Sayali sadiqova

-ış (-yış), -iş (-yiş), -ş:
 bəzəyiş, biliş, dəprəniş, dinləniş, dü-
rüsiş, inləyiş, qaynamış, qızış, qucış, örtiş, oqşayış, otlayış, ögiş, 
veriş, sınayış, yaradış, yeyiş, yıldırış, yeriş
və s. 
Yıldırış, dinləniş 
və 
dürüsiş
sözləri istisna olmaqla bu leksik 
vahidlərin hər birinin mənası aydın olsa da, onların çoxu müasir 
ədəbi dilimizdə lüğətdə qeyd olunmuş şəkildə işlənmir. 
1
Изысканный дар тюркскому языку. Введение, лексико-граммати-
ческий очерк, перевод, глоссарий