Rekreatsiya va turizm geografiyasi O\'quv qo\'llanma
To‘rtinchi segment – bular yuqori malakali kishilar bo‘lib, tabiatni,
ma’daniyat, yashash tarzi, xalqlarning dini, udumlari bilan qiziquvchi
shaxslardir. Ushbu toifada turlicha daromadga ega kishilar bo‘lib, sayohat
uchun ular kattagina mablag‘ ajratishlari mumkin. Ko‘pincha ular
yig‘ilgan omonatlarini ushbu yo‘lda sarflashadi. Ushbu bozor segmenti
ko‘pchilikni tashkil qilmaydi, ammo keyingi paytlarda ularning soni
oshib bormoqda. Jadval 18.2.
Daromadlar darjasi bo‘yicha guruhlar Turistlar guruhi Foiz 1-guruh (100
dollargacha)
Toshkent va Toshkent atrofi bo‘yicha
ekskursiyalar, sport turlari, pensionerlar
uchun sanatoriyalar
7%
149
2-guruh (300
dollargacha)
Sanatoriya
va
sog‘lomlashtirish
komplekslarida dam olish (3-5kun)
13% 3-guruh (500
dollargacha)
Avtobus turlari (Chexiya, Polsha, Vengriya),
shop turlar (Italiya), dam olish (Turkiya,
Kipr, Vengriya)
20% 4-guruh (1000
dollargacha)
Suvdagi marshrutlar, kombinatsiyalashgan
va sog‘lomlashtirish turlari
50% 5-guruh (1000
dollardan
yuqori)
Dengiz kruizlari, ish bilan bog‘liq, tog‘-
changi va ekzotik turlar
10 % 18.2. jadvalda daromadlari bo‘yicha iste’omol darajasiga ega
bo‘lgan turistlik xizmat talabdorlari guruhi keltirib o‘tilgan.
Birinchi guruh iste’molchilari qisman kam hajmga egadirlar.
Bundan kelib chiqadigan fikr ijtimoiy turizmning taklif qilinadigan
sohalari kam bo‘lar ekan.
Ikkinchi guruh iste’molchilari egallagan mavqeda turadi. Bu yerda
ham taklif kilinuvchi xizmatlar spektrini ko‘paytirish kerak degan fikr
kelib chiqadi.
Uchinchi guruh bir muncha o‘zgarmas bo‘lib, ular iste’molchilar
daromadi darajasidan kelib chiqilgan holda guruhda hajmi yuqori.
To‘rtinchi guruh ga tavsif bera borib shuni ta’kidlab o‘tish lozimki,
turistlik sohaning rivojlanib borishi, ichki va ijtimoiy turlarga talabning
kengayishi ushbu guruhning kamayib borishiga sabab bo‘ladi.
150
Beshinchi guruh iste’mol xizmat darajasi bo‘yicha o‘zgarmas
mavqe’ni egallagan. Uning dinamikasida turli ijtimoiy – iqtisodiy
faktorlar tebranishi yuzaga keladi.