Raqamli va Axborot texnologiyalarining tushunchasi va tasnifi Reja

Kommunikatsiya tizimining rivojlanishi. Axborot ‒ kommunikatsiya texnologiyasining rivojlanishi axborotlarni taqdim etish tizimidan tashqari, axborot-kommunikatsiya vositalarini takomillashtirish bilan bog’liq edi. Ular axborotning nomoddiy taShuvchisi, ya’ni nutq paydo bo’lgandan so’ng yuzaga kelgan. Buni axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining rivojlanishi tarixidagi ilk «portlash» deb baholash mumkin edi. Taraqqiyotning keyingi fazasi – qog’oz kashf qilingunga qadar axborotlarning moddiy taShuvchi vositalari o’zgarib bordi. YA’ni, so’zlarni toshga o’yib yozish orqali birinchi marta axborotni ko’z bilan ko’rib qabul qilish imkoniyati yuzaga keldi. Eramizdan avvalgi to’rtinchi ming yillikda avvaliga loydan, so’ng yog’ochdan yasalgan tablichkalarga yozishga o’tildi va bu axborot ‒kommunikatsiyalarga dinamik mazmun kasb etdi. Papirusning kashf etilishi axborot tashish vositasining hajmini oshirdi va unga buyoq qo’llash imkoniyati mavjudligi bois ahamiyati ham oshib bordi. Pergamentning paydo bo’lishi (eramizdan avvalgi III-asr) bilan esa Yangi axborot «portlashi» ro’y berdi: axborotning eng maqbul taShuvchisi – kitob yuzaga keldi (IV-asr).
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining qog’oz fazasi V asrdan boshlanadi. Bu paytda qog’oz (II asrda Xitoyda kashf etilgan) evropa mamlakatlarining sanoat ishlab chiqarish ob’yektiga aylangan edi. Shundan keyingi davr axborot-kommunikatsiya texnologiyalari rivojlanishida katta rol o’ynadi. Shundan so’ng savdo va hunarmandchilik rivojlangach shahar pochtasi, XV asrdan boshlab esa xususiy pochta (G’arbiy evropa), XVI-XVII asrlarda markaziy qirollik pochtasi (Fransiya, Shvetsiya, Angliya va boshqalar) yuzaga keldi. Ushbu barqaror kommunikatsiya tufayli axborot faoliyatiga yanada ko’proq odamlar jalb etilmoqda va u yirikroq mintaqalarni qamrab olmoqda.
Germaniyada kitob chop etilishining kashf etilishi (XV asr o’rtasida) axborot-kommunikatsiya texnologiyalari rivojlanishi jarayonida kashfiyot bo’ldi. Bu hol unga ommaviylik olib keldi. Mohiyatan bu tabiatShunoslikda ilmiy-texnik taraqqiyotining Yangi bosqichi bo’lib qoldi. Ilmiy–texnik atamaning paydo bo’lishi axborot-kommunikatsiya texnologiyalarida sifat o’zgarishini, ko’p nushada kitob, jurnal, gazeta, geografik xarita, texnik chizmalarning chop etilishi esa miqdor o’zgarishini keltirib chiqardi.