Toj arteriyalar angioplastikasi. Toraygan toj arteriyalar bo’shlig’ini
tiklash uchun A. Gruntzig 1977 yilda kardioxirurgiya amaliyotiga toj
arteriyalar angioplastikasini joriy qildi. Bu usul stenozga uchragan toj
arteriyalarni ballonli dilatatsiyasi (angioplastika) yo’li bilan miokardni
revaskulyarizatsiya
qilishdan
iborat.
Toj
arteriyasida
kaltsinoz
bo’lmachagani va bu arteriyaning distal o’zani zararlanmagani holda toj
arteriyaning proksimal bo’limlarda torayishi toj arteriyalarini angioplastika
qilishga ko’rsatma hisoblanadi. Angioplastika quyidagicha o’tkaziladi.
Odatdagi usulda koronografiya o’tkazilgandan keyin angioplastik kateter
o’tkazgich-kateter bilan almashtiriladi, u orqali stenozlangan toj arteriyaga
dilatatsion kateter kiritiladi. Dilatatsion kateter uchida diametri puchaygan
xolatda 1,2-1,3 mm shishirilgan holatda esa maksimal diametri 3-3,7 mm
ga etadigan balloncha bo’ladi. Kateterning puchaygan xolatdagi
ballonchasini toj arteriyasi stenozi sohasiga rentgentelevizion nazorat
ostida o’rnatiladi va uni 30% li kontrast modda eritmasi bilan 5 atmosfera
bosimi ostida to’ldiriladi. Balloncha 5-60 sekund mobaynida shunday
holatda turadi, shundan keyin uni bo’shatiladi. Zarurat bo’lganda
ballonchani bir necha marta to’ldirish mumkin.
Stenoz darajasining 20% dan ortiqroq kamayishiga erishilganda
angioplastika yaxshi natija berdi deb hisoblanadi. AQShdagi tadqiqotchilar
ma’lumotlariga ko’ra, toj arteriyalarini ballonli dilatatsiya qilishda
taxminan 65% bemorlarda yaxshi natija olinadi. Toj arteriyalar
angioplastikasi jarayonida yuzaga kelishi mumkin bo’lgan asosiy asoratlar:
o’tkir miokard infarkti (5,3%), toj arteriya okklyuziyasi (4,6%), toj arteriya
spazmi (4,5%), qorinchalar fibrillyatsiyasi (1,8%) hisoblanadi. Ushbu
amaliyotda o’lim darajasi – 1,2% ni tashkil etadi.