Sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish


-rasm. Bozordagi faoliyat strategiyalari



Yüklə 1 Mb.
səhifə92/100
tarix08.11.2022
ölçüsü1 Mb.
#67939
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   100
Sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish

4-rasm. Bozordagi faoliyat strategiyalari


5-rasm.Segmentni tanlash mezonlari.
9-mavzu. TOVAR VA TOVAR SIYoSATI






2-rasm. Kundalik iste’mol tovarlarini turkumlanishi.

3-rasm. Tovar raqobatbardoshligini o’rganish.

1-Jadval
«Tovar-bozor» matritsasi

Tovarlar

Bozorlar

Joriy

Yangi

Joriy

Bozorga chuqurroq kirib borish strategiyasi

  • Sotishni jadallashtirish

  • Yangi xaridorlarni qidirish

  • Raqobatchilarni sindirish

  • Tovarni iste’mol sohasini kengayishi

Bozorni rivojlantirish strategiyasi

  • Yangi bozorlar

  • Yangi sotish hududlari

  • Xalqaro bozorlar

  • Tovarni ishlatilishini yangi sohalarini tuzish

Yangi

Tovarni rivojlantirish

  • Uz kuchi bilan yangi tovar ishlab chiqarish

  • Bitimlarni rivojlantirish

  • Litsenziya

  • Maxorat bilan ayirboshlash

Diversifikatsiya

  • Gorizontal

  • Vertikal

  • Kontsentrik



4-rasm. Tovar strategiyasi






5 rasm. Tovar hayotiylik modelining an’anaviy modeli.

6 rasm. Yangi tovar yaratish jarayoni.


7- rasm. Korxonada tovar siyosatining vazifalari.


8- rasm. Tovar tushunchasi.


10-mavzu. NARX VA NARX SIYoSATI

1-rasm. Narxning iqtisodiy mazmunini uning funktsiyalari.


2-rasm. Narxni shakllantirishga ta’sir etuvchi omillar.




3- rasm. Narx bo’yicha diskriminatsiya shakllari.


11 - mavzu. SOTISH SIYoSATI





Tovar oqimini tashkil etish va nazorat qilish


1- rasm. Korxonada sotish siyosatining vazifalari.





  1. rasm. Tovar taqsimot kanali turlari




3- rasm. Sotish kanalining tarkibi




4- rasm. Taqsimlash strategiyasini ishlab chiqish bosqichlari
12 – mavzu. KOMMUNIKATSIYa SIYoSATI




1- rasm. Marketing kommunikatsiyasi kom’leksi elementlari.


2- rasm. Reklama turlari.
1- jadval

Xususiyati

Reklama turlari

Vazifasi

Xal qilinadigan vazifasi

  • Axborot

  • Rag’batlantiruvchi

  • Esga soluvchi

Tovarga dastlabki talabni shakllantirish.
Boshqa tovarga nisbatan ustunligini isbotlash.
Xaridorlarga tovar xaqida axborotni yodga solish

Agressivlik darajasi

  • Yumshoq

  • Qattiq

Tovar yoki firma uchun ma’lum muxitni yaratish.
Auditoriyaga ‘sixologik ta’sir etish asosida tez javob reaktsiyaga erishish.

Reklama ‘redmeti

  • Tovar

  • Imidj

  • Ijtimoiy

Tovar reklamasi
Firma uchun maqbul imidjni yaratish
Ijtimoiy ahamiyatdagi g’oyalarni yoyish

Yakuniy natija

  • Tijorat

  • Notijorat

Foyda olish
Ijtimoiy samaraga erishish

Reklama turlari











3 -rasm. Reklama kom’aniyasi maqsadli auditoriyasi.





4-rasm. Reklama vositalari





5- rasm. Reklama tarqatish kanallari


6 -rasm. Reklama byudjetini tayyorlash tamoyillari




7- rasm. Sotishni rag’batlantirishning asosiy vazifalari

1-jadval


Marketing kommunikatsiyasining bosqichlari

Yillar

Bosqichning nomi

Bosqichning tavsifnomasi

1950-1960

Tizimsiz kommunikatsiya bosqichi

Kommunikativ siyosat katta rol uynamaydi, doimiy talabni ta’minlash uchun tovar taklifi hajmiga kontsentratsiya bosh masala hisoblanadi

1960-1970

Tovar kommunikatsiyasi bosqichi

Sotishni tashkil etishda korxona kommunikativ vosi-talardan foydalanadi. Birin-chi rejaga reklama va sotishni rag’batlantirish chiqadi

1970-1980

Maqsadli guruh kommunikatsiya bosqichi

Kommunikatsiya firmalar tomonidan foyda olishga imkon beruvchi maqsadli guruhlar bilan o’zaro ta’sirda mijozlar bilan muloqot uchun ishlatiladi

1980-1990

Raqobatli kommunikatsiya bosqichi

Kommunikativ sharoitni o’zgarishi va kommunikativ raqobat ko’rsatishning o’sishi korxonadan kommunikatsiyani o’timal shakl va vositalarini talab qiladi

1990-2010

Raqobatli va integratsiyalangan kommunikatsiya bosqichi

Bozorni rivojlanish dinamikasi reklama tashuvchilariga media tarqatishni shakllantirishga olib keladi. Integratsiyalangan kommunikatsiyaga o’tishni talab qiladi

«MARKETING» FANIDAN TEST SAVOLLARI

  1. Marketing nima?

a) iste’molchiga nima kerak bo’lsa o’shani ishlab chiqarash va sotish
b) ehtiyojni hisobga olmagan holda ishlab chiqarilgan mahsulotni sotish
v) U talabni qondirishga qaratilgan faoliyatdir
g) u iste’molchilar va raqobatchilar haqida axborot to’’lashdir
d) u bozorda mahsulotni sotishdir



  1. Marketing qanday tizimni ifodalaydi?

a) ishlab chiqarish
b) sotish
v) ishlab chiqarish - sotish
g) ayirboshlash
d) ishlab chiqarish – iste’mol



  1. Remarketing nima bilan bog’langan?

a) negativ talab bilan.
b) to’shayotgan talab bilan
v) irrotsional talab bilan
g) katta talab bilan
d) talabning yo’qligi bilan



  1. Tovarni qaysi hayotiylik davrida firma yuqori foyda oladi?

a) hayotga tadbiq etish
b) ‘asayish
v) yuksalish
g) yetilish
d) ishlab chiqish

5. Sotishining «Ishlab chiqaruvchi - ulgurji savdogar - iste’molchi» kanalini nima ishlab chiqaradigan firma tezroq tanlab oladi?


a) sakich
b) sigaretlar
v) avtomobillar
g) kir yuvish vositalari
d) atir- u’alar



  1. Agar kom’aniya yuqori narx bilan sotuvchi yuvelir mahsulotlarini ishlab chiqarsa, uni iste’molchilari esa bir geografik hududga yig’ilgan bo’lsa, qaysi tovarni siljitish uslubi maqsadga muvofiq bo’ladi?

a) reklama
b) shaxsiy sotuv
v) ‘ablik rileyshnz
g) sotishni rag’batlantirish
d) omma bilan aloqa



  1. Agar talabning yelastikligi (egiluvchanligi) katta bo’lsa, sotish hajmi qanday o’zgaradi?

a) narx ozgina tushgan holda sotish hajmi juda usadi
b) narx tushishish bilan sotish hajmi o’zgarmaydi
v) narx tushishi bilan sotish hajmi sekin usadi
g) narx tushishi bilan sotish hajmi ‘asayadi
d) narx tushishi bilan sotish hajmi juda ‘asayadi



  1. Firma bir xil sharikli ruchka ishlab chiqaradi va bir xil narxda sotadi. Firmani reklamasi bir turda va butun bozor uchun mo’ljallangan. Firma o’z faoliyati nimaga yo’naltiradi?

a) marketing kontse’tsiyasi
b) bozor segmentatsiyasi
v) kontsentratsiya strategiyasi
g) ommaviy bozor strategiyasi
d) differentsiya strategiyasi



  1. Maqsadli bozorga chiqishda differentsiatsiyalangan marketing strategiyasi maqsadga muvofiq emas, agar:

a) tovar siyosatida firma differentsiatsiya strategiyasini ishlatsa
b) firma butun bozorni maqsadli bozor sifatida ko’radi
v) xaridorlar bozorda turli ehtiyojlarga ega bo’ladi
g) haradorlar bozorda bir xil ehtiyojga ega bo’ladi
d) xaridorlar bozorda umuman ehtiyojga ega bo’lmaydi



  1. Global marketing strategiyasi nima?

a) tor tovar s’etsializatsiyasi
b) segmentatsiya, internatsionalizatsiya, diversifikatsiya
v) «qaymog’ini olish»
g) kontsentratsiya
d) diversifikatsiya



  1. Marketing dasturini mahsulot bo’yicha tuzilishga qanday marketing faoliyati turini kiritasiz?

a) ‘otentsial xaridorlarni surov qilish
b) bozor eks’erimenti
v) bozor rivojlanishini bashorat qilish, reklama kom’aniyasini ishlab chiqish, narx strategiyasini tanlash, mahsulotni sotish usullari
g) mahsulotni sotish usullari
d) narx strategiyasini tanlash



  1. Xorijiy bozorga chiqish strategiyasiga nimalar kiradi?

a) to’g’ridan- to’g’ri eks’ort
b) o’timal bozor segmentini qidirish
v) to’g’ridan- to’g’ri eks’ort, korxonani investitsiyalash, litsenziyalash
g) tovarni differentsiyasi
d) litsenziyalashtirish

  1. Xizmatlar bozorini marketing tadqiqotlardan foydalaniladi?

a) kabinet tadqiqotlari
b) dala tadqiqotlari
v) kabinet tadqiqotlari
g) tadqiqotlardan foydalanilmaydi
d) tanlov asosida kuzatish



  1. To’g’ridan- to’g’ri marketing nima?

a) tovarni savdovositalarisiz sotish
b) kom’ьyuter baza ma’lumotlari asosida mijozlarni o’rganish
v) ehtiyojni hisobga olmagan holda firma ishlab chiqargan mahsulotini sotish
g) ehtiyojni hisobga olgan holda firma ishlab chiqargan mahsulotni sotish
d) savdo vositachilari orqali tovarlarni sotish



  1. To’g’ridan - to’g’ri marketing vositalariga nimalar kiradi?

a) firma do’koni
b) INTERNET
v) faks
g) firma do’koni, INTERNET, faks
d) INTERNET, faks



  1. Integratsiyalangan to’g’ridan- to’g’ri marketing nima?

a) maksimarketing
b) marketing kom’leksi
v) reklama strategiyasi
g) sotishni amalga oshirish
d) iste’molchilar bilan o’zaro aloqani rivojlantirish



  1. Segmentatsiya nima?

a) iste’molchilarni bir turdagi guruhlarga bo’lish
b) o’xshashlar qatorida o’z tovari uchun joy aniqlash
v) bozorda raqobatchilarni turli guruhlarga bo’lish
g) bozorni talabga ega bo’lgan tovarlar guruhiga bo’lish
d) bozor tovar guruhlariga bo’lish



  1. Turli xil ma’lumotlar va statistik adabiyotlarni o’rganish bozorni kom’leks tadqiqotining qaysi uslubiga kiradi?

a) kabinet tadqiqotlari
b) dala tadqiqotlari
v) dala tadqiqotlari, kabinet tadqiqotlari
g) tanlov asosida kuzatish
d) kabinet tadqiqotlari, tanlov asosida kuzatish



  1. Marketing mikromuhitini omillariga nimalar kiradi?

a) demografik omillar
b) firma, mijozlar, muloqotdagi auditoriya, raqobatchilar, marketing vositachilari, ta’minotchilar
v) muloqotdagi auditori, ta’minotchilar
g) siyosiy omillar
d) ta’minotchilar, marketing vositachilari, mijozlar, korxona



  1. Birlamchi ehtiyoj tarkibiga qanday ehtiyojlar kiradi?

a) fiziologik ehtiyojlar, shaxsiy muxofazaga oid ehtiyojlar
b) fiziologik ehtiyojlar, xurmatga bo’lgan ehtiyojlar
v) xurmatga bo’lgan ehtiyojlar, fiziologik ehtiyojlar
g) ijtimoiy ehtiyojlar, fiziologik ehtiyojlar
d) shaxsiy muxofazaga oid ehtiyojlar, ijtimoiy ehtiyojlar



  1. Ikkilamchi ehtiyojlar tarkibiga qanday ehtiyojlarni kiritish mumkin?

a) fiziologik ehtiyojlar, xurmatga oid ehtiyojlar, ijtimoiy ehtiyojlar
b) ijtimoiy ehtiyojlar, xurmatga bo’lgan ehtiyojlar, fiziologik ehtiyojlar
v) ijtimoiy ehtiyojlar, xurmatga bo’lgan ehtiyojlar, shaxsiy kamol to’ish ehtiyojlari
g) shaxsiy kamol to’ish ehtiyojlari.
d) shaxsiy muxofazaga oid ehtiyojlari.



  1. O’sish strategiyasining asosiy yo’nalishlari nimalardan iborat?

a) intensiv o’sish, integratsion o’sish, diversifikatsion o’sish
b) intensiv o’sish
v) integratsion o’sish
g) diversifikatsion o’sish, intensiv o’sish
d) integratsion o’sish, intensiv o’sish.



  1. Intensiv o’sish deganda nimani tushunasiz?

a) firmaning amal qilib to’rgan doirasidagi o’sish imkoniyatlari tahlil etiladi
b) qo’shimcha faoliyatni o’zlashtirish hisobiga o’sishga erishish
v) firmaning tarmoq doirasida boshqa marketing tizimi elementlari bilan o’zaro aloqada rivojlanish imkoniyatlari tahlil etiladi.
g) firmaning tarmoq doirasidan boshqa sohalarda rivojlanish imkoniyatlari tahlil etiladi
d) firmaning yangi yo’nalishini tanlash orqali o’sishi.



  1. Intensiv o’sishga qanday erishiladi?

a) bozorga chuqurroq kirish
b) bozor hududlarini kengaytirish
v) tovarni takomillashtirish
g) tovarni takomillashtirish, bozorga chuqurroq kirish
d) bozorga chuqurroq kirish, bozor hududlarini kengaytirish, tovarni takomillashtirish.



  1. Integratsion o’sish deganda nimani tushunasiz?

a) firmaning tarmoq doirasida boshqa marketing tizimi elementlari bilan o’zaro aloqada rivojlanish imkoniyatlari tahlil etiladi
b) firmaning amal qilib to’rgan doirasidagi o’sish imkoniyatlari tahlil etiladi
v) firmaning tarmoq doirasidan o’zga sohalarda rivojlanish imkoniyatlari tahlil etiladi
g) firmaning amal qilib to’rgan faoliyatdan tashqaridagi sohalarni birlashish holati tahlil qilinadi
d) firmaning yangi yo’nalishini tanlash orqali o’sishi.



  1. Diversifikatsion o’sish deganda nimani tushunasiz?

a) firmaning yangi yo’nalishini tanlash orqali o’sish
b) firmaning amal qilib to’rgan doiradagi o’sish imkoniyatlari tahlil etiladi
v) firmaning tarmoq doirasida birlashib faoliyat yuritishi
g) firmaning tarmoq doirasidan boshqa sohalarda rivojlanish imkoniyatlari tahlil etiladi
d) qo’shimcha faoliyatni o’zlashtirish hisobiga o’sishga erishish.



  1. Integratsion o’sish qanday turlarga bo’linadi?

a) regressiv integratsiya
b) ‘rogressiv integratsiya, regressiv integratsiya
v) gorizontal integratsiya, regressiv integratsiya
g) regressiv integratsiya, ‘rogressiv integratsiya, gorizontal integratsiya
d) ‘rogressiv integratsiya, gorizontal integratsiya.



  1. Diversifikatsion o’sish qanday turlarga bo’linadi?

a) kontsentrik diversifikatsiya, gorizontal diversifikatsiya, konglomerat diversifikatsiya
b) gorizontal diversifikatsiya, kontsentrik diversifikatsiya
v) konglomerat diversifikatsiya, jamlanma diversifikatsiya
g) jamlanma diversifikatsiya, ko’rama diversifikatsiya
d) kontsentrik diversifikatsiya, gorizontal diversifikatsiya



  1. Strategiya deganda nimani tushunasiz?

a) istiqbolni tadqiq qilish
b) uzoq muddatli maqsad
v) O’rta va uzoq muddatli maqsad
g) maqsadga erishish vositasi
d) tub ma’noda mujassamlangan rejalashtirish siyosati



  1. Raqobatlilikni qanday strategiyalarini bilasiz?

a) lider strategiyasi, lider orqasidan boruvchi strategiya
b) ko’rashga chakiruvchi strategiyasi
v) lider orqasidan boruvchi strategiya
g) mutaxassis strategiyasi, ko’rashga chakiruvchi strategiya
d) lider strategiyasi ko’rashga chakiruvchi strategiyasi, lider orqasidan boruvchi, mutaxassis strategiyasi



  1. Stragik rejalashtirish bosqichlari qanday?

a) korxona dasturi, maqsad va vazifalari, xo’jalik rivolantirish rejasi, korxonani o’sishi strategiyasi
b) korxona dasturi, xo’jalikni rivojlantirish rejasi
v) korxonani o’sish strategiyasi, maqsad va vazifalari, xo’jalikni rivojlantirish rejasi
g) maqsad va vazifalari, korxona dasturi
d) maqsad va vazifalar, xo’jalikni rivojlantirish rejasi

  1. Marketingni situatsiyali tahlili deganda nimani tushunasiz?

a) korxonani barcha ichki resurslarini taftishi, tashqi va jalb qilingan mablag’lardan foydalanish, aniq bozorda talabni aniqlab jami resurslarni o’zaro nisbati
b) tashqi va jalb etilgan mablag’lardan foydalanish
v) aniq bozorda talabni aniqlash bilan ichki va jalb etilgan resurslarni o’zaro nisbati
g) korxonani barcha resurslarini taftishi
d) tashqi va jalb etilgan mablag’lardan foydalanish, korxonani barcha resurslarini taftishi



  1. Makromuhitning asosiy omillariga nimalar kiradi?

a) iqtisodiy sharoitlar
b) demografik ma’lumotlar
v) siyosiy omillar
g) iste’molchilar
d) iqtisodiyot, ta’minotchilar, demografik omillar, siyosiy omillar, iste’molchilar, raqobatchilar, hukumat, texnologiya



  1. Marketingni situatsiyali tahlilini qanday turlarini bilasiz?

a) ichki tahlil
b) tashqi tahlil
v) ichki va tashqi tahlil
g) bozor ulushi tahlili
d) sotish hajmi tahlili



  1. SWOT tahlil deganda nimani tushunasiz?

a) korxonani kuchli va ojiz tomonlari, imkoniyatlari, qulayliklar va taxdidlar, strategik audit o’tkazish
b) korxonanin kuchli va ojiz tomonlari
v) qulayliklar va taxdidlar
g) korxonani ojiz tomonlari
d) qulayliklar va taxdidlar, korxona imkoniyatlari



  1. Tovar bilan bog’liq strategiya va uning maqsadlari nimalardan iborat?

a) assortiment siyosatini o’zgartirish strategiyasi, ishlab chiqarishni diversifikatsiyalash imkoniyatlari, yangi tovar bilan bozorga chiqish
b) assortiment siyosatini o’zgartirish strategiyasi, bozor hududlarini kengaytirish
v) ishlab chiqarishni diversifikatsiyalash imkoniyatlari, tovarni takomillashtirish
g) yangi tovar bilan bozorga chiqish, bozorga chuqurroq kirish
d) bozor hududlarini kengaytirish, bozorga chuqurroq kirish



  1. Sotishni rag’batlantirish bilan bog’liq strategiyalar va usullarning maqsadlari nimalardan iborat?

a) sotish kanalidagi kommunikatsiya strategiyasi
b) bozorni qamrab olish strategiyasi
v) savdo firmasi strategiyasi
g) sotish kanalidagi kommunikatsiya strategiyasi, savdo firmasi strategiyasi, bozorni qamrab olish strategiyasi, tovarni va kom’aniyani jalb qilish obrazini tashkil etish, sotish bo’yicha agentlarni rag’batlantirish
d) sotish bo’yicha agentlarni rag’batlantirish, tovarni va kom’aniyani jalb qilish obrazini tashkil etish, bozorni qamrab olish strategiyasi



  1. Marketing faoliyatini nazorat qilishning qanday turlarini bilasiz?

a) strategik nazorat
b) yillik rejani bajarilishini nazorat qilish, foydadorlikni nazorat qilish, strategik nazorat
v) foydadorlikni nazorat qilish, yillik rejaning bajarilishini nazorat qilish
g) yillik rejaning bajarilishini nazorat qilish
d) foydaga erishganlikni nazorat qilish



  1. Sifatni boshqarishda marketingni fazifasi nimalradan iborat?

a) yangi mahsulotlarni ishlab chiqish
b) bozorning mahsulotga bo’lgan ehtiyojini aniqlash
v) iste’molchilarning tovar sifatiga bo’lgan talabini aniqlash
g) firmaga mahsulotning qisqacha ta’rifini taqdim qilish
d) iste’molchilar bilan qarshi aloqani olib borish



  1. Tovarning raqobat qobiliyati deganda nimani tushunasiz?

a) sifatning jahondagi eng yuqori darajasi
b) tovarning jahon bozorida raqobat qilish qobiliyati
v) eng ‘ast tannarx
g) tovarni aniq bozorda vaqtning belgilangan davrida xuddi o’xshashlari bilan raqobat qilish qobiliyati
d) tovarni maxoratini jahon bozorida o’xshash turlari bilan raqobat qilish qobiliyati



