Samarqand davlat tibbiyot universiteti buxoro davlat tibbiyot instituti
Yüklə 3,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 23 – rasm. O’pka gangrenasi.
- O`quv qo`llanma
|
O’pka gangrenasi
– o’pka to’qimasining bir qismi yiringli-irigan nekrozga uchrayshi. Bu jarayon o’pka abstsessidan farqli o’laroq, o’pka gangrenasida sog’lom to’qimadan chegaralangan kapsula bilan ajralib turmaydi (chegarasiz bo’ladi). Gangrenoz abstsess ham farq qilinadi, u o’pka to’qimasining bir qismini yiringli-chirigan nekrozi bo’lib, uning sekvestratsiyaga va o’pka to’qimasining zararlanmagan qismlaridan chegaralanib turishga moyilligi bo’ladi. Klinik manzarasi. Bemorning ahvoli og’ir, isitma gektik tabiatga ega bo’ladi, bemor terlaydi, nafasi siqadi, ko’p miqdorda badbuy hidli balg’am ajraladi, bemor qon tupuradi. Rentgenologik tasvirda katta, shakli yo’q diffuz qorong’ilik aniqlanadi, uning tarkibida o’pka to’qimasining irib ketayotganini ifodalaydigan ko’p sonli yorug’ soyalar ko’rinadi. Plevra bo’shlig’ida suyuqlik aniqlanadi. 23 – rasm. O’pka gangrenasi. O’tkir yiringli kasalliklarni kompleks davolash lozim bo’ladi. Hozirgi vaqtda asosiy davolash usuli konservativ muolaja bo’lib, ayni vaqtda kichik invaziv jarrohlik amaliyotlari: transtorakal, endobronxial O`quv qo`llanma 62 Sahifa drenajlash, uzoq muddatli regionar infuziya uchun bronxial arteriyani kateterlash amalga oshiriladi. O’tkir davrda operativ aralashuv kasallik asoratlar bilan kechgandagina (o’pkadan qon ketganda) yoki muolaja naf bermaganda, jarayonning tarqalishga moyil bo’lganidagina qo’llaniladi. O’pkadagi o’tkir yiringli jarayonlarda konservativ muolajaning tamoyillari quyidagilardan iborat bo’ladi: 1. Antibakterial muolaja – bakteriyalar turini va ularning antibiotiklarga ta’sirchanlik darajalarini bakterioskopiya va ekish ma’lumotlarini hisobga olgan holda tayinlanadi, sulfanilamidlar ham ishlatiladi. Antibakterial muolajaning ta’sirchanligiga erishish uchun zararlanish o’chog’ida davo preparatlari kontsentratsiyasini oshirib, ularni arteriyalarga yuboriladi. Bronxial arteriyaga kateter o’rnatib, muolajani o’sha orqali amalga oshirish eng samarali tadbir hisoblanadi. O’pkaning o’tkir yiringli xastaliklarida 60%gacha hollarda kasallik qo’zg’atuvchisi aeroblar bilan birga kelgan anaerob noklostridial infektsiya hisoblanadi. Noklostridial anaerob infektsiyaning belgilari deganda yiringli suyuqlikning badbo’y hidi, yallig’lanish o’choqlaridagi to’qimalar nekrozi, odatdagi bakteriologik tekshiruvning natijalari manfiy bo’lganda ham, tushuniladi. Anaeroblarga qarshi metronidazol (trixopol), tinidazol, klaforan, rifambitsin, doksitsiklinlar yaxshi ta’sir qiladi. 2. Traxeobronxial yo’llar – mikroorganizmlarni yo’qotadigan, yallig’lanishni kamaytiradigan, balg’amni suyuqlashtiradigan va uni ko’chiradigan dorivor aralashmalar yuborib sanatsiya qilinadi. Shuningdek bronxial shoxni kateterlash, mikrotraxeostomiya, sanatsion bronxoskopiya qilish yo’li bilan patologik suyuqlik tortib olinadi. Bunda sanatsiya uchun qo’llaniladigan aralashmalar tarkibiga 2% li kaliy bikarbonat eritmasi (2 ml), mikrofloraga sezuvchanlikni hisobga olgan holda antibiotiklar, antiseptiklar (dioksidin, furagin), balg’amni suyultiradigan moddalar (mukosolvin 10%-1,0), proteolitik fermentlar (tripsin, ximotripsin 10-15 mg), bronxolitiklar (eufillin 0,5-1,0, 12%, novodrin 0,5%-0,5; efedrin 5%-0,5), gormonal preparatlar (gidrokortizon 25-50 mg) kiritish maqsadga muvofiq bo’ladi. 3. O’pka abstsesslari va plevra empiemasini sanatsiya qilish – abstsess bo’shlig’ini bronxoskopik yoki transtorakal yo’l bilan kateterlash, |