S. N. Yuldashev, X. M. Ibragimova, B. X. Fayziev mehnatni tashkil etish va
Yüklə 0,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2.3-jadval
Ish vaqtining balansi Indeks Ishchining harakatlari Davom etish vaqti Haqiqatda Normativ bo’yicha minut % minut % 1. Operativ ishga sarflangan vaqt T op X op T op X op 2. Ish o’rniga xizmat ko’rsatish vaqti T xiz X xiz T xiz X xiz 3. Me’yorlashtirilgan dam olish T dam X dam T dam X dam 4. Ishga bog’liq bo’lmagan ish vaqtining zoye ketishi T z.k. X z.k. - - 5. Ishchiga bog’liq bo’lgan vaqtning zoye ketishi T` z.k. X` z.k. - - Jami: Kuzatish vaqti T kuz 100 T kuz 100 Ish vaqtining normativ balansi esa ishchi ish vaqtidan qanday foydalanishi kerakligini ko’rsatadi. Normativ ko’rsatkichlar texnologik operatsiyalarning turi, ularni bajarilish usuli, qo’llaniladigan texnologik jihozlarning parametrlariga ko’ra har xil bo’ladi. Ish vaqtining xaqiqiy balansini tahlil qilish asosida ish vaqtidan foydalanish - K foy va ish vaqti yo’qotilish K yo’q koeffitsientlari aniqlanadi. kuz dam xiz op foy T T T T K + + = kuz k z k z q yo T T T K ' . . . . ' + = 107 g) Ish vaqtining haqiqiy balansi normativ balans bilan taqqoslanadi. Zoye ketgan ish vaqtining hamma turlari chuqur tahlil qilinadi, ularni keltirib chiqargan sabablari o’rganiladi. Ishlab chiqarishdagi kamchiliklar bilan yoki ishchining mehnat intizomini buzganligi bilan bog’liq tanaffuslarni qisqartirish yoki butunlay tugatish yuzasidan aniq chora-tadbirlar ishlab chiqiladi. Bu tadbirlarning har qaysisi asoslangan bo’lib, ularning amalga oshirilishi mehnat unumdorligini o’stirishga yordam berishi kerak. Ish vaqtining zoye ketishini bartaraf qilinishi natijasida ish vaqti balansida operativ vaqt ko’payadi, demak mahsulot ishlab chiqarish ham, mehnat unumdorligi ham oshadi. Mehnat unumdorligini o’sish darajasini quyidagicha ifodalash mumkin. haq op haq op nor op sishi o T T T MU - = ' Ish vaqtidan unumli foydalanish bo’yicha ishlab chiqilgan chora-tadbirlarni ishlab chiqarishga joriy etiladi va ish vaqtining oqilona balansi ishlab chiqiladi. Ish vaqtini yakka fotografiya qilishni bitta ish smenasi yoki uning ayrim bo’laklari bilan cheklab bo’lmaydi, chunki ayrim sarflar tasodifiy bo’lib qolishi mumkin. Shu sababli yakka fotografiya kuzatuvlari malumotlari asosli bo’lishi uchun uni ketma-ket 3-5 smena davomida o’tkazish kerak. Ko’pstanokchilarning mehnatini tashkil etilishini o’rganishda ishlab chiqarish jarayonining yakka fotografiya kuzatuvidan foydalaniladi. Bunday fotografiya ko’pstanokchining ish vaqti balansini va mashinalarning ish vaqti balansini tuzishga yordam beradi, uning ishini rejalashtirishni oqilona yo’llarini ko’rsatadi. Kuzatuv natijalari kuzatuv varag’ida har bir stanok uchun alohida yoziladi, to’g’ri kelish tanaffuslari qayd etiladi. Kuzatuv natijalari tahlil qilinadi, ish usullari va tanaffuslarning davom etish vaqti aniqlanadi, ko’pstanokchining ish vaqti balansi va stanoklarning vaqt balansi tuziladi, ishchining ish vaqtidan, uskunalardan foydalanish ko’rsatkichlari hisoblab chiqiladi. Yüklə 0,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|