S. B. Baqoyev, A. N. Zulfiqorov

VI BOB . Mollyuskalar tipi.

1. Mollyuskalar qanday tuzilgan ?

1) tanasi chig`anoq bilan qoplangan 2) tanasi mantiya bilan qoplangan 3) chig`anoq konussimon 4) mantiya bo`shliqlar hosil qiladi 5) qon aylanish sistemasi yopiq 6) qon aylanish sistemasi ochiq A) 1,3,6, B) 2,4,6. C) 1,3,5. D) 5,6,1.

2. Qorinoyoqlilar uchun xos xususiyatni ko`rsating.

1) gavdasi bosh va oyoqdan iborat 2) gavdasi bosh, tana va oyoqdan iborat 3) chig`anog`i ikki pallali 4) tanasi spiral chig`anoq ichida 5) ikki tomonlama simmertiyali 6) simmetriyasiz 7) oyog`i yassi 8) oyog`i konussimon

9) ayrim jinsli 10) germofrodit

A) 2,4,6,7,10. B) 1,3,4,5,9. C) 8,9,10,2,1. D) 1,2,5,6,9.

3. Suv shillig`ining hazm qilish sistemasi organlari joylashish tartibini to`g`ri ko`rsating ?

1) oshqozon 2) og`iz bo`shlig`i 3) qizilo`ngach 4) ichak 5) halqum

6) so`lak bezi

A) 2,5,6,3,1,4. B) 2,5,3,1,4,6. C) 4,5,6,2,1,3. D) 1,2,3,4,5,6.

4. Suv shillig`ining halqumida qanday organlar joylashgan ?

1) mayda tishchali tilchasi 2) so`lak bezlari 3) paypastlagichlari 4) jag`lari A) 2,3. B) 3,4. C) 1,2. D) 1,3.

5. Suv shillig`i nima bilan qanday oziqlanadi ?

1) mayda suv hayvonlari 2) chiriyotgan o`simlik qoldiqlari 3) suv o`tlari

4) bakteriyalar 5) tilchasi bilan oziqni maydalaydi 6) tilchasi bilan oziqni qirib oladi

A) 1,4,5. B) 3,4,6. C) 2,5,6. D) 3,4,5.

6. Suv shillig`ining yuragi qanday qismlardan iborat ?

1) ko`p kamerali 2) ikki kamerali 3) yurak oldi bo`lmasi 4) yurak sinusi

5) yurak qorinchasi 6) yurak xaltasi

A) 1,5,2. B) 1,2,3. C) 2,3,5. D) 4,5,6.

7. Suv shillig`ining ayirish sistemasi qanday tuzilgan ?

1) yagona tasmasimon buyrak 2) ikkita tasmasimon buyrak 3) halqali chuvalchanglarnikiga o`xshash 4) yassi chuvalchanglarnikiga o`xshash 5) kengaygan uchi mantiya chetiga ochiladi 6) kengaygan uchi yurak oldi xaltachasiga, toraygan uchi mantiya chetiga ochiladi A) 1,2,3. B) 4,2,3. C) 1,3,6. D) 1,3,4.

8. Suv shillig`ining nerv tugunlari nechta va qayerda joylashgan ?

1) 3 juft 2) 5 juft 3) bosh qismida joylashgan 4) tanasi tarqoq joylashgan A) 1,2. B) 3,4. C) 2,4. D) 1,3.

9. Suv shillig` boshida qanday sezgi organlari bor ?

1) bir juft paypastlagichlari 2) ikki juft paypastlagichlari 3) bir juft oddiy ko`z

4) bir juft murakkab ko`z

A) 1,2. B)1,3. C) 2,4. D) 1,4.

10. Qaysi mollyuskalar qorinoyoqlilar sinfiga mansub ?

1) sadafdorlar 2) marvariddorlar 3) tok shillig`i 4) yalang`och shilliq

5) midiya 6) dreysera 7) rapana 8) bitiniya

A) 1,2,4,3. B) 6,7,8,5. C) 1,2,3,4. D) 3,4,7,8.

11. Ikki pallali mollyuskalar qanday tuzilgan ?

1) boshi konussimon 2) gavdasi oyoq va qorin bo`limlaridan iborat 3) oyog`i ponasimon 4) oyog`i yassi 5) oshi bo`lmaydi 6) chig`anog`i ikki pallali 7) chig`anog`i ponasimon.

A) 2,3,5,6. B) 3,5,4,2. C) 1,7,6,4. D) 1,2,3,4.

12. Ikki pallalilarni ichki tuzilishiga xos belgilar ?

1) jabra orqali nafas oladi 2) qon aylanish sistemasi tutash 3) germofrodit 4) ayrim jinsli.

A) 1,2. B) 1,4. C) 1,3. D) 2,3.

13. Molluskalar tipiga kiradigan sinflarni belgilang ?

1) gidroid poliplar 2) sifoid meduzalar 3) kiprikli chuvalchanglar

4) so`rg`ichlilar 5) ko`p tuklilar 6) kam tuklilar 7) tasmasimon 8) korall poliplar 9) zuluklar 10) qorinoyoqlilar 11) ikki pallalilar 12) bosh oyoqlilar A) 1,2,8. B) 3,4,7. C) 5,6,9. D) 10,11,12.

14. Chig`anoqli shilliqurtda nerv tugunlarining soni nechta ? A) 1ta. B) 2ta. C) 3ta. D) ko`p.

15 .Qaysi hayvonlar ayrim jinsli , lekin erkak va urg`oqchisini bir-biridan farqlab bo`lmaydi ?

A) suv shillig`i. B) bitiniya. C) tiriktug`ar shilliq. D) baqachanoq.

16. Ikki pallali chig`anoqli mollyuskalar guruhini toping ?

1) bitiniya 2) dreysena 3) kalmar 4) tridakna 5) sadafdor 6) tiriktug`ar shilliqurt 7) ustritsa 8) karakatitsa

A) 1,4,5,7. B) 2,3,7,8. C) 2,4,6,7. D) 2,4,5,7.

17. Baqachanoq uchun xos belgilarni aniqlang ?

1. 
   germafrodit, tuxumi suvda yetilib, lichinkasi tanasida yetiladi.
   
2. 
   germafrodit, tuxumi mantiya bo`shlig`ida yetilib, lichinkasi pastki sifonida rivojlanib voyaga yetadi.
   
3. 
   ayrim jinsli, tuxum jabralarda yetiladi, lichinkasi yuqorigi sifon orqali chiqib, suv shilliqurti ichida voyaga yetadi.
   
4. 
   ayrim jinsli, tuxumi jabralarda yetiladi, tuxumdan chiqqan lichinka pastki sifon orqali chiqib, baliq ichida voyaga yetadi.
   

18. Boshi bo`lmaydigan hayvonni belgilang ?

A) dreysena. B) chig`anoqli shilliqurt. C) tipratikan. D) qisqichbaqa.

19. Baqachanoqning boshi qayerida joylashgan ?

A) tananing oldingi qismida. B) tanasining yonida.

C) qorin qismida. D) boshi bo`lmaydi.

20. Baqachanoqning oyoq va jabralari qayerda joylashgan ? A) mantiya pardalari orasidagi bo`shliqda.

2. 
   qorin tomonidagi bo`shliqda.
   
3. 
   chig`anoq ostida.
   
4. 
   orqa tomonida joylashgan elastik paylar orasida.
   

21. Baqachanoqning og`iz teshigi qayerda joylashgan ?

A) qorinning ostki tomonida. B) qorin qismida.

C) oyoqning asosida. D) ko`krak qismida.

22. Baqachanoqning chiqaruv sifoniga qaysi organlarning teshiklari ochiladi ? A) orqa chiqaruv, ayirish, nafas olish. B) orqa chiqaruv, ayirish, nafas olish

3. 
   ayirish, jinsiy, nafas olish.
   
4. 
   ayirish, orqa chiqaruv, jinsiy.
   

23. Chig`anoqli shilliqurt va baqachanoqning nafas olishini belgilang ?

A) o`pka, jabra. B) o`pkalari bilan. C) jabralari bilan. D) jabra, o`pka.

24. Maxsus sezgi organlari bo`lmaydigan mollyuskani belgilang ?

A) tok shillig`i. B) suv shillig`i.

C) baqachanoq. D) yalang`och shilliq.

25. Baqachanoqning tuxumi qayerda yetiladi ?

A) mantiya bo`shlig`ida, jabralarda. B) suvda, baliqlar terisida.

C) quruqlikda, suvga ko`milgan holda. D) suvo`tlarda.

26. 
    Baliqlar yordamida uzoq joylarga tarqaladigan hayvonlarni belgilang ? A) bitiniya. B) tridakna. C) suv shillig`i. D) baqachanoq.
    
27. 
    Dreysena qaysi sinf va tipga kiradi ?
    

1. 
   qorinoyoqlilar sinfi, mollyuskalar tipi.
   
2. 
   ikki pallalilar sinfi, halqalilar tipi.
   
3. 
   bosh-oyoqlilar sinfi, mollyuskalar tipi.
   
4. 
   ikki pallalilar sinfi, mollyuskalar tipi.
   

28. Rapana qanday hayvonlar bilan oziqlanadi ?

A) midiya va ustritsalar bilan. B) dreysena.

C) baliq chavoqlari. D) mayda qisqichbaqasimonlar.

29. Yirik mollyuskalarni aniqlang ?

A) rapana. B) ustritsa. C) tridakna. D) midiya.

30. Oziq-ovqat sifatida ovlanadigan mollyuskalarni aniqlang ?

1) rapana 2) ustritsa 3) perlovitsa 4) taroqchalar 5) dreysena 6) bitiniya 7) midiya

A) 1,3,6. B) 2,4,6. C) 3 ,5,6. D) 2,4,7.

31. Suvni tozalashda ishtirok etadigan eng muhim tabiiy tozalovchi hayvonlarni aniqlang ?

A) qorinoyoqli mollyuskalar. B) ikkipallali chig`anoqli mollyuskalar.

C) bosh-oyoqli mollyuskalar. D) tok shilliqurtlari.

32. Juda tez ko`payishi tufayli suv quvurlarini ishdan chiqaradigan mollyuskani belgilang ?

A) kalmar. B) tridakna. C) sadafdor. D) dreysena.

33 . Nerv sistemasi va sezgi organi yuksak darajada tuzilgan mollyuskani belgilang ?

1) sadafdor 2) midiya 3) kalmar 4) tiriktug`ar shilliqurt 5) osminog

6) dreysena 7) karakatitsa

A) 1,2,7. B) 2,3,4. C) 3,4,2. D) 3,5,7.

34. Baqachanoq bezovta qilinganda yopuvchi muskullar qisqarib, chig'anoq pallalari yopiladi. Muskullar bo'shashganda esa ... yordamida chig'anoq ochiladi.

A) ikki yon tomondagi muskullar B) orqa tomondagi muskullar

C) yuqoridagi va pastki paylar D) orqa tomondagi elastik paylar 35. Bir juft so'lak bezlari halqumiga ochiladigan hayvonni ko'rsating.

A) yomg'ir chuvalchangi B) nereida

C) suv shillig'i D) daryo qisqichbaqasi 36. Qaysi hayvonlarning so`lak bezlari halqumga ochiladi ?

A) falanga, B) chivin,

C) so`na, D) suv shillig`i

37. Suv shillig`ining jigari qaysi a`zoga hazm qilish shirasi ishlab chiqaradi ?

A) ichakka, B) ingichka ichakka,

C) 12 barmoqli ichakka, D) oshqozon bo`shlig`iga

38. Chig`anoqli shilliqqurtning ovqat hazm qilishi organlarini ko`rsating

1) og`iz, 2) tomoq, 3) oshqozon, 4) ichak, 5) anal teshigi, 6) og`iz,

7) halqum, 8) qizilo`ngach, 9) bezli oshqozon, 10) kloaka

A) 1,2,3,4,5, B) 1,2,7,4,5, C) 1,7,8,3,4,5, D) 1,2,4,3,10

39. Quyidagi hayvonlardan o`pka bilan nafas oluvchisini ko`rsating?

A) yomg`ir chuvalchangi, B) baqachanoq,

C) suv shillig`i, D) may qo`ng`izi

40 .Yuragi ikki kamerali, qon aylanish sistemasi ochiq umurtqasiz hayvonni aniqlang?

A) yomg`ir chuvalchangi, B) nereida,

C) oddiy suv shillig`i, D) daryo qisqichbaqasi 41. Molluskalarda so'lak bezlari (a) va jigar yo'li (b) qayerga ochiladi ?

1) og'iz bo'shlig'iga 2) halqumga 3) oshqozonga 4) ichakka

A) a-1; b-3 B) a-2; b-3 C)a-1; b-4 D) a-2; b-4

42. Suv havzalarini tozalashga yordam beruvchi organizmlarni ko'rsating.

1) tridakna 2) bitiniya 3) qizil chuvalchang 4) nereida A) 1,2,3 B) 3,4 C) 1,3 D) 2,3

43. Bosh-oyoqli molluskalar sinfining nechta turi bor?

A) 650 ga yaqin B) 380 ta C) 500 ta D) 1000 ta

44. Qaysi molluskalarning paypaslagichlarida so'rg'ichlar joylashgan ?

A) suv shillig'i B) baqachanoq C) karakatitsa D) dreysena 45. Qaysi hayvon tizimcha shaklidagi shilimshiq ip ichiga juda ko'p tuxum qo'yadi ?

A) baqachanoq B) baqa C) yomg'ir chuvalchangi D) suv shillig'i

46. Yalang'och shilliq nima orqali nafas oladi ?

A) jabra B) o'pka C) teri D) o'pka va teri

47. 
    Osminogning og'iz teshigi atrofida nechta oyoqchalari bo'ladi ? A) 8 B) 10 C) 8 juft D) juda ko'p
    
48. 
    Boshoyoqli molluskalar sinfiga mansub hayvonni toping.
    

A) sakkizoyoq B) baqachanoq C) dreysena D) perlovitsa

49. Hayvonlarni tiplarga moslab juflang.

1) midiya 2) meduza 3) karakatitsa 4) nereida 5) ostritsa 6) qum chuvalchangi 7) osminog a) molluskalar b) halqali chuvalchanglar c) to'garak chuvalchanglar d) bo'shliqichlilar

A) a-1, 3, 7; b-4, 6; c-5; d-2 B) a-3, 7; b-4, 6; c-5; d-1, 2

C) a-1, 2, 3; b-4, 5, 6; c-2; d-7 D) a-1, 2; b-4; c-5, 6; d-3, 7

50. Baqachanoqning mantiya bo'shlig'iga suv qayerdan o'tadi ?

A) chig'anoq pallalari ochilganda B) ikkita sifon ochilganda

C) pastki (kirish) sifon orqali D) yuqori (chiqish) sifon oiqali

51. Qaysi hayvonlarda oyog'ining oldingi qismi o'zgarib paypaslagichlarni hosil qiladi ?

A) boshoyoqlilar B) qorinoyoqlilar C) ikki pallalilar D) nematodalar

52. Qaysi hayvonlarda siyoh xaltachasi bo'ladi?

A) boshoyoqlilarda B) o'rgimchaksimonlarda

C) qisqichbaqalarda D) qorinoyoqlilarda

53. Qaysi hayvonlar xavf tug'ilganda siyoh chiqarib dushmandan qutulib qoladi ?

A) boshoyoqlilar B) o'rgimchaksimonlar C) qisqichbaqalar D) qorinoyoqlilar

54. Paypaslagichlarida juda ko'p so'rg'ichlar joylashgan hayvonlarni toping.

1) kalmar 2) zaxkash 3) karakatitsa 4) bitiniya 5) osminog 6) krab. A) 1, 2, 3 B) 1, 3, 5 C) 2, 4, 6 D) 1, 4, 6

55 Go'shti uchun ovlanadigan boshoyoqli hayvonlarni toping.

1) ustritsa 2) kalmar 3) taroqcha 4) midiya 5) dreysena 6) karakatitsa.

A) 2, 6 B) 1, 2 C) 3,4 D) 2, 5

56. Bosh miyasi kuchli rivojlangan, xilma-xil va murakkab reflekslar hosil qiladigan mollyuskalarni toping.

1) ustritsa 2) kalmar 3) taroqcha 4) midiya 5) dreysena 6) karakatitsa. A) 2,6 B) 1,2 C) 3,4 D) 2,5

57. Tanasi qalin muskulli mantiya bilan qoplangan hayvonlarni toping.

1) ustritsa 2) kalmar 3) taroqcha 4) midiya 5) dreysena 6) karakatitsa. A) 2,6 B) 1,2 C) 3,4 D) 2,5

58. Qaysi hayvon halqali chuvalchanglardan kelib chiqqan ?

A) qisqichbaqasimonlar B) trilobitsimonlar

C) yassi chuvalchanglar D) hasharotlar

59. Qaysi ayrim jinsli organizmlarning erkak va urg`ochisini farqlab bo`lmaydi ?

1) perlovitsa 2) bitiniya 3) dreysena 4) midiya 5) tridakna 6) exinakokk

7) qizil chuvalchang 8) jigar qurti

A) 1,2,5,6. B) 3,4,7,8. C) 1,3,4,5. D) 2,6,7,8.

60. Boshoyoqlilarning dushmandan himoyalanish usulini belgilang.

A) reaktiv harakat qiladi B) suvga siyoh chiqarib, qochadi C) suv tubida harakatlanmay yotadi D) oyoqlarini qimirlatib, qo'rqitadi

61. Boshoyoqlilar oyog'ining oldingi qismi o'zgarib ... hosil qiladi.

A) qisqich B) tirnoq C) paypaslagichlar D) mantiya 62. Qaysi organizmlar uchun reaktiv harakat xos emas(a) va xos(b) ?

1) dengiz likopchasi, 2) manta, 3) bitiniya, 4) karakatitsa, 5) dreysena,

6) osminog

A) a-2,3,5, b-1,4,6, B) a-1,2,3, b-4,5,6,

C) a-1,4,6, b-2,3,5, D) a-2,4,5, b-1,3,6 63. Baqachanoq chig`anog`i qanday tuzilgan ?

1) ikki pallali, 2) uch pallali, 3) pallalari orqa tomondan elastik paylar orqali tutashgan, 4) pallalari tishchalari orqali , 5) chig`anog`i oldingi va keyingi tomonida pallalar ortasida yopishuv muskullari bor, 6) muskullar pallalari ustida joylashgan

A) 1,4,6, B) 1,3,5, C) 5,4,6, D) 3,2,1

64. Baqachanoq chig`anog`i qavatlari bilan ularga mos keladigan nomlarni juftlab ko`rsating.

a) tashqi, b) o`rta, d) ichki 1) sadaf, 2) muguz, 3) ohak

A) a-2, b-3, d-1, B) a-2, b-1, d-3, C) a-2, b-3, d-2, D) a-3, b-2, d-1 65. Mantiya bo`shlig`i (a), kirish(b), chiqish(d) sifonlarni ularning o`rni bilan juftlab ko`rsating. 1) chig`anoq keyingi uchining pastki qismi, 2) mantiya pardalari orasida, 3) chig`anoq keyingi uchining yuqori qismi

A) a-2, b-3, d-1, B) a-2, b-1, d-3, C) b-2, a-1, d-1, D) a-2, b-1, d-1

66. Chiqarish sifoniga qaysi organlarning yo`li ochiladi ?

1) jigar, 2) ichak, 3) ayirish, 4) jinsiy, 5) qontomir, 6) oshqozon A) 1,5,2, B) 2,3,4, C) 1,2,4, D) 1,3,6

67. Baqachanoqning rivojlanishini tuxumdan boshlab tartib bilan ko`rsating. 1) lichinka suvga chiqadi, 2) baliq terisida shish hosil bo`ladi, 3) jabralarga tuxum qo`yadi, 4) baliq teriga yopishadi, 5) tuxumdan lichinka chiqadi, 6) shishda mollyuskaga aylanadi, 7) shish yorilib mollyuska suv tubiga tushadi A) 3,5,1,4,6,7,2, B) 5,3,4,1,2,6,7, C) 2,6,7,3,5,1,4, D) 1,2,3,6,7,5,4 68. Ikki pallali mollyuskalar va ularning ahamiyatini juftlab ko`rsating.

a) midiya, b) baqachanoq, d) sadafdor, c) marvariddorlar, f) dreysena, 1) suv o`tkazuvchi quvurlarni to`sib qo`yadi, 2) sadaf olinadi, 3) go`shti chorva uchun qo`shimcha oziq, 4) lichinkasi baliqlarga ziyon keltiradi, 5) marvarid olinadi

A) a-2, b-3, d-4, c-5, f-1, B) a-3, b-4, d-3, c-5, f-1

C) a-3, b-4, d-2, c-5, f-1, D) a-1, b-5, d-2, c-3, f-4