Reja: Dori vositalariga shakl berilishiga sabab va dozalari

QATTIQ, SUYUQ, YUMSHOQ DORILAR VA ANTIBIOTIKLAR
Reja:

1. 
   Dori vositalariga shakl berilishiga sabab va dozalari.
   
2. 
   Qattiq, suyuq, yumshoq, va gassimon turlarga kiruvchi dori darmonlar.
   
3. 
   Antibiotiklar haqida tushuncha va antibiotiklarning ta’sir etish mexanizmi
   

Dori vositalariga shakl berilishiga sabab, dori moddalarning fizik kimyoviy

holati, maydalik darajasi, moddalarning bir-biriga ta’sir etishi yoki ta’sir etmasligi va yana turli xususiyatlariga bog’liqligidir. Dori vositalarini qattiq (kapsula, tabletka,
draje), yumshoq (shamchalar, surtmalar) yoki suyuq shaklda ishlab chiqarilishi uchun
ularning kationlarga ajralishini ya’ni qutublanishini ham e’tiborga olish kerak
bo’ladi. Masalan yurak glikozidlari qanchalik ionlashish darajasi(qutiblanish darajasi)
yuqori bo’lsa, qonga tushganda erish darajasi shuncha yuqori bo’ladi. Ionlanishiga
qarab suyuq shaklda ya’ni ampulalarda chiqarilishi mumkin. Ionlanish darajasi
yuqori bo’lsa uni suyuq shaklda, (in’eksiya uchun) ishlab chiqarish maqsadga
muvoffiq bo’ladi. Ba’zi moddalar oshqozon ichakda yaxshi so’rilganligi uchun
tabletka, draje ko’rinishida chiqariladi. Oshqozonda 15-20 daqiqada eriydi.
Tabletkalar-kukunlarni presslash yo’li orqali yuzaga keladigan dori shakli.
Tabletkalarning og’irligi 0,1gramdan dan 0,5 gramgacha bo’lishi kerak. Agar
0,1gramdan kichik bo’lsa qo’shimcha moddalar bilan to’ldirilishi maqsadga
muvoffiqdir.

• 
  Qattiq: planshetlar, kukunlar, kolleksiyalar, kapsulalar, drajelar yoki pastillar, granulalar, karamel, dorivor tayoq;
  
• 
  Yumshoq : malhamlar, kremlar, pastalar, jellar, TTS, shamlar (rektal, vaginal);
  
• 
  Suyuqlik : eritmalar, damlamalar, suspenziyalar, emulsiyalar, tomchilar, siroplar, iksirlar, damlamalar
  
• 
  Gazsimon yoki aerodispers: aerozollar
  

In'ektsion dozalash shakllari ham ma'lum.
Xuddi shu dorivor modda turli dozalash shakllarida ishlab chiqarilishi mumkin. Bir yoki boshqa shaklni tayinlash muayyan kasallikka, bemorning ahvoliga yoki terapiya jarayonida erishish kerak bo'lgan ma'lum ta'sirga bog'liq bo'ladi.