ynaydi. Miyaning oq moddasini tashkil qiladigan
asab tolalari uch guruhga bo‘linadi; 1) assotsion, ya’ni biriktiruvchi tolalar,
bir yarim shaming ikki qismini o ‘zaro boglaydi; 2) kommisural, ya’ni
tutashtiruvchi tolalar, ikki yarim shaming o ‘zaro o ‘xshash-mos qismlarini
bir-biri bilan ulaydi; 3) proeksion, o'tkazuvchi tolalar, po‘stloq bilan
markaziy asab tizimsi qo‘yi qismidagi kulrang modda to‘plamlarini bir-
biriga boglaydi. Mana shu uch xil tolalaming hammasi afferent va efferent

Yüklə 14,15 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   277   278   279   280   281   282   283   284   ...   318




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin