Salom Do’stlar

EHM himoyasini ta’minlashning texnik vositalari. Kompyuter orqali sodir etiladigan jinoyatlar oqibatida faqatgina AQSH har yili 100 mlrd. dollar zarar ko’radi. O‘rtacha har bir jinoyatda 430 ming dollar og’irlanadi va jinoyatchini qidi- rib topish ehtimoli 0,004% ni tashkil etadi.
Mutaxassislarning fikricha ushbu jinoyatlarni 80% i bevosita korxonada ish- laydigan xodimlar tomonidan amalga oshiriladi. Sodir etiladigan jinoyatlarning tahlili quyidagi xulosalarni beradi:

1. 
   Ko‘pgina hisoblash tarmoqlarida foydalanuvchi istalgan ishchi o’rnidan tarmoqqa ulanib faoliyat ko’rsatishi mumkin. Natijada jinoyatchi bajargan ishlarni qaysi kompyuterdan amalga oshirilganini aniqlash qiyin bo’ladi.
   
2. 
   O’g’irlash natijasida hech nima yo’qolmaydi, shu bois ko‘pincha jinoiy ish yuritilmaydi;
   
3. 
   Ma’lumotlarga nisbatan mulkchilik xususiyati yo’qligi;
   
4. 
   Ma’lumotlarni qayta ishlash jarayonida yo’l qo’yilgan xatolik o’z vaqtida kuzatilmaydi va tuzatilmaydi, natijada kelgusida sodir bo’ladigan xatolarning oldini olib bo’lmaydi;
   
5. 
   Sodir etiladigan kompyuter jinoyatlari o’z vaqtida e’lon qilinmaydi, buning sababi hisoblash tarmoqlarida kamchiliklar mavjudligini boshqa xodimlardan yashirish hisoblanadi.
   
6. 
   Ushbu kamchiliklarni bartaraf qilishda va kompyuter jinoyatlarini kamay- tirishda quyidagi choratadbirlarni o‘tkazish kerak bo’ladi:
   
   • 
     personal mas’uliyatini oshirish:
     
   • 
     ishga qabul qilinadigan xodimlarni tekshiruvdan o‘tkazish;
     
   • 
     muhim vazifani bajaruvchi xodimlarni almashtirib turish;
     
   • 
     parol va foydalanuvchilarni qayd qilishni yaxshi yo’lga qo’yish;
     
   • 
     ma’lumotlarga egalik qilishni cheklash;
     
   • 
     ma’lumotlarni shifrlash.
     

Axborot kommunikatsiya texnologiyalarining rivojlanishi oqibatida ko‘p- gina axborotni himoyalash instrumental vositalari ishlab chiqilgan. Ular dasturiy,
dasturiy texnik va texnik vositalardir.
Hozirgi kunda tarmoq xavfsizligini ta’minlash maqsadida ishlab chiqilgan texnikaviy vositalarni quyidagicha tasniflash mumkin: