Reja: Raqobatning moxiyati va obektiv asoslari, shakllari va usullari

5.3. Bozorga kirib kelishda mavjud bo’ladigan to’siqlar.

Yangi raqobatdoshlar bozorga kirish, bozordagi o’z ulushini egallash va resurslarga ega bo’lishi uchun, bozorga yangi ishlab chiqarish quvvatlarini olib keladilar.

Bozorda yangi raqobatdoshlar paydo bo’lishi mumkinligining xavfi qanchalik jiddiy bo’lishi, bozorga kirish uchun to’siqlar mavjudligiga va mavjud raqobatdoshlar munosabatiga bog’liq bo’ladi. Agarda bozorga kirish to’siqlari yuqori va yangi raqiblar eski raqobatdoshlar tomonidan ko’rsatilgan kuchli qarshilikka duch kelgan taqdirda, ularning kirib kelishi jiddiy xavf tug’dirmasligi aniq. Bozorga kirib kelish uchun to’siqlik yaratuvchi, oltita asosiy dastlabki shart -sharoitlar mavjud:

1. Ishlab chiqarish miqyoslari o’sishi bilan belgilangan tejamkorlik. Ushbu kategoriyaga taalluqli kompaniyalar, yangi kirib kelayotgan kompaniyalarni, tarmoqga, ishlab chiqarishning katta miqyosida kirib kelishiga yoki yuqori xarajatlarga (va bunga muvofiq tarzda kichik foyda) oldindan rozi bo’lishga majbur qiladilar. Ishlab chiqarish, tadqiqot, marketing va xizmatlar sohasidagi miqyoslarning o’sishi bilan belgilangan, tejamkorlik, universal hisoblash mashinalari tarmog’iga kirish uchun asosiy to’siq hisoblanadi, bunga Xegox va GE (General electric) kompaniyalari tajribasini misol keltirish mumkin.

Ishlab chiqarish o’sishi hisobiga bo’lgan tejamkorlik, distribyutorlik va moliya tarmoqlariga, hamda biznesning boshqa ko’pgina yo’nalishlariga kirish uchun to’sqinlik bo’lishi mumkin.

2. Mahsulot differenstiastiyasi. Tovar markasini ishlab chiqaruvchi bilan birgalikda ko’rish, yoki ularni o’xshatish ham, kirib kelish uchun jiddiy to’siq bo’ladi. Chunki yangi kompaniyalar xaridorlarning mavjud markalarga bo’lgan bog’liqligini ham engishlari lozim. Reklama, tarmoqda uzoq vaqt davomida mavjud xaridorlar guruhiga xizmat ko’rsatish, hamda tovarlardagi farqlar – tovar markasini o’xshatilishini belgilovchi omillardir. Bu alkogolsiz ichimliklar, patentlangan tibbiyot preparatlari (dori-darmonlari), kosmetika (pardoz), bank kapital qo’yilmalari va mustaqil auditorlik faoliyati sohalariga kirish uchun asosiy to’sqinlik bo’lishi mumkin. o’z biznesida yuqorida to’siqlarni o’rnatish uchun, pivo ishlab chiqaruvchilar, xaridor ongida ishlab chiqarishni o’sishi hisobiga tejamkorlik, tovarlarni ishlab chiqarishdan iste’molga tomon harakati, hamda marketingni tovar markasi bilan birgalikda ko’rilishiga (yoki bir biriga o’xshatilishiga) erishdilar.