47 b rasmda xL> xC da zanjirda kuchlanish va tokni qanday o`zgarishi ko`rsatilgan.
Vektor diagramma ko`rishda (47 v rasm) boshlang`ich vektor sifatida tok vektorini olish kerak, chunki ketma-ket ulanganda tok hamma elementlarda bir xil bo`ladi. Shartga ko`ra, boshlang`ich vektorni haqiqiy o`qni musbat yo`nalishi bo`yicha joylashtiramiz (bu yerda va undan keyin o`qlarni belgilaymiz).
Kompleks formada aktiv, induktiv va sig`im qarshiliklaridagi zanjir qismlarida kuchlanishlar tushuvi mos holda
R = R L = j xL C = -j xc
Aktiv qarshilikli qismdagi R kuchlanish vektori faza jihatidan tok vektori bilan mos tushadi va uni vektor diagrammada tok vektori yo`nalishi bo`yicha o`tkazamiz. Induktiv qarshilikli qismdagi L kuchlanish vektorini tok vektoriga nisbatan soat strelkasi yo`nalishiga qarshi burash kerak. Sig`im qarshilikli qismda C kuchlanish faza jihatidan tokdan /2 burchakka orqaga qoladi, birok bu kuchlanish vektorini tok vektori ga nisbatan soat strelkasi yo`nalishi bo`yicha burash kerak.
Kirxgofning ikkinchi qonuniga asosan quyidagi tenglamani yozish mumkin.
= R + L + C
Zanjirni to`la kuchlanish vektori ni topish uchun R vektorni oxiriga L
vektorni parallel kuchiramiz va L vektor oxiridan C vektorni parallel
qo`yamiz.
To`la kuchlanish vektorini C kuchlanish vektori oxiri bilan koordinata boshini tutashtiramiz.Vektor diagrammalar xL> xC (demak, uL> uC ) hol uchun ko`rilgan. Zanjirdagi tok to`la kuchlanishdan burchakka orqaga qoladi, kompleks qiymati esa = Z
R L va RC o’zaro ketma-ket ulangan elektr zanjirlari
Elektr zanjirlarida R va L yoki R va C ketma-ket ulangan hollar uchun ham xuddi shunday tahlil qilinadi.
Birinchi holda (49 a -rasm)
xC = 0 ; x = xL ; Z =
= arctg xL/R I = U / Z = U/
Shu holatga mos keluvchi vektor diagramma 49 v -rasmda tasvirlangan. Zanjirdagi tok kuchlanishdan ( burchakka orqaga qoladi.
R va S elementlar ketma-ket ulangan zanjir uchun (49 a - rasm).
xL = 0 ; x = -xC ; Z =
= arctg -xC/R I = U / Z = U Z /
Shu holatga mos keluvchi vektor diagramma 49 v-rasmda tasvirlangan. Zanjirdagi tok faza jihatdan kuchlanishdan burchakga oldinga ketadi.
Dostları ilə paylaş: |