S12-20 Bajardi: Aliyeva Pokiza Vodorod olishning sanoat usullari

Vodorod energetikasi va ishlab chiqarish texnologiyalari

Vodorodni 3 turga ajratish qabul qilingan:

• "kulrang" - ko‘mir, neft va gazdan;
• "zangori" - CCS (Carbon Capture and Sequestration) texnologiyali bug‘-gaz qurilmalar bilan jihozlangan issiqlik elektr markazlari yoki atom elektr stansiyalari;
• "yashil" – suv (qayta tiklanuvchi energiya manbalari)dan.

"HydrogenCouncil" vodorod texnologiyalari bo‘yicha ekspertlarning hisobotlarida ta’kidlanishicha, 2050 yilga kelib vodorod dunyoning barcha energetik ehtiyojlarining 18%ni tashkil etadi. Boshqa prognozlarga ko‘ra, bu vaqtga kelib vodorodning jahon iste’moli yiliga 370 mln. tonnagacha (2100 yilga kelib – 800 mln. tonnagacha) o‘sadi [3].
Vodorod energetikasining rivojlanishiga bo‘lgan talab issiqxona gazlari chiqindilarini 80-100% ga kamaytirishga qaratilgan yanada dekarbonizatsiya qilish va kam uglerodli rivojlanish bilan ifodalanadi.

Mamlakatlar	Iqlim o‘zgarishini yumshatishga ma’lum qilingan hissalari
AQSh	2025 yilga kelib issiqxona gazlari chiqindilarini 2005 yil darajasidan 26-28%ga qisqartirish.
Kanada	2030 yilga kelib – 2005 yil darajasidan 30% ga.
Germaniya	2030 yilga kelib – 1990 yil darajasidan 40-55% ga, 2050 yilga kelib – 80-95% ga.
Fransiya	2030 yilga kelib – 1990 yil darajasidan 40% ga.
Norvegiya	2030 yilga kelib – 1990 yil darajasidan 40% ga.
Braziliya	2025 yilga kelib – 2005 yil darajasidan 37% ga.
Meksika	2030 yilga kelib – bazaviy chiziqdan 22-36% ga.
Xitoy	2030 yildan kechiktirmay issiqxona gazlari chiqindilarining mutloq qiymati bo‘yicha cho‘qqiga chiqish bilan 2030 yilga kelib 65%ga YaIMning 1 dollariga issiqxona gazlarining solishtirma chiqindilarini qisqartirish.
Avstraliya	2030 yilga kelib – 2005 yil darajasidan 26-28% ga.