45 Mən bu halətlə necə bir də olum qafiyəsənc?
Get bir asudə adam tap, daha vermə mənə rənc.
Atmışam mən həvəsi, eşqi,dəxi dilbəri də,
Səni də şeiri də, ilhamı da, dəftərləri də” (3,88).
Lakin iş bununla bitmir. Abbas Səhhət şairin fərdi problemlərindən daha çox ictimai
dərdlərinə diqqət yönəldir, onun ümummilli problemlərini diqqət mərkəzinə çəkir, dövrün
ictimai-siyasi publisistikasında geniş planda təsvir edilən məsələlərə, o cümlədən milli haqq
və hüquqlara, söz, fikir və ifadə azadlığına, milli müstəqillik problemlərinə sadə və yığcam
şəkildə aydınlıq gətirir. Abbas Səhhət bütün bunları şairlə şəhərlinin dialoqunda nəzərə
çatdırır, xalqın, vətənin, millətin “qəmli təəssürlərini inşad et”məyi tələb edir. O, şəhərlinin
dili ilə bildirir ki,
Nə gərəkdir yazasan faidəsiz nəğmə, qəzəl,
Yoxmu könlündə məgər gizli, böyük, milli əməl?
İştə öz fikrini ibraz edərək mümtaz ol!
Laəqəl millət ilə nalədə həmavaz ol!
Sayılırsan vətən övladlarının bir fərdi,
Vətən, imdadinə iştə çağırır hər fərdi.
Ya ər ol, ortaya çıx, gəl kömək et qardaşına,
Ya gedib evdə otur, həm də ləçək sal başına.
Ər-qadın, yaşlı-cavan, zorlu-zəif,şah-gəda,
Hər kəs etsin gərək imkanı qədər borcun əda.
Şəbi-yeldadə necə kim, ufacıq ulduzlar,
Nur saçmaqla qaranlıq gecəni yaldızlar.
Sən də duzsuz,yaramaz, nasəlis əşarın ilə,
Lakin atəşli, ürəkdən çıxan əfkarın ilə
İldırımlar saçaraq fırtınalar icad et!
Nəzmə çək qəmli təəssürlərini inşad et! (3,93-94)
Yaradıcılığının bütün sahələrində, yəni şeir, ədəbi tənqid, dramaturgiya, nəsr, bədii
tərcümədə ictimai motivlərə üstünlük verən Abbas Səhhət publisistikasında eyni məqsədləri
izləyir, xalqın mövcud vəziyyəti, vətənə bağlı düşüncə və arzularını qələmə almağı vacib və-
zifə bilirdi. Şairin “Açıq söz” qəzetinə Şamaxıdan göndərdiyi müxbir məktubları bu fikri təs-
diq edən parlaq nümunələrdir. Burada dövrün ictimai-siyasi səciyyəsini ifadə edən fakt, ha-
disə və insanlar haqqında bəhs açılır, Şamaxıda cərəyan edən hadisələr obyektiv şəkildə təq-
dim olunur, jurnalistikanın dəqiqlik və qərəzsizlik prinsipləri ilə təhlilə cəlb edilir. Cəmi altı
müxbir məktublarından ibarət olan bu yazılarda dövrün ən aktual məsələləri işıqlandırılır,
1917-ci il fevral burjua inqilabından sonra yaranan ictimai-siyasi şərait təhlil olunur, konkret
bir bölgənin, Şamaxının timsalında ümumi Azərbaycan problemlərinin həllinə diqqət yönəl-
dilir. Birinci müxbir məktubunda Abbas Səhhət “Böyük Rusiyanın möcüzənüma inqilab xə-
bəri”nin Şamaxıda əhalinin heyrətinə səbəb olduğunu bildirir və göstərirdi ki, “Bəzi insanlar
böht və heyrət aləminə dalmış, inanmaq istəmədi. Bəzi kəsrəti-fərəh və sürurundan çıldırmaq
dərəcəsinə gəldi. Qaragüruh firqəsinə mənsub bəzi hökumət məmurları çaşıb iztiraba
düşdülər. Hər kəs səbirsizliklə hadisat və vəqayenin məbədini gözlədi” (1, 1917, № 433).
1917-ci il Fevral Burjua inqilabından sonra iki hakimiyyətlilik nəticəsində yaranan