Samarqand davlat arxitektura qurilish instituti

Toshkent Moliya instituti
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva
davomida o’z faoliyatini bir tekis yurita olishi ta’minlab beradi. Agarda kompaniya qandaydir sabablarga ko’ra o’sish uchun imkoniyat topa olmasa, tashqi muhit o’zgarishlariga dosh bera olmay, muvaffaqiyatsizlikka uchraydi. Yuqori raqobatli bozorga chiqilganida mijozlarni ushlab turish uchun juda kuchli reklama kompaniyasini tashkil eta olmaslik ham kompaniya ishining orqaga ketishi va uning honavayron bo’lishiga olib kelishi mumkin. Kompaniya ishida strategik yondoshuvning yo’qligi ham muvaffaqiyatga erishishdagi katta to’siqlardan biri bo’lishi mumkin. Tovar va xizmatlarning sotuv kanallarini tanlashda xatoga yo’l qo’yilganligi ham muvaffaqiyatsizlikka olib kelishi mumkin. O’z tabiati bo’yicha elektron platformalarda sotilishda muvaffaqiyatni ta’minlab bera olmaydigan mahsulotlar va hizmatlar bilan elektron savdoga chiqish bunga bir misol bo’la oladi. Gilt-Taste internet magazinining muvaffaqiyatsizlikka uchrashi ham oziq-ovqatlar bozorining on-layn biznes uchun unchalik mos kelmasligi bilan tushuntirilgan. Chunki bir-biriga juda yaqin bo’lgan xududlarda ham iste’molchilarning didi, tanlovi va ovqatlanish xususiyatlari bir-biridan ancha-muncha farq qiladi. Bu esa maqsadli auditoriyani ancha toraytirib, o’sish imkoniyatlarini kamaytiradi. Elektron bozordagi aniq bir pozitsiyaning mavjud emasligi – kompaniya barcha narsani va hoziroq qilishga urinishi, bunga albatta iste’molchlarning ko’pchiligi ham, xamkorlr ham tayyor bo’lmaydilar. Mufaffaqiyatga bo’lgan ishonchni juda erta yo’qotish va tushkunlikka tushish. Infratuzilmani tashkil etishda xatolarga yo’l qo’yish – texnologik platformaning hajmi kamchilligi, xosting hizmatlariga bog’liqlik, infratuzilma uchun to’lovlarning kechitirilishi va bu bilan bog’liq bo‘lgan moliyaviy muammolar. Masalan, foydalanuvchilarning rasmlarini saqlash hizmatini taklif qiladigan Everpix kompaniyasining muvaffaqiyatsizlikka uchrashi uning Amazon Web Services kompaniyasining xosting bo’yicha xizmatlari uchun o’z vaqtida
Toshkent Moliya instituti
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva
to’lov qila olamaganligi bo’lgan. Chunki xuddi shu sababli kompaniya foydalanuvchilarning 400 million fotosini yo’qotib qo’ygan. Foydalanilayotgan informatsion tizimlarning ishonchli emasligi - bunda gap texnik muammolar, shaxsiy ma’lumotlarni yo’qotish, firibgarlar xujumiga uchrash, xakerlar xujumi va shunga o’xshash sabablar xaqida ketadi. Katta kompaniyalarga hizmat ko’rsatish uchun B2B segmentini tanlash – kompaniya nima bilan shug’ullanishidan qat’i-nazar, agar u 70-80% foyda keltiradigan katta kompaniyaga bog’liq bolsa, qandaydir vaqtda katta mijozning o’zi xuddi shunday servisga ega bo’lish haqida qaror qabul qilishi mumkin. Masalan, Aviation kompaniyasi General Electric, Honeywell, Boeing va boshqa katta kompaniyalarga hizmat ko’rsatishga yo’naltirilgan edi. Lekin on-layn bozorda katta tarmoq kompaniyalari tomonidan tashkil etilgan elektron savdo maydonlari paydo bo‘lganidan so’ng, kompaniya inqirozga uchradi. Chunki bu ishni aiakompaniyalarning sadvo-sotiq ishlari bilan shug’ullanishga mo’ljallangan Aerospan va Trade Air elektron savdo maydonlari bajara boshladi. Kompaniya asoschilari, direktorlar kengashi va yetakchi menejerlar orasida kelishmovchiliklarning yuzaga chiqishi, kompaniya uchun muhim bo’lgan eng asosiy shaxslarning biznesni tark etishi, kompniyaning bir qancha sabablarga ko’ra bo‘laklarga ajrab ketishi va boshqalar. Faoliyat olib borilayotgan bozorning aloxida hususiyatlari ham biznesning rivojlanishiga to‘siq bo‘lib qolishi mumkin. Masalan, firibgarlar va tovlamachilarning kopligi, logistikaning talab darajasida emasligi, malakali kadrlarning yetishmasligi, injener-texnik xodimlar kamchilligi va boshqalar. Barcha startaplarning boshlang’ich g’oyaning yuzaga kelishi va tayyor mahsulot ishlab chiqarishgacha bo‘lgan barcha bopsqichlarida bir xildagi muammo va masalalar hal qilinadi: G’oyalar bilan qanday qilib ishlash lozim, Qanday qilib komandani tanlash mumkin, O’z g’oyasini qanday qilib himoya qilinadi, Qanday qilib kompaniyani moliyalashtirish mumkin, Bu ishni qilish muvaffaqiyatga olib keladimi, Qachon investorga murojaat qilish kerak, Qanday qilib mahsulotni yaratish va uni mukammalashtirish mumkin, Bugungi kunda qanday yangi turdagi
Toshkent Moliya instituti
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva
mahsulot va hizmatlarini iste’molchilarga taklif qilish mumkin? Bu masalalarni hal qilishda mahalliy va halqaro raqamli elektron bozorni har tomonlama o’rganishdan boshqa chora yo’q albatta. Bu esa internetdagi adabiyotlar, yangiliklar va manba’lar bilan muttasil ishlashni, o’rganishni hamda eng yangi mahsulot va xizmatlarni bevosita sinab ko’rishni talab qiladi. O’z mahalliy bozoringizdagi hozircha qondirilmagan talablarni har tomonlama o’rganish ham biror bir yangi innovatsion g’oyaga olib kelishi mumkin. Shunday qilib, innovatsion raqamli biznesning eng asosiy elementlari iste’molchilar uchun qandaydir yangi mahsulot yoki xizmat turini yaratish, uning ahamiyatini ko’rsatish, usabilityning oliy darajasiga erishish, mijozga yo’naltirlgan yondoshuv va individual talablarni maksimal darajada qondirishdir.