Referat mövzu: Sumqayıt şəhərinin ekoloji problemləri və onun həlli yolları Fakültə: Uçot-iqtisad Qrup: 494

I mərhələ-müharibə illərindən 70-ci illərə qədərki dövrü əhatə edir. Bu dövrdə şəhərin sənaye infrastrukturu demək olar ki, tam formalaşdırılmışdı və indiki əksər iri müəssisələr artıq fəaliyyətə başlamışdı. Ancaq heç bir müəssisənin hətta layihəsində də mühiti mühafizə tədbirləri nəzərdə tutulmurdu. Yalnız istehsal naminə prinsipi ilə işləyən müəssisələrin bütün tullantıları heç bir dəyişiklik edilmədən ətraf mühitə
II mərhələ- 70-90-cı illəri əhatə edir. Bu dövrdə Ekologiya mövzusu nəhayət ki, tullanılırdı.
gündəmə gəldi. Respublika rəhbərliyinin ciddi səyləri, ittifaq orqanları qarşısındakı tələbləri ilə ekoloji tədbirlərin mərkəzləşmiş qaydada maliyyələşdirilməsi aparılmağa başlandı. Müəssisələrdə 180-a qədər qaz toz təmizləyicilər ümumi gücü 360 min m3/gün olan 23 lokal su təmizləyici qurğular, gücü 182 min m3/gün olan ümum şəhər su təmizləyici qurğusu, ümumi gücü gündə 2 min.m3 suya qənaət etməyə imkan verən və Respublika ən güclü su dövrü sistemləri tikilib istifadəyə verildi. Ildə miqdarı 300 min tondan çox olan 60 adda toksiki sənaye tullantılarından 170 min tonuna qədərinin təkrar istifadə texnologiyaları mənimsənildi. Lakin bu işlərlə yanaşı Sumqayıtda ittifaq qərarları ilə ekoloji ziyanlı sənaye obyektlərinin də intensiv və ekstensiv qaydada tikilib istifadəyə verilməsi, görülən ekoloji tədbirlərin səmərəsini bəzən azaldır və bəzən bu səmərəni ümumiyyətlə heçə yendirirdi. Bu səbəbdən bir sıra sahələr üzrə ekoloji gərginlik qalmaqda davam edirdi.

Belə ki, heç bir müəssisədə bərk sənaye tullantıları anbarlaşdırma şəraiti olmadığından 5 min. tona qədər sənaye tullantıları əraziyə atılmışdı, ekstremal yüksək səviyyəli çirkab sular həcmi ildə 600 min m3-a çatırdı, şəhərin hətta yaşayış rayonu atmosferində bütün çirkləndiricilərin orta illik fon qatılığı sanitar normalar həddini 5-10 dəfələrlə aşırdı, əhalinin sağlamlıq tərzi vaxtsız ölüm, xəstəlik göstəriciləri ittifaq rekordlarını müəyyən edirdi.

Ermənilər tərəfindən cəlb olunduğumuz müharibə 10 minlərlə qaçqının şəhərə gəlməsilə sosial-ekoloji problemləri daha dərinləşdirdi, ekoloji tədbirlərin maliyyələşdirilməsi problemə çevrildi.

III mərhələ- Respublikamızın müstəqilliyi dövründə,xüsusən son illər Sumqayıt şəhərinin ekoloji problemlərinin həlli istiqamətində xeyli işlər işlər görülür.