Reja: Rivojlanayotgan mamlakatlarning asosiy ijtimoiy-iqtisodiy tomonlari

Milliy xususiyat. Rivojlanayotgan mamlakatlarning asosiy ijtimoiy-iqtisodiy tomonlari kapitalistik uklad alomatlarining rivojlanishi va shakllanishi, jamg’arish muammolari (ya’ni pul resurslarining yetishmovchiligi bilan) va jamg’arilgan mablag’lar, asosan savdoga, (ichki va tashqi), ko’chmas mulklarni sotib olishga, mashinalarni ta’mirlashga sug’urtaga, benzin quyish va boshqalar, shuningdek sarmoyalarni katta qismi aylanadigan joylarga yo’naltiriladi. Ishlab chiqarish sohasida kapital faqatgina qulay shart-sharoitlarni yaratish maqsadida sarf qilinadi. Ammo aksariyat hollarda ozodlikka erishgan mamlakatlar iqtisodiyotida xorijiy sarmoyalar asosiy mavqeini egallagan bo’lib, ular odatda maxalliy tadbirkorlarga nisbatan yen berishni istamaydilar.

• Milliy xususiyat. Rivojlanayotgan mamlakatlarning asosiy ijtimoiy-iqtisodiy tomonlari kapitalistik uklad alomatlarining rivojlanishi va shakllanishi, jamg’arish muammolari (ya’ni pul resurslarining yetishmovchiligi bilan) va jamg’arilgan mablag’lar, asosan savdoga, (ichki va tashqi), ko’chmas mulklarni sotib olishga, mashinalarni ta’mirlashga sug’urtaga, benzin quyish va boshqalar, shuningdek sarmoyalarni katta qismi aylanadigan joylarga yo’naltiriladi. Ishlab chiqarish sohasida kapital faqatgina qulay shart-sharoitlarni yaratish maqsadida sarf qilinadi. Ammo aksariyat hollarda ozodlikka erishgan mamlakatlar iqtisodiyotida xorijiy sarmoyalar asosiy mavqeini egallagan bo’lib, ular odatda maxalliy tadbirkorlarga nisbatan yen berishni istamaydilar.

Transmilliy korporatsiyalar tomonidan joriy qilingan yangi texnikalar odatda kechagi kun mos keladi, ammo ularning bozor narxlari juda yuqoridir.

• Periferik kapitalizmining rivojlanishi asinxronik, noteng holatda amalga oshadi. Iqtisodiy o’sish va siyosiy demokratiya parallel ravishda rivojlanmay, balki ko’pincha teskari holatda bo’lib, bir-biridan sezilarli qadar uzolashib boradi. Ba’zi bor rivojlanayotgan mamlakatlar priferik kapitalizm modelini joriy qilar ekan, uni chetlab o’tish maqsadida ko’pchilik hollarda o’ziga xosliklarni hisobga olib, ichki kuchlar va mablag’larni topish orqali taraqqiyotning yuqori cho’qqilari tomon, harakat qilmoqdalar.