Tarixiy shaxslar haqida ma’lumot bera oladi,tarixiy sanalarda ro‘y bergan voqealar haqida ma’lumot bera oladi
Tarixiy manba va adabiyotlar bilan ishlash kompetensiyasi.
Tarixiy illustrasiyalar asosida kichik hikoyalar tuza oladi, tarixiy joylarni xaritadan ko‘rsata oladi
Darsning blok sxemasi:
№
Darsning qismlari
Belgilangan vaqt.
1.
Tashkiliy qism
3 daqiqa
2.
O`tilgan mavzuni takrorlash
12 daqiqa
3.
Yangi mavzu bayoni
14 daqiqa
4.
Mustahkamlash
12 daqiqa
5.
Baholash
2 daqiqa
6.
Uyga vazifa
2 daqiqa
I.Tashkiliyqism:Salomlashish, davomat aniqlanadi ,sinf tozaligi kuzatiladi, o`quvchilar bugunning Jahonda va O`zbekistondagi siyosiy yangiliklari bilan tanishtiriladi.
II.O`tilgan mavzuni takrorlash: O`qituvchi o`tilgan darsni uyga vazifasini tekshiradi, o`tilgan mavzuni mustahkamlash uchun jadvalli topshiriq beriladi.
O`quvchilar Osiyo va Yevropa shaharlarining o`rta asrlardagi hayotini taqqoslaydilar.
Shaharlar hayoti
Yevropa
Osiyo
Shaharlarning ko`rinishi
Shaharlarning hayoti
Shaharlarda savdo
Jadvalli topshiriqni to`liq ishlagan o`quvchilar baholanadi.
III.Yangi mavzu bayoni: Reja:1.Dinning Yevropada tarqalishi. 2.Cherkovning bo`linishi. 3.Cherkov va davlat. 4.Dahriylarga qarshi kurash.
Dinning Yevropada tarqalishi. Bizga qadimgi dunyo tarixidan ma’lumki, xristianlik dini Yaqin SHarqda I asrda vujudga keladi. Xristianlikning asosini xalol xayot kechirish xamda toat-ibodat orqali inson va xudo orasida uyg’imlikka, muloqatga erishishga ishonch tashkil etadi.
Xristian dini IV asrdan german qabilalari orasida xam tarqala boshlaydi. Franklar qiroli Xlodvig xristianlikni V asrning oxirida qabul qiladi. Keyingi asrda yangi dinga vestgotlar, Pireneya Yarim orolining tub axolisi xam o’tadi. Angliya va Irlandiya monastirlaridan etishib chiqqan serg’ayral roxiblar VI-VIII asrlarda Yevropaning eng chekka joylariga xam borib axolini xristianlikka o’tkazganlar. Skandinaviya axolisi (shvedlar, norveglar, finlar) bu diniy ta’limotni IX asrdan qabul qiladi.
Vengerlar IX asrda, polyaklar X asrda xristianlikka o’tsalar, Kiyev Rusi va Bolgariya X asr oxirlarida xristianlikning pravoslav mazxabini Vizantiyadan qabul qilgan. eng oxirida Yevropaning shimoliy-sharqidagi polab slavyanlari (XII asrda), pruss va litva qabilalari (XIII-XIV asrlarda) cho’qintirilgan.
Xristian dini Yevropada IV asrdan boshlab XIII-XIV asrlargacha tarqalgan.
CHerkovning bo’linishi. Rim imperiyasining 395-yili G’arbiy va SHarqiy Rimga bo’linishi cherkovni xam ajralishiga olib keldi. Frank qiroli ko’magida 756-yili Italiyada Rim papalari davlati - Papa viloyati tashkil topadi. Vizantiya cherkovi esa avvaldan davlatga bo’ysunuvchi, Konstantinopol patriarxi boshqaradigan diniy tashkilotga aylanadi.
SHarqiy Yevropada bolgarlarni cho’qintirishdagi raqobat 1054-yili xristian cherkovini rasman: g’arbiy katolik («jaxon») va SHarqiy provaslav («sof din», «chin e’tiqod») cherkovlariga bo’linishiga olib keldi. XI asr o’rtalaridan rim-katolik va yunon-pravoslav cherkovlari mustaqil faoliyat olib bormoqda.
Mazxablar orasidagi tafovutlar udum marosimlarda xam mavjud. Xususan, katoliklarda ibodatdan avval faqat ruxoniylar 1 chimdim non va 1 xo’plam vino bilan poklansalar, pravoslavlarda barcha dindorlar bunday xuquqqa ega bo’lishgan. Katoliklar 5 ta, pravoslavlar 3 ta barmoqlari bilan cho’qinganlar. G’arbda cherkov va’zlari lotincha, SHarqda esa yunon tilida olib borilgan. Katolik cherkovi barcha ruxoniylarga uylanishni taqiqlasa («selebat»), provaslavlarda faqat roxiblar oila qurmagan