Ritmik gimnastika

RITMIK GIMNASTIKA

REJA:

1. 
   Dars turlari.
   
2. 
   Dars tuzulishi.
   
3. 
   Darsni tashkiliy-uslubiy kursatma.
   
4. 
   Dars jarayonini rejalashtirish.
   

Ritmik gimnastika.mashqlarini milliy musiqa sadolari ostida ("Lazgi", "Tanovar"."Andijon polkasi", "Barigal") bajarish barcha yoshdagilarga foydalidir. Chunki musiqa sadolari ostida bajarilgan mashqlar odamning kayfiyatini ko'tarishga, qad-qomatning to'g'ri shakllanishiga, cluroyli yo'rishga, harakatlaming aniq bo'lisluga olib keladi. Bunday mashqlardan ertalanki gimnastika, jismoniy tarbiya darslari va mustaqil shug'ullanganda keng foydalanish mumkin.
Sizga ma'lumki, ritmik gimnastika gigyenik gimnastika turlari qatoriga kiradi.U tez rivojlanmoqda va keng yoyilmoqda.
Ritmik gimnastika mashg'ulotida mashqlarni turkum usulida bajarish xosdir.Mashg'ulot paytida mashqlarni alohida tuxtab tushuntirib utirilmaydi.Shug'ullanuvchilar Ritmik gimnastika majmuyini biladilar, shuning uchun murabbiy navbatdagi mashqning boshlanishini eslatib o'tadi, xolos.Bajariladigan mashqning eng muliim joylariga alohida urg'u beriladi.Odatda, shug'ullanuvchilar malakalarini mutaxassislar uchun ishlab chi'qilgan majmuadan foydalanadilar. Mashqlarni tanlashda shug'ullanuvchilarning yoshi, jismoniy tayyorgarligi xisobga olinadi, xar bir mashg'ulot kirish, asosiy va yakuniy qismlarga ajratiladi.
Mashg'ulotning kirish qismi yoki cliigil yozish 5-10 daqiqa davom etadi va organizmni mashg'ulotda tayyorlaydi. Bunda bir joyda turib sonni baland kutarib yurish, qul va bosh bilan turli harakatlarni bajarib yurish, oldinga tashlanish, egilish, o'tirib-turish va boshqalar amalga oshiriladi.
Mashg'ulotning asosiy qismi, odatda, 20-30 daqiqa davom etadi va har xil muskullar guruhini ishga solishga yunaltiriladi va kuch, chaqqonlik, chidamlilik hamda boshqa jismniy sifatlar tarbiyalanadi. Bu qismni yuqori yuklamali mashqlar tashkil qiladi.Mutaxassislar kuch sifatini rivojlantirishga oid mashqlardan so'ng cho'zilish mashqlari davom ettirilishi, undan keyin esa turkum mashqlar, ya'ni yugurish, sakrashlar, raqs qadamlari bajarilishi kerak - degan fikrni aytadilar.Mashg'ulotning boshlang'ich dawida.katta yuklamali mashqlar bajarilmasligi balki tibbiy kuzatish hamda o'zini-o'zi nazorat qilish ma'lumotlari hisobga olingan holda yuklamani asta-sekin oshirib boorish ta'minlanishi darkor.Bu tavsiyaga mustaqil mashg'ulotlar paytida ham rioya qilinishi lozim.
Mashg'ulotning yakuniy qismi 3-5 daqiqa davom etadi. Bunda yuklama astasekin pasayib boradi, organism nisbatan tinch holga keladi va bir maromda nafas olish, bo'shashtirish mashqlaridan foydalaniladi. Mashg'ulot xotirjam yurish bilan yakunlanadi.
Ritmik gimnastika mashg'ulotlarida asosan, umunirivojlantiruvchi mashqlardan foydalaniladi, ular shug'ullanuvchilar organizmiga har tomonlama uyg'un ta'sir ko'rsatadi, ammo manashular sog'lomlashtirshga sainarah foyda keltirish uchunmashg'ulot uzoq yillar davomida muntazam o'tkazilishi lozim ekanligini imutmaslik kerak.
Musiqa - ritmik gimnastika mashg'ulotining majburiy elementi (unsuri) hisoblanadi.Yaxshi musiqaviy jmiik - bu ijobiy xis-tuyg'u, shug'ullanuvchilaming yaxshi kayfiyati demakdir.Mashg'ulotning tayyorgarlik qismida nisbatan sokin ijro etiladigan kuydan foydalaniladi. Asosiy qismda yuklama ortib borgan sari, nisbatan sokin kuy shuxrog'i .J)ilan almashtiriladi. Yakuniy qismi uchun esa birgina vazmin kuyning ijrosi yetaiii hisoblanadi, shunda sliug'ullanuvchilarning asabi o'ziga kelib tinchlanadi.
Hozirgi paytda shug'ullanuvchilarning tayyorgarliklanga mos ravishda gimnastika majmuyi taklif etiladi.Bunday yaxshi tayyorgarlik ko'rganlar ham, yangi boshlovchilar ham o'zlariga tegishligini tanlab olishlari mumkin.
Ritmik gimnastika mashqlarini boshlovchilarga qo'yidagilarni maslahat beramiz.Mashg'ulot uchun kiyim qulay, harakatlarga halal bermaydigan, eng yaxshi tabiiy matodan bo'lishi kerak.Kostyumning didingizga mosini tanlang, chunki kiyiinning rangi ham kayfiyatga ta'sir ko'rsatadi. Bunday kiyimlar sirasiga, odatda, gimnastika kostyumlari, kolgotkalar, getra yoki golflar, paypoq va yumshoq poyabzal (cheshkalar) kiradi.
Qish vaqtida yopishib turadigan yengil siynapush, kolgotkalar, reytuzalar, mashg'ulot shimi, jun getralar kiyiladi. Yozda tabiatingizga qarab kiyinasiz. Soch kiizni tusmasligini va ter kuzga oqib tushmasligi uchun peshonaband bog'lab olsangiz ham bo'ladi. Agar beliga rezina belbog' taqilgan bo'lsa, tana holatini nazorat qilish oson bo'ladi.
Mashqni polda bajarish uchun porolon gilamcha yoki gilam poyandoz bo'lishi kerak.Mashqlarni uyda bajarish uchun imkon qadar kengroq joy ajrating. Ovqat tanovul qilgan bulsangiz, kamida 1,5 soat vaqt o'tgandan so'ng mashg'ulotni boshlang.
Mashqlaming to'g'ri bajarilishini nazorat qilishni unutmang va doimo qomatingizni ko'zatib boring, ya'no qorin ichkari tortilgan, bel to'g'ri turishi kerak.
Mashg'ulot jarayonida muskullarni bushashtirish va dam olish uchun yugurish mashqlarini bir necha marta bajanshingiz mimkin.
Charchasangiz ham to'xtamay mashqni sekin bajaring, ya'ni doimiy harakatda billing, musiqaga mos harakatlaning.
Xullas, siz mashq qilganlik (trenirovka) darajangiz oshib brogan sari, nisbatan murakkabroq majmuani bajarishga uting, turkum mashqlar - yugurish va sakrashlaraing vaqtini oshiring.
Mashqlarni bajarishda qo'yidagilarni maslahat beramiz;

1. 
   Mashg'ulotlar birinchi bosqich yoshdagilarga 10 - 15 daqiqa davomida va ikkinchi, chunki bosqichdagilarga 15-20 daqiqa davomida o'tkaziladi.
   
2. 
   Har bir mashqni 8 tadan 16 martagacha takrorlash lozim.
   
3. 
   Avval qullarga, so'ngra bo'yin, keyin esa oyoq va gavda tegishli mashqlar bajariladi.
   
4. 
   Mashqlar bajarganda, avval muskullarni qizdiruvchi o'rta me'yordagi, so'nra kuchga, egiluvchanlikka, chidamlilikka tegishli mashqlarni bajarish lozim.
   
5. 
   Ko'pchilik mashqlar jadval bajarilganligi bois, harakatlarni nafas olish bilan ;i moslashtirish zarur. Mashq tufayli vujudga kelgan naginzkani holatmgiz va qon
   

tomiringiz urashiga qarab aniqlang.

6. 
   Ritmik gimnastika mashqlari majmuyini liar ikki oyda bir almashtirilib yoki to'ldirilib tumioq lozim. Doimiy mashqlarni uzingizga mosini tanlashga intiling.
   

Mashqlar majmuyini qismlarga ajrating bajaring: birinchi qism - tayyorgarlik
bosqichi, ikkinchi qism - asosiy bosqich, uchinchi qism - yakunlovchi bosqich.