Reja : 1 Nizoli vaziyatlar haqida tushuncha

  
Nizolashuvchanlik darajasini aniqlash so’rovnomasi 
Mazkur so’rovnoma shaxsga nizolashuvchanlik xususiyati qanchalik 
xos ekanini aniqlashga xizmat qiladi.
Jamoat 
transportida 
boshlanib 
ketgan 
tortishuvga 
sizning 
munosabatingiz qanday bo’ladi?
A) ishtirok etaman; b) qaysi tomonni haq deb bilsam, uning oldini 
olib, biror narsa deyman, v) faol aralashib, butun zarbani o’zimga olaman.
Majlislarda rahbariyatni tanqid qilib chiqasizmi?
A) yo’q; b) etarli asosga ega bo’lsam, tanqid qilaman; v) har qanday 
sabab bilan nafaqat rahbariyatni, balki uning oldini olganlarni ham tanqid 
qilaman.
Do’stlaringiz bilan tez – tez tortishib turasizmi?

---

A) hafa bo’lmaydiganlari bilan tortishaman; b) faqat ayrim jiddiy 
masalalarda tortishaman; v) tortishuv menga suv va havodek zarur.
Yaqinda 
kelib, 
navbat 
boshiga 
suqilib 
kiraѐtgan 
kishiga 
munosabatingiz qanday bo’ladi?
A) Ichimdan norozi bo’laman-u, indamayman; b) e’tiroz bildiraman; 
v) o’zim navbat boshiga turib, odamlarni tartibga chaqiraman.
Uyda dasturxonga tuzi past taom tortilganda, reaktsiyangiz qanday 
bo’ladi?
A) arzimagan narsani deb dod –voy solmayman; b) indamay tuzdonni 
olaman; v) piching qilaman, ovqatlanishdan namoyishkorona bosh tortaman.
Ko’chada ѐki transportda oѐg’ingizni bosib olishsa, reaktsiyangiz 
qanday bo’ladi?
A) aybdor odamga kinoyali qarab qo’yaman; b) ikki og’iz e’tiroz 
bildiraman; v) bisotimdagi hamma ―chiroyli‖ so’zlarni to’kib sochaman.
Yaqinlaringizdan biri sizga ѐqmaydigan narsa harid qilganda 
reaktsiyangiz qanday bo’ladi?
A) indamay qo’ya qolaman; b) qisqacha fikr bildirib qo’yaman; v) 
tanqid qilib tashlayman.
Lotoreyada omadingiz chopmasa, bunga qanday munosabatda 
bo’lasiz?
A) o’zimni xech narsa bo’lmaganday ko’rsataman, ammo ichimda 
boshqa o’ynamaslikka o’zimga va’da beraman; b) hafaligimni berkitmayman 
va bir kunmas olamimni olmasam bo’lmaydi deb o’ylab qo’yaman; v) 
anchagacha kayfiyatim buzuq bo’lib yuraman.
Natijalarni hisoblash.
Har bir ―a‖ variant – 4 ball
Har bir ―b‖ variant – 2 ball
Har bir ―v‖ variant – 0 ball
Natijalarni talqin etish
22 – 32 ball. Siz tinchliksevar, nizolardan osonlik bilan chiqib 
ketadigan, uyda ham, ishda ham tortishuvli vaziyatlardan o’zini olib 
qochadigan odamsiz. Shuning uchun odamlar sizni moslashuvchan inson, deb 
biladi. Unutmang, vaziyat taqazo qilganda printsipiallikni namoѐn etish ham 
hurmatga loyiq xususiyat.
12 – 20 ball. Siz nizolashuvchanroq odamsiz, biroq ilojsiz 
holatlardagina nizoga kirishasiz. Siz vaqti kelganda amalingiz va 
do’stlaringizni yo’qotib qo’yishdan qo’rqmay o’z fikringizni qattiq turib 
imoya ilasiz. Bunda obod – ahloq me’ѐrlaridan chetga chiqmaysiz, odamni 
haqorat qilmaysiz. Shuning uchun odamlar sizni hurmat qilishadi.
0 – 11 ball. Bahs, munozara, tortishuv – siz nafas oladigan havo. 
Boshqalarni tanqid qilishni yaxshi ko’rasiz, ammo sizni tanqid qilganlarni 
tiriklay ―eb yuborishga‖ tayѐrsiz. Vazminlikning etishmasligi va qo’rslik 
odamlarni sizdan bezdiradi. Do’stlaringiz ko’pmi? Ko’p bo’lishini istasangiz, 
xarakteringiz ustida ishlang.

---

Metodika 
manbasi: 
Ratanova 
T.A., 
Shlyaxta 
N.F. 
Psixodiagnosticheski metodo’ izucheniya lichnosti: Uchebnoe posobie – 
Pererabotannoe i dopolnennoe izdanie posobiya: T.A.Ratanova, L.I. 
Zolotareva, N.F.Shlyaxta «Metodo’ izucheniya i psixodiagnostiki lichnosti» - 
M.: Moskovskiy psixologo – sotsialno’y institut : Flinta, 1998. 259 – 260 
betlar.
Nazorat uchun savollar:  
1. Nizo bosqichlarini sanab bering. 2.Amaliy nizoni o’ziga xosligini 
belgilang
3.Qanday qilib nizoni hal etish mumkin?
Foydalanilgan adabiѐtlar ro’yxati
Karimova V.M. Ijtimoiy psixologiya asoslari.-T.: «O’qituvchi», 1994
Anikeev N.P. Jamoada ruhiy muhit. –T.: ―O’qituvchi‖, 1993 y.