SafariViewService

tuzilishi ijtimoiy mehnat taqsimo’li rivojining natijasi
hisoblanadi.
Makrodarajada qaralganda milliy iqtisodiyotning
tarkibiy tuzilishi quyidagilar o‘rtasidagi munosabat
sifatida namoyon bo‘ladi:
- 
mavjud ishlab chiqarish resurslari;
- 
resurslaming ijtimoiy mehnat taqsimo’li asosida
ajralib chiqqan iqtisodiy subyektlar o‘rtasidagi taqsimot
hajmi;
​
- 
iqtisodiy subyektlaming ishlab chiqarish hajmlari;
- 
milliy mahsulotning ishlab chiqarish, taqsimlash,
ayirboshlash 
va 
iste'mol 
qilish 
jarayonlarida
shakllanuvchi tarkibiy qismlari.
Milliy iqtisodiyotning tarkibiy tuzilishini sodda
ko‘rinishda rasm orqali tasvirlash mumkin (14.1-rasm).
14.1-rasm. Milliy iqtisodiyotning tarkibiy tuzilishi
Milliy iqtisodiyot irte'yorida faoliyat qilish va barqaror
o‘sishi uchun barcha tarmoq va ishlab chiqarish
sohalarining o ‘ zaro bog‘ liqligi va muvozanatli
rivojlanishi talab qilinadi. Milliy iqtisodiyot tarkibiy
tuzilmasining shakllanishida quyidagi omillar ta’sir
ko‘rsatadi: mavjud bozor kon'yunkturasi, bozorlar
sig‘imi va monopollashuv darajasi, mamlakatning
xalqaro mehnat taqsimo’lidagi ishtiroki, ishlab chiqara-
vchi kuchlaming rivojlanganlik darajasi, fan-texnika
taraqqiyo’lining miqyoslari, tavsifi va rivojlanish
sur’atlari, ishlab chiqarish resursla- rining sifati,
hududlaming. yer maydonlari va inffa’luzilma obyektlari
bilan ta’minlanganligi, ekologiya holati.
Milliy iqtisodiyotni barqaror va samarali rivojlantirish
o‘ta mu- rakkab jarayon bo‘lib, u uzoq muddatli, har
tomonlama o‘ylab olib boriluvchi iqtisodiy siyosatga
asoslanadi. Chunki, iqtisodiy rivojlan- ishda turli
beqarorlik holatlari, inqirozlar ro‘y berib turadi.
Jumladan, 2008-yilda AQSHda boshlangan va hamon
davom etib turgan jahon- moliyaviy iqtisodiy inqirozi
ham milliy iqtisodiyo’limizga o‘z ta’sirini o‘tkazmay
qolmadi. Bunday ta’sir quyidagi holatlar orqali namoyon
bo‘lmoqda:
Birinchidan, mamlakatimiz eksport qiladigan
mahsulotlar (qim- matbaho va rangli metallar, paxta,
uran, nefl mahsulotlari, mineral o‘g‘itlar va
boshqalar)ning jahon bozoridagi narxlarining keskin
tushib ketishi natijasida eksportdan olinadigan daromad
hajmining pasayib ketishi;
Ikkinchidan, umuman dunyo bozoridagi talabning
keskin tushib ketishi oqibatida mahsulot so’lish
hajmining qisqarishi;
Uchinchidan, jahondagi investitsion faollikning
pasayishi natijasi- da uzoq muddatli investitsion
loyihalarimizni amalga oshirish mud- datlarining
kechikishi va h.k.
Milliy iqtisodiyo’limizning barqaror va muvozanatli
rivojlani- shiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan
ushbu holatlami o‘z vaqtida aniqlab, ulaming oldini olish
va ta'sir oqibatlarini yumsha- tish bo‘yicha amalga
oshirilgan tadbirlar evaziga iqtisodiyo’limizning yuqori
o‘sish sur’atlari saqlab qolindi.
Milliy iqtisodiyotda ishlab chiqarish, xizmat ko‘rsatish
hajmi va ulaming o‘sishi bir qator ko‘rsatkichlar tizimi
orqali, mikro- va mak- roiqtisodiy darajada aniqlanib,
tahlil qilinadi. Makroiqtisodiyot - bu mamlakat