Reja: Mehnat xavfsizligi ishlarini tashkil etishdagi mutaxassis va rahbar shaxslaming

5.2.Mehnat muhofazasiga doir tadbirlarni reialashtirish va mablag’ bilan 
ta’minlash 
Qishloq xo’jaligida mehnat muhofazasiga doir ishlar tashkiliy-texnik 
tadbirlarning kompleks rejasi asosida amalga oshiriladi. Bu tadbirlarni xo’jalik 
ma’muriyati mahalliy kasaba uyushmasi qo’mitasi bilan birgalikda ishlab chiqadi. 
Kompleks reja yillik, besh yillik yoki ko ’p yillikrejalardan tashkil topadi. 
Bunda fan va texnikaning mehnat muhofazasi sohasida erishgan yutuqlari 
hamda xo’jalikni rivojlanish istiqbollari hisobga olinadi. Ishning bajarilishini 
nazorat qilish xavfsizlik masalalari bo’yicha muhandis zimmasiga, uni amalga 
oshirishga javobgarlik esa xo’jalik tarmoqlari, bo’limlari, bo’linmalari boshliqlari 
zimmasiga yuklatiladi. Maxsus mablag’ni va moddiy ta’minotni talab qiluvchi 
tadbirlar jamoa shartnomasiga ilova qilinadigan rejaga kiritiladi. Jamoa 
shartnomasini har yili xo’jalik rahbari ishchi-xizmatchilar nomidan kasaba 
uyushmasi qo’mitasi bilan tuzadi. 
Mehnatni muhofaza qilinishini moliyaviy ta’minlash, O’zbekiston 
Respublikasining mehnatni muhofaza qilish to’g’risidagi qonunining 11- 
moddasidagi talablar asosida amalga oshiriladi. 
11-modda. Mehnatni muhofaza qilishni moliyaviy ta’minlash 
Mehnatni muhofaza qilishni moliyaviy ta ’minlash davlat tomonidan, 
shuningdek mulk shaklidan qat’iy nazar jamoat birlashmalari, korxonalarning 
ixtiyoriy badallari hisobiga amalga oshiriladi. 
Mehnatni muhofaza qilish uchun tegishli byudjetlardan alohida qayd bilan 
ajratiladigan byudjet mablag ’lari (respublika va mahalliy) boshqaruv hamda 
nazorat idoralarini saqlash, ilmiy- tadqiqot ishlarini moliyaviy ta ’minlash, 
mehnatni muhofaza qilishga oid davlatning aniq maqsadga qaratilgan dasturlarini 
bajarish uchun foydalaniladi. 
Har bir korxona mehnatni muhofaza qilish uchun zarur mablag ’larni jamoa 
shartnomasida belgilanadigan miqdorda ajratadi. Korxonalarning xodimlari ana 
shu maqsadlar uchun qandaydir qo ’shimcha chiqim qilmaydilar. 
Korxonalar o ’zining xo jalik, tijorat, tashqi iqtisodiy va boshqa faoliyatidan 
keladigan foyda (daromad), shuningdek boshqa manbalar hisobiga mehnatni 
muhofaza qilishning markazlashtirilgan fondlarini tashkil etish huquqiga ega. 
Mehnatni muhofaza qilishga mo ’ljallangan mablag ’larni boshqa 
maqsadlarga ishlatish mumkin emas. 
Fondlarni tashkil etish va ulardan foydalanish tartibi O’zbekiston 

---

Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan O’zbekiston kasaba uyushmalari 
Federatsiyasi Kengashi ishtirokida belgilanadi. 
(11-moddaga O’zbekiston Respublikasining 01.05.98 Qonuniga muvofiq 
o’zgartishlar kiritilgan) . 
(Ozbekiston respublikasi MMQQ). 
Qonunda ko’rsatlgan talablar asosida mehnat muhofazasiga doir tadbirlar 
quyidagi mablag’lar hisobiga ta’minlanadk 
> 
davlat va markazlashtirilmagan kapital mablag’lar, shu jumladan ishlab 
chiqarishni rivojlantirish jamg’armasi, 
> 
ijtimoiy-madaniy va uy-joy qurilishi jamg’armasi hamda xo’jalik 
jamg’armasi; 
> 
agar tadbirlar asosiy vositalarni kapital tuzatish bilan bir vaqtda amalga 
oshiriladigan bo’lsa - amortizatsiya jamg’armasi; 
> 
agar xarajatlar kapital xarajatlar bo’lsa - asosiy faoliyat, tarmoq va 
umumxarajat mablag’lari; 
> 
yangi texnikani joriy etish yoki ishlab chiqarishni kengaytirish uchun 
bank tomonidan beriladigan qarzlar; 
O’ta zararli ishlab chiqarishda band bo’lgan xodimlar kasallanishining 
oldini olish uchun oziq-ovqat mahsulotlarini bepul berish ko’zda tutilib, issiq 
nonushta yoki tushlik tarzida beriladi. Bevosita zararli sharoitda ishlaydigan 
ishchi-xizmatchilarga bepul sut yoki uning o’rnini bosuvchi boshqa mahsulot 
beriladi.