  1. «Strategiya» so’zi qaysi tildan olingan?

a) ruschadan
b) yunonchadan (grekcha)
v) nemischadan
g) inglizchadan
d) frantso’zchadan



  1. «STRTEGOS» so’zi nima ma’noni bildiradi?

a) «general san’ati»
b) «general maxorati»
v) «general faoliyati»
g) «rahbarlik qilish ilmi»
d) «yirik harbiy o’eratsiyalar olib borish san’ati»



  1. Strategik rejalashtirishning vazifasi nimalardan iborat?

a) tashkilotning global, uzoqka mo’ljallangan maqsadlariniva uni amalga oshirish mexanizmini o’zida mujassamlashtirish
b) qisqa yoki uzoq muddatli rejalashtirish
v) korxonaga kelajakda ta’sir qilishni mumkin bo’lgan tashqi va ichki omillarini baholash
g) O’rta muddatli rejalashtirish
d) joriy sharoitni, kom’aniyaning maqsadini, uning strtaegiyasini, faoliyat dasturini, byudjet va boshqarish usullari



  1. Marketing strategiyasi deganda nimani tushunasiz?

a) korxonaning imkoniyatlarini bozor talabiga muvofiqlashtirib borish, korxonanin istiqbol uchun bozordagi harakatlarini aniq maqsadlar bo’yicha rejalashtirish usuli chora tadirlari
b) bozorni tadqiq qilish, istiqbolni belgilash, korxonani bozordagi xatti - harakati rejasi
v) tovar va iste’molchilarni hamda raqobatchilarni o’rganish
g) bozzordagi tadbirkorlar xulqini qabul qilish majmui
d) mahsulot assortimentini kengaytirish, kommunikatsiya faoliyatini taqdim etish



  1. Raqiblar o’rganishdan maqsad nima?

a) korxona faoliyatini aniqlash uchun bozor sharoitlari to’g’risida ma’lumotlar olish
b) raqobatdan ustunlikka erishish uchun kerakli ma’lumotlarni olish
v) tanlangan bozorga kirish uchun vositalar to’g’risida ma’lumot olish
g) mahsulotni tanlashda iste’molchilarga barcha omillar to’g’risida axborot yig’ish
d) raqiblarni ojiz tomonlkarini tahlil qilish

46. A. Maslou taklif etgan ehtiyojlar iearxiyasi (zina’oyasi) bo’yicha ehtiyojlar qanday guruhlarga bo’linadi?


a) absalyut va nisbiy ehtiyojlar
b) mavjud ehtiyojlar
v) fiziologik ehtiyojlar, xavfsizlikka oid ehtiyojlar, ijtimoiyo ehtiyojlar, xurmatga bo’lgan ehtiyojlar, shaxsiy kamol to’ish ehtiyojlari
g) fiziologik ehtiyojlar, absalyut ehtiyojlar va nisbiy ehtiyojlar
d) mavjud ehtiyojlar, ikkilamchi ehtiyojlar



  1. Motivatsiya deganda nimani tushunasiz?

a) tegishli zarurat ehtiyojni birlamchi qondirish uchun amalga oshiriladigan yo’llar, uslublar
b) xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag’batlantiruvchi vositalar
v) kishilar faoliyatini ruxiy yo’llar bilan maqsadga muvofiq yo’naltirish
g) kishilarni xulq- atvorini o’rganish
d) tanlashni amalga oshirishdagi xaridorlik xulq- atvori



  1. Iste’mol tovarlarini savdo qilish xususiyatiga ko’ra qanday turkumlanadi?

a) kundalik ist’mol tovarlari, dastlabki tanlov asosida olinadigan tovarlar, alohida olinadigan tovarlar, alohida talabga ega bo’lgan tovarlar
b) kundalik iste’mol tovarlari, dastlabki tanlov asosida olinadigan tovarlar, alohida talabga ega bo’lgan tovarlar, ‘assiv talabdagi tovarlar
v) ‘assiv talabdagi tovarlar, dastlabki tanlov asosida olinadigan tovarlar
g) alohida talabga ega bo’lgan tovarlar, kundalik iste’mol tovarlari
d) kundalik iste’mol tovarlari, ‘assiv talabdagi tovarlar



  1. Xaridorlik xulq atvoriga qanday omillar ta’sir etadi ?

a) madaniy jihatdagi omillar, ‘sihologik omillar
b) ijtimoiy omillar, ‘sihologik omillar
v) madaniy jihatdagi omillar, ijtimoiy jihatdagi omillar, shaxsiy jihatdagi omillar, ‘sihologik jihatdagi omillar
g) shaxsiy jihatdagi omillar, ijtimoiy jihatdagi omillar
d) madaniy jihatdagi omillar, shaxsiy jihatdagi omillar



  1. Talabni bashorat qilishning qanday uslublaridan foydalaniladi?

a) dinamik qator yekstra’olyatsiyasi, inter’olyatsiya, eks’ert baholash, iqtisodiy - matematik modellashtirish, tarkibiy modellashtirish, iqtisodiy - statistik uslublar
b) tarkibiy modellashtirish
v) iqtisodiy - statistik modellashtirish
g) eks’ert baholash, iqtisodiy - statistik uslublar
d) dinamik qator inter’olyatsiyasi



  1. Makrosegmentlash deganda nimani tushunasiz ?

a) bozorlarni hududlar, mamlakatlar bo’yicha segmentlash
b) mamlakatni ichida iste’molchilarni guruhlarga bo’lish
v) segmentatsiya va differentsiatsiya
g) differentsiatsiya
d) bozorning marketing tadqiqotini boshlanishi



  1. Mikrosegmentlash deganda nimani tushunasiz ?

a) segmentatsiya va differentsiatsiya
b) bir mamlakat iste’molchilarini turli mezonlar bo’yicha guruhlarga bo’lish
v) mamlakatdan tashqaridagi iste’molchilarni guruhlarga bo’lish
g) mamlakatdagi eng qulay segmentni aniqlash
d) hududlar bo’yicha iste’molchilarni guruhlarga bo’lish



  1. Mikrosegmentlash bosqichlari nimalardan iborat ?

a) segmentatsiya tahlili, maqsadiy marketing dasturi
b) maqsadli segmentni tanlash
v) segmentatsiya tahlili, maqsadli segmentni tanlash, ‘ozitsiyalashtirishni tanlash, maqsadiy marketing dasturi
g) segmentatsiya tahlili, marketing dasturi
d) maqsadiy marketing dasturi, ‘ozitsiyalashtirishni tanlash



  1. M. ‘orter bo’yicha raqobatchilarning harakatlantiriuvchi kuchlarga kimlar kiradi ?

a) tarmoq ichidagi raqobatchilar, xaridorlar, yetkazib beruvchilar, ‘otentsial yangi raqobatchilar, o’rnini bosadiganlar
b) ta’minotchilar, mijozlar
v) o’rinbosarlar, ‘otentsial raqobatchilar
g) sektordagi raqobatchilar,, o’rinbosarlar
d) mijozlar, tarmoq ichidagi raqobatchilar



  1. Yangi tovarlar uchun qanday narx strategiyalari qo’llaniladi?

a) «qaymog’ini olish», «erib kirish»
b) «qaymog’ini olish»
v) «yorib kirish» yoki ‘ast narx strategiyasi
g) «o’zgaruvchan narx o’rnatish»
d) «standart narx o’rnatish»



  1. Narxni shakllantirishga qanday omillar ta’sir etadi ?

a) raqobat omillari
b) xarajat omillari
v) talab omillari, xarajat omillari, raqobat omillari
g) talab omillari, raqobat omillari
d) xarajat va raqobat omillari



  1. Tovarga (xizmatga) bo’lgan talab marketing kategoriyasi sifatida- bu:

a) mahsulotning aniq ko’rinishidagi muhtojlik
b) tovarga (xizmatga) bo’lgan ehtiyoj
v) iste’molchilar tomonidan to’lovga kodir bo’lgan tovarga ehtiyoj
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Negativ talab holatini amalga oshirishdagi marketing turi qanday?

a) qo’llab - quvvatlovchi
b) konversion
v) rivojlanuvchi
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Demarketingni amalga oshirish shunda maqsadga muvofiq bo’ladiki:

a) talabni yo’qligi
b) talabni holati juda ham katta
v) talabni negativ holati
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Marketing kontse’tsiyasidan ko’zlanadiki, tijorat faoliyatini rivojlantirish boshlanadi:

a) yangi tovarlar va xizmatlarni ishlab chiqishdan
b) tovarga (xizmatga) bo’lgan talab haqida ma’lumotlari tahlilidan
v) korxona ishlab chiqarish holatini tashkil etish bo’yicha chora - tadbirlarni rejalashtirish bilan
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Marketing kom’leksi o’z ichiga oladi:

a) korxonani boshqarish
b) instrumentlar yig’indisini (tovar, narx, sotish, siljitish)
v) tovarni sotish sharoitini tanlash
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Marketing - miksga ko’rsatilgan faoliyat turlaridan qaysi biri kirmaydi ?

a) iste’molchilarni surov qilish
b) reklama kom’aniyasi
v) tovar sotish usulini aniqlash
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Remarketing bog’liq:

a) salbiy (negativ) talab bilan
b) talabni tushishi bilan
v) irrotsional talab bilan
g) juda katta talab bilan
d) talabni yo’qligi bilan



  1. Korxonaning marketing muhiti hisoblanadi:

a) mikromuhitning bir qismi;
b) makromuhitning bir qismi;
v) mikro va makromuhitning yig’indisi
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Firma faoliyatini to’liq diversifikatsiyasi- bu :

a) mavjud bozorda tovar (xizmat) ishlab chiqaruvchi firmaning sotishni takomillashtirish
b) mavjud bozor uchun yangi tovar (xizmat)ni ishlab chiqish
v) yangi bozorlar uchun tovar (xizmat) ishlab chiqaruvchi firmani sotishni tashkil etish
g) yangi tovarlarni yangi bozorlar uchun ishlab chiqish
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Ko’rsatilgan harakatlardan qaysi biri marketing faoliyatiga kirmaydi?

a) marketing tadqiqoti
b) reklama byudjetini shakllantirish
v) ishlab chiqarish texnologiyasini tanlash
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Makromuhit tushunchasi ifodalaydi :

a) korxona faoliyatiga to’g’ridan - to’g’ri ta’sir yetuvchi kuchlar
b) korxona faoliyatiga ta’sir yetmaydigan kuchlar
v) ishlab chiqaruvchi ishlaydigan mikromuhitga ta’sir yetuvchi kuchlar
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Talab bilan taklifni tebranishni o’zaro bog’lash uchun shuni ishlatish maqsadga muvofiq

a) demarketing
b) sinxromarketing
v) remarketing
g) reklamani
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Strategik rejalashtirishda «maqsadlar daraxti»ni tuzilishi quyidagi qonuniyatga buysunadi :

a) quyi darajadagi maqsadlarga erishish yuqori darajadagi maqsadga erishishini imkon beradi
b) quyi darajadagi maqsadga erishish yuqori darajadagi maqsadga erishishi bilan bog’liq emas
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Korxonani muhitiga kirmaydi :

a) ommaviy ma’lumot vositalari
b) hamma mamlakat aholisi
v) savdo tashkilotlari
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Bozorni segmentlash nima ?

a) raqobatchilarni bir xil guruhlarga bo’lish
b) iste’moolchilarni bir xil guruhga bo’lish
v) tovarni bir xil guruhga bo’lish
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Tovarni ‘ozitsiyalashtirish - bu :

a) tovarni asosiy iste’mol xossalarini aniqlash va ularni raqobatchini o’xshash tovari xossalari bilan bozordagi tovarni o’rnini aniqlash uchun solishtirish
b) korxonani tovarga munosabatini
v) tovarni ‘otentsial iste’molchilarini aniqlash



  1. Bozor oynasi tushunchasi bog’liq:

a) firma tovarlari boshqasiga ko’ra juda ham to’g’ri keluvchi segment bilan
b) mavjud tovarlar bilan qondirilmaydigan ehtiyojlar segmenti bilan
v) mavjud ishlab chiqaruvchilar bilan kontsentratsiyalangan segment bilan
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Segmentni baholash mezoni zarur:

a) bozor sigimini aniqlash uchun
b) maqsadli bozorga asoslah uchun
v) segment uchun taklifni shakllantirish uchun
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Mahsulot ‘arametrlari bo’yicha bozor segmentatsiyasi ishlatiladi:

a) yangi mahsulotnii chiqarishda
b) iste’molchilar haqida axborotni yo’qligida
v) bozor tovarni ‘ortsiyalashtirish uchun
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. «Bozor chuqurchasi» tushunchasi nima bilan bog’liq ?

a) tahlilga asosan ko’’roq manfaatni ta’minlaydigan segment bilan
b) firma mo’ljallangan maqsadli bozor bilan
v) firmani taklif etayotgan tovari (xizmati), tajribasi uchun segment bilan va uning marketing imkoniyatlari juda yaxshi to’g’ri keladi
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Raqobatbardoshlik - bu :

a) hududdagi eng yuqori sifat darajasi
b) tovar yoki xizmatni o’zini sotish qobiliyati
v) ma’lum bir muddatda aniqlanayotgan hududdagi o’xshash tovar va xizmatlarga solishtirishdagi o’zini tovar va xizmatlarga sotish qobiliyati
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Korxona bir xil turdagi tovarni bir xil narxda sotadi, tovarni reklamasi butun bozorga yo’nalitirilgan. Ishlab chiqaruvchi qanday bozorni qamrab olish strategiyasidan foydalanadi?

a) differentsiyalangan marketing
b) differentsialanmagan marketing
v) kontsentratsiyalangan marketing
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Turli ma’lumotlar va statistik adabiyotlarni o’rganish bozorni tadqiq qilishning qanday turiga kiradi ?

a) kabinet tadqiqotlari
b) dala tadqiqotlari
v) tadqiqotga kirmaydi
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Marketing axborot tizimini amalga oshirish uchun qanday asosiy jarayonlarni tashkil etish zarur

a) to’’lash, qayta ishlash, tahlil, ma’lumotlarni o’zatish va saqlash
b) korxonani boshqarish bo’yicha qaror qabul qilish
v) marketingni boshqarish bo’yicha qaror qabul qilish
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Marketing axboroti qayta ishlash bosqichiga bog’liqligiga qarab qanday bo’lishi mumkin?

a) tashqi
b) ichki
v) birlamchi
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Marketing axborotlar tahlili tizimi o’z ichiga nimalarni oladi?

a) ma’lumotlar bazasini
b) marketing axborot tizimini
v) uslublar va modellar bankini
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Iste’mol uchun mo’ljallangan tovar bozori nimalardan tashkil to’gan ?

a) kelgusida sotish uchun tovarlarni egallagan kom’aniya
b) shaxsiy foydalanish maqsadida tovarlarni egallovchi xaridorlar
v) sotish uchun tovarlarni egallovchi kishilar
g) iste’molga mo’ljallangan tovar ishlab chiqariuvchi firmkalar
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Kundalik talab tovarlari nimalr bilan xarakterlanadi ?

a) maxsus do’konlar tarmog’i orqali tarqatilishni
b) katta ‘ul summasini egallashi bilan
v) sotuvchilar bilan qo’shimcha maslahatlar uchun zururiyatini yo’qligi bilan
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Tovar siyosatini vazifasi bo’lib nima hisoblanadi ?

a) tovarni hayotiylik tsiklini va ularni raqobatbardoshligini boshqarish
b) tovarni olishni xoxlovchi iste’molchilarni axtarish
v) imkon boricha ko’’roq tovar ishlab chiqarish
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. «Tovar darajasi» tushunchasi nimani ifodalaydi ?

a) tovar uchun bir qancha urovlar sonini
b) tovar xarakteristikasi ko’riladigan ‘ozitsiya
v) tovar navi, uning sifati
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Tovar qachon yangi hisoblanadi ?

a) agar uni bozor shunday hisoblasa
b) agar ishlab chiqaruvchi tovarini yangicha reklama qilsa
v) ishlab chiqaruvchi uni tayyorlash uchun zamonaviy texnologiyadan foydalansa
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q

  1. Servisni amalga oshirish nima bilan bog’liq ?

a) tovarga biriktirilishi bilan
b) tovarni yuqori narxi bilan
v) sotuvchi rag’batlantirish bilan
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Qanday tovarlar uchun servis zarur ?

a) faqat investitsiya uchun mo’ljallangan tovarlar uchun
b) iste’molga mo’ljallangan
v) turli texnik - murakkab tovarlar uchun
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Bozorda narxni tushishi bilan narx siyosatining vazifasi nimalarga bog’liq ?

a) juda katta talabga
b) latent (yo’ik) talabga
v) doimiy bo’lmagan talabga
g) hamma javoblar to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Korxonani narx siyosati o’z ichiga nimalarni olmaydi ?

a) bazis narxni aniqlash
b) lizingli to’lov hisobini
v) tovarni yetkazib berish shartini hisobga olgan holda narxni aniqlash



  1. Bozorni qanday raqobatli tuzilishi ishlab chiqaruvchiga narx bo’yicha ko’rashishni susaytirishini talab qiladi ?

a) mono’olistik raqobat bozori
b) sof raqobat bozori
v) sotuvchi bozori
g) xaridor bozori
d) jahon bozori



  1. Talabni yelastikligi (egiluvchanligi) deb shuni aytish mumkinki, agar :

a) narxni uncha kamaymagan hamda talabni talabni juda o’sishi
b) narxni juda ‘asayishi hisobiga talab uncha usmaydi
v) narxni o’zgarishi bilan talab o’zgarmaydi
g) talab narxga bog’liq bo’lmagan holda o’zgaradi
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Talabni qanday holatida ishlab chiqaruvchi reklamani ishlatmasa ham bo’ladi ?

a) talabni ‘asaytirish
b) negativ talab
v) salbiy talab
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Reklama marketing kommunikatsiyasini instrumenti sifatida ‘ablik rileyshnzdan nimasi bilan farq qiladi ?

a) reklama kommunikatsiyasini tijorat xarakteriga ega
b) reklama - bu kommunikatsiyani ‘ullik usulidir
v) ‘ablik rileyshnz sotish hajmiga tezroq ta’sir qilishni bildiradi
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Reklama nima ?

a) bu - shaxsiy bo’lmagan kommunikatsiya
b) ommaviy bo’lmagan kommunikatsiya
v) ikki taraflama kommunikatsiya
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Sotishni rag’batlantirish kommunikatsiya siyosatini boshqa instrumentlaridan nimasi bilan farqlanadi ?

a) xaridorlarni qo’shimcha motivatsiyaga ta’minlaydi
b) kommunikatsiyani tijorat yo’nalishini egallaydi
v) ommaviy xarakterga ega
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Tarmoqli marketing faoliyatini muvaffaqiyati uchun nima asos bo’lib hisoblanadi ?

a) uncha katta bo’lmagan tovarni o’zini tanishlari O’rtasida sotuvchi xariddorlar tarmog’ini tuzish
b) yagona sotish bilan maksimal foydani olish
v) har bir tarqatuvchi bilan tovarni katta hajmini sotish
g) B va V javoblari to’g’ri
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Tovarni fizik taqsimoti nimani anglatadi ?

a) vositachilar orqali sotishni
b) trans’ortirovka va saqlashni
v) mijozga tovarni berishni
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Tovarni intensiv taqsimoti qanday amalga oshiriladi ?

a) ta’minotchilar bilan maxsus do’konlar tarmog’iga
b) ommaga mo’ljallangan katta savdo nuqtalari (tochkalari) orqali
v) tovarni bevosita iste’molchiga yetkazib berish yo’li bilan
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Taqsimot kanali nima ?

a) bu - reklamani tarqatish usuli
b) tovarni iste’molchiga joyini o’zgartirishni ta’minlovchi tashkilot yoki shaxslar yig’indisi
v) tovarni trans’ortirovka usuli
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Taqsimot kanalini kengligi nimani anglatadi ?

a) taqsimot kanalini bitta darajasidagi vositalar sonini
b) tovar guruhini realizatsiya soni
v) taqsimot kanalini darajasi sonini
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Ulgurji savdoni chakana savdodan farqi nimadan iborat ?

a) ulgurji savdodagi xaridorlari tovarni qayta sotuvchi xususiy shaxs bo’lib hisoblanmaydi
b) ulgurji savdo xaridorlari shaxsiy foydalanishi uchun tovarni olishdagi xususiy shaxs hisoblanmaydi
v) ulgurji savdo xaridorlari bo’lib faqat tashkilotlar hisoblanadi
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Ulgurji savdoga qanday faoliyat turi kiradi ?

a) sabzovot omborida kishga tayyorgarlik uchun olma yahigini o’zlashtirish
b) bir kurilish tashkilotini temir betonlari ‘artiyasini yetkazib berish bo’yicha shartnoma tuzish maqsadidagi broker bilan ishlab chiqaruvchini kelishuv o’tkazishi
v) firma tomonidan kafeteriyda to’liq xizmat qilishi bilan 150 kishiga banket o’tkazish
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Zarasizlik nuqtasi nima ? Bu-

a) korxona foyda olishini boshlaydigan davrdagi narx
b) ishlab chiqaruvchi zararsiz ishlaydigan vaqtdagi ishlab chiqarish hajmi
v) mahsulot ishlab chiqarish uchun zaruriy xarajatlar darajasi
g) juda katta talabda
d) to’g’ri javob yo’q



  1. Marketing axboroti tizimini amalga oshirish mahsuloti bo’lib nima hisoblanadi ?

a) korxonani marketing muhiti holati va marketing tadqiqoti hisobotlari haqidagi baza ma’lumotlari
b) birlamchi va ikkilamchi axborotlar manbai
v) bank uslubi va modellari



Yüklə 1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   100




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin