Rəyçilər: Yeganə Qəhrəmanova

Mətbuat konfransları. Dövrümüzdə işgüzar sahədə qarşılıqlı fəaliyyət formasından biri də mətbuat konfransıdır. Mətbuat konfransı aktual mövzularda ictimaiyyəti məlumatlandırmaq üçün vəzifəli şəxslərin (liderlər, siyasətçilər, hökumət nümayəndələri, ictimaiyyətlə əlaqəli mütəxəssislər, iş adamları və s.) mətbuat, televiziya və radio nümayəndələri ilə görüşüdür. Bu, cəmiyyətin, təşkilatın, şəxsiyyətin təbliği və ictimaiyyətlə əlaqələrin tələb olunan səviyyəsinin qorunması üçündür. Eyni zamanda məlumatı mətbuata təqdim etmək üçün qəbul edilmiş təsirli bir vasitədir.
Mətbuat konfransı yalnız bir mətbuat şərhi ilə çatdırıla bilən sənəd və ya məlumatı yaymaq üçün toplanmamalıdır. Mətbuat konfransı mətbuatda yayılmasına ehtiyac olmadığı zaman "qeyd üçün deyil", məlumat yaymaq üçün təsirli bir vasitədir. Müəyyən bir vəziyyətdə jurnalistlərin vəzifəli şəxslərlə şəxsi məlumat təmaslarına üstünlük verməsidir. Mətbuat konfranslarının təşəbbüskarı adətən hakimiyyət, təşkilatlar, “əhəmiyyətli” şəxslər, müxtəlif hadisələrin peşəkar şərhləri ilə maraqlanan jurnalistlərin özü ola bilər. Beləliklə, mətbuat konfransı məlumatlı və idarəedici bir yönləndirmə ilə xarakterizə olunur, yəni strateji rabitə siyasəti həyata keçirilir.Habelə imic və reklam məqsədlərini dəstəkləmək üçün şirkətin (təşkilatın) bəzi sosial əhəmiyyətli problemə dair nöqteyi-nəzərinin təqdimatını edir.
Mətbuat konfransının xüsusi bir otaqda aparılması tövsiyə olunur. Mətbuat konfransının görüşlər və yığıncaqlar üçün bir otaqda, ancaq başqasının ofisində və ya böyük bir iclas salonunda, hamının bir-birinin arxasınca əyləşəcəyi və ya böyük otağın ətrafına səpələnəcəyi şəraitdə aparılması narahatlıq yaradır. Ona görə də mətbuat konfransında bu məsələlərə fikir vermək lazımdır.
Mütəxəssislər mətbuat konfransını 60 dəqiqə keçirməyi məsləhət görür. Mətbuat konfransının müddəti əvvəlcədən elan edilməlidir ki, jurnalistlər suallara nə qədər vaxt verəcəklərini və nə qədər məşğul olacaqlarını bilsinlər. Konfransın bitməsindən qısa bir müddət əvvəl, növbəti sualın son olacağı barədə auditoriya məlumatlandırılmalıdır. Mətbuat konfransının quruluşu belədir:
• giriş (müddəti 3-4 dəqiqə);
• salamlama;
• hadisənin səbəblərinin izahatı;
• görüş proqramı;
• məruzəçilərin təqdimatı;
• mətbuata təqdim olunan materiallar haqqında məlumat. Hər hansı bir mətbuat konfransı hazırlayarkən və keçirərkən aşağıdakı qaydalara əməl edilməlidir:
1) məruzəçi adətən mətbuat konfransının səbəblərini göstərərək qısa bəyanatın mətnini oxuyur;
2) reportyorlara sual vermək üçün jurnalistlər dəvət olunur (yaxınlıqda xüsusi suallara cavab vermək üçün lazım ola biləcək bir və ya iki mütəxəssis olur);
3) suallar növbə ilə verilir;
4) mətbuat konfransının aparıcısı peşəkar standartlar, müxbirlərin elan olunan mövzuya sadiq qalmalarını təklif edir.
Mətbuat konfransının aparıcısı aşağıdakılara əməl etməlidir:
• məlumatı şişirtməkdən çəkinmək;
• rəqiblərin düşüncələrinə hörmət göstərmək;
• başqalarının uğurunu xatırlamaq;
• mübahisələrə girməkdən çəkinmək, həmçinin “bəli”, “xeyr” kimi sözlərlə cavablar verməmək;
• qonaqlardan heç birinə asılılıq və düşmənçilik göstərməmək;
• verilən sualların tempini yavaşıtmağa çalışaraq bəzilərinə daha dolğun cavablar vermək.
Təklif olunan sualların cavabları mümkün qədər açıq və tam şəkildə hazırlanmalıdır.
Gizli məlumatlara gəldikdə, hazırda suala cavab verə biləcək bir məlumatın olmadığı, ancaq yaxın gələcəkdə cavabdeh şəxslərin bu sualı verən jurnalistlə əlaqə quracağı barədə bir ifadə ola bilər. Sualları cavablandırarkən “arzuolunmazdır”, "şərh yoxdur" kimi ifadələrdən istifadə edilməlidir. Cavablarda jarqon, arqo sözləri və ifadələri istifadə etməmək gərəkdir.
Peşəkar və ünsiyyət baxımından sualları cavablandıracaq hüquqi və texniki mütəxəssislərin iştirakı ilə potensial mətbuat konfransı keçirmək mümkündür. Mətbuat konfransının daha inamlı keçirilməsi üçün təkcə qarşıdan gələn konfrans barədə mətbuata məlumat vermək deyil, həm də jurnalistlərlə əlaqə qurmaq və onları daha yaxşı tanımaq vacibdir. Əlaqə üçün hazır olmağı bildirmək üçün mətbuata açıq olmaq lazımdır. Mətbuatı sual verməyə təşviq etməyə çalışmaq vacibdir.