Saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

Himoyalangan kolloidlar eritmasini tayyorlash
Farmatsevtika amaliyotida ximoyalangan kolloid preparatlardan asosan protargol, kollargol 
va ixtiol ishlatiladi.
Protargol va kollargol eritmalari antiseptik, yallig‘lanishga -arshi va burushtiruvchi sifatida 
ishlatiladi.
Protargol-
(Argentum proteinicum) jiggar rang sarg‘ish amorf kukun bo‘lib, xidsiz,
achchi-ro- maza ga ega. Suvda oson eriydi, tarkibida 7.3-8.3% (o‘rtacha 8 %) kumush sa-lab, 
kolgani oksilning gidrolizidan keyingi maxsulotlarga to‘g‘ri keladi.SHuning uchun bu preparat 
ma‘lum vaktda bukib keyin erib ketadi. Preparat !X DF da 398 betda yoritilgan.
Rp: Solutionis Protargoli 2%- 100 ml
D.S. burunni yuvish uchun
Protargol eritmasini tayyorlash uchun keng satixli chini idishga oldin suv solib, ustiga yup-
a -ilib protargol sepiladi va idishni chaykatmasdan bir chetga olib -o‘yiladi. Aks xolda preparat 
bulakchalar xosil qilib ko‘pik xosil qiladi va protargolni erishi qiyinlashadi. Bir necha minutdan 
sung protargol avval bo‘kib, keyin erib ketadi. Tayyor eritmani issiq suv bilan yuvilgan paxta 
tampon or-ali qo‘ngir idishga suziladi. Agar retsept tarkibiga protargol bilan bir qatorda glitserin 
bo‘lsa, ular birga eziladi va ustiga oz-ozdan suv qo‘shib turiladi. Natijada protargol tez erib 
ketadi.
Kollargol-
(Argentum Colloidale) – yashil yoki ko‘k-qora rangli plastinkalar bo‘lib, suvda
eriydi, tarkibida 30 % oksil gidrolizi maxsulotlari (kumush lizalbin va protalbin kislotalarining 
natriyli tuzlari) va 70 % kumush oksidi bo‘ladi. Oqsil miqdor i kam bo‘lgani uchun preparat 
suvda sust eriydi va ishni tezlatish uchun tayyorlanayotgan eritmaning konsentratsiyasiga qarab 
ikkita usuldan foydalanish mumkin.
Agar kollargolning konsentratsiyasi 1% dan past bo‘lsa,unda bemorga beriladigan idishga 
suv solib, ustiga kollargol solinadi va to‘lik eriguncha idishni chayqatib turiladi. Eritmada 
kollargol preparatining konsentratsiyasi 1 % dan oshiq bo‘lsa, kollargol xovonchadagi oz 
miqdorda olingan suv bilan 3-5 minut bo‘ktirilib qo‘yiladi. So‘ng xovoncha dastasi bilan asta-
sekin ezib aralashtiriladi va qolgan suvni oz-ozdan qo‘shib boriladi.
Misol: 
Rp:Solutionis Collargoli 1% 150 ml
Da. Signa. Yuvish uchun.
Texnologiya
: Chinni kosachaga 1,5g kollargol tortib olinadi ustiga ozgina qism suv
solinadi bukish uchun bir necha dakikaga quyib quyiladi. Keyin suvni qolgan qismini solinadi. 
Agar zarur bulsa paxtali filtr orqali suziladi. Bemorga beriladigan qungir idishga suziladi va 
yorliqlanadi.
Protargol va kollargol eritmalarini zolsiz filtr qog‘oz yoki №1 va2 raqamli shisha filtrlar 
or-ali suziladi. Chunki zolli filtr qog‘ozda temir, kalsiy, magniy ionlari bor va ular protargolni 
koagulyasiyaga uchratadi va dorivor modda filtrda qolib ketadi.
Kolloid eritmalar bekaror bo‘lganidan uni faqat ex tempore tayyorlash va qora idishda 
berish kerak.
Ixtiol-
Ichtiolum tabiiy kolloid preparat bo‘lib, u qora rangli suyuqlik bo‘lib, o‘ziga xos
o‘tkir hidi bor. Suv, glitserin, spirt-efir aralashmasida eriydi, suvli eritmalari chayqatilganda 
ko‘rib ketadi.
Rp: Ichthyoli 5,0
Aquae purificatae 100 ml

---

M.D.S. Kompress uchun.
Bu preparatni tayyorlash uchun idishga oldin ixtiol tortib olinib, oz-ozdan suv qo‘shiladi.
Ixtiol suvda yaxshi, lekin qovushqoq modda bo‘lganligi sababli sekin eriydi. Shuning uchun
shisha tayoqcha yoki havonchaning dastasi bilan aralashtiriladi. Sung eritma paxta orqali
suziladi. Agar ixtiol judaquyuq bo‘lmasa, uni to‘g‘ridan-to‘g‘ri idishga solib oz-ozdan suv 
qo‘shib erib ketguncha chayqatiladi.