B=MM0In
O`tayotgan oqim:
F1=BS= MM0In
Tutunish oqimi;
F=NF1= MM0InSI
O`zindusiya EYUK I esa
As=-dF/dt= MM0n2sldI/dt
bo`lib, uni (5.4) bilan taqqoslasak,induktivlik
L=- MM0n2Sl
bo`ladi. Bu ifoda bir qatlam o`ralgan toroid yoki juda uzun soleoid(g`altak) uchun o`rinli.
O`zaro induksiya hodisasi
Biz bir-biridan ma`lum masofada joylashgan ikkita kontur olaylik. Ularning biri tok manbai, ikkinchisiga esa galvonometr ulangan bo`lsin. (7-rasm)
1 2
- E + l2
Г
l1
Agar birinchi konturdagi kalitni ulasak, ikkinchi konturda induksion tok hosil bo`lganligini galvonometr strelkasining og`ishidan bilamiz. Bunda hosil bo`lgan EYUK tok kuchi eng katta qiymatga erishguncha ortib boradi. Faradey qonuniga muvofiq bu EYUK E2 – birinchi konturda hosil bo`lgan magnit induksiya iqimi F1 ning o`zgarishiga to`g`ri proporsional bo`lib konturni kesib o`tadi. Ikkinchidan bu F1 oqim shu birinchi konturdan o`tgan tok kuchiga to`g`ri proporsional bo`ladi, ya`ni
E2=-df1/dt=-M12di1/dt (5.8)
M12 – o`zaro induksiya koeffisienti bo`lib, ikkala konturning geometriyasiga bog`liq. Agar bu konturdagi manba bilan galvonometrning o`rinlarini almashtirsak, u vaqtda birinchi konturda hosil bo`luvchi induksion EYUK
E1=-M21id1/dt (5.8)*
Endi bu konturlarni bir-biriga nisbatan cheksizlikdan r masofagacha yaqinlashtiraylik. U vaqtda konturlar bir-birining magnit induksiyasiga kirishi natijasida bajargan ishlari o`zaro teng bo`ladi. Birinchi kontur maydoniga ikkinchi kontur kirganda bajargan ishi A21=i1(F1-O) va aksincha birinchi kontur ikkinchi kontur maydoniga kirganda bajarilgan ish A12=i2(F1-O) bo`ladi. U vaqtda
Dostları ilə paylaş: |