Sanoat korxonalarida inson resurslarini boshqarish

Yosh Tadqiqotchi Jurnali 
ISSN: 2181-3132 
Vol. 1 No. 3 (2022) 
Shubhasiz, zamonaviy iqtisodiyotda ishchi kuchi ijtimoiy ishlab chiqarishning eng 
muhim elementi bo'lib, muayyan bozorning salmoqli qismini egallaydi. Ammo ishlab 
chiqarish jarayonida ishtirok etayotgan har bir shaxs o'z mehnat faoliyatini o'zi uchun 
muhim va zarur deb bilishi muhim, aks holda jiddiy va yaxshi natijalarga erishish juda qiyin 
bo'ladi. Korxonada umumiy maqsadga ega bo'lgan ishlab chiqarish jarayoni uning barcha 
ishtirokchilari uchun qiziqarli va mazmunli bo'ladi [1]. 
Tashkilotning xodimlarni boshqarish mexanizmi byurokratik tashkilotlardagi shaxsni 
egallab turgan lavozimi orqali va xodimlarni boshqarish - ma'muriy mexanizmlar 
(tamoyillar, usullar, vakolatlar, funktsiyalar) sifatida ifodalaydi. Xodimlarni boshqarish 
kontseptsiyasi quyidagi jihatlarni hisobga oladi: xodimlar sonini rejalashtirish, xodimlarni 
tanlash, o'qitish va sertifikatlash, mehnat motivatsiyasi, boshqaruv uslublari, mehnat 
jamoalaridagi munosabatlar, boshqaruv tartiblari. 
Ba'zan xodimlarni boshqarish tizimi tashkilotdagi odamlarning birgalikdagi faoliyatini 
muvofiqlashtirish uchun zarur bo'lgan harakatlar majmui sifatida belgilanadi, shuningdek, 
ularni boshqaradigan va o'zaro bog'laydigan aloqalar majmui sifatida qaraladi. 
"Korxonada insonni boshqarish" tushunchasida shaxs tashkilotning asosiy sub'ekti va 
boshqaruvning maxsus ob'ekti sifatida ishlaydi. 
Globallashgan va baynalmilallashgan dunyomizda mehnat faoliyatining shart-
sharoitlari va tashkiliy-boshqaruv asoslari o‘zgarishi kerak. Shaxsning intellektual 
imkoniyatlarini samarali ro'yobga chiqarish uchun jismoniy imkoniyatlarni ro'yobga 
chiqarishdan ko'ra sifat jihatidan boshqacha sharoitlar kerak bo'lib, ular, birinchi navbatda, 
shaxsga uning intellektual salohiyatini amalga oshirish uchun maksimal imkoniyatlarni 
taqdim etishdan iborat. Biroq, bu erda asosiy omil nafaqat yuqori moddiy motivatsiya, balki 
mehnat faoliyatining ijtimoiy-psixologik iqlimidir. 
Inson resurslarini boshqarishning asosiy vazifasi korxona va jamiyat maqsadlariga 
muvofiq xodimlarning qobiliyatlaridan eng samarali foydalanishdir. Bu jamoaning har bir 
a'zosi o'z qobiliyatlarini to'liq ro'yobga chiqarishdan manfaatdor bo'lgan konstruktiv 
hamkorlik muhitini yaratishni talab qiladi. 

---

120