olish vaqtiga qadar qanchalik saqlab qolishga bog’liq. Lekin, ko’chat qalinligi
ekinlarning biologik xususiyatlariga bog’liq holda har xil bo’ladi. Masalan,
ko’chatlarning o’rtacha qalinlikda bo’lishi uchun, g’o’za o’simligi gektariga 100
ming tup, bug’doy 5 mln tup, kanop ekini 1,6 mln tup va urug’lik kanop 200 ming
tup, makkajo’xori don uchun 45-60 ming tup bo’lishini ta’minlash kerak.
Ko’chatlar qalinligi u yoki bu ekinlar uchun yuqoridagiga qaraganda keskin kam
yoki ortiq bo’lishi, vegetasiya davrida barcha tadbirlarga to’g’ri
amal qilinganda
ham hosilga salbiy ta’sir etadi. Shuning uchun ko’chatlar kerakli qalinlikda bo’lishi
va uni to’la saqlab qolish tadbirlari ekin ekishdan boshlanadi. Maysalarni qiyg’os
unib chiqishi va keyinchalik ularning normal o’sishi hamda rivojlanishi,
ekish
usullari, muddatlariga, ekish me’yorlariga, urug’ning ko’milish
chuqurligiga va
yerni tayyorlash sifatiga hamda ekish agregatlarining qanchalik normal ishlashiga
bog’liq.
Ilgari vaqtda barcha ekinlar asosan qo’lda sochib ekilar edi. Bu usulda urug’
dalada bir tekis taqsimlanmaydi va bir xil chuqurlikka tushmaydi. Shuning uchun
urug’ning bir qismi normal chuqurlikka tushib, bir qismi esa, kech chiqar ba’zilari
esa umuman chiqmas edi. Natijada ko’chatlar siyrak bo’lib ularning o’sishi va
rivojlanishi turlicha bo’ladi.
Bundan tashqari, qo’lda sochib ekilganda, ekish
me’yori buziladi va ekinni parvarish qilish va hosilni yig’ishtirib
olishda
mexanizasiyadan foydalanish qiyinlashadi. Shuning uchun ham hozir ekinlar turli
xil konstruksiyadagi seyalkalarda qatorlab ekiladi.
Dostları ilə paylaş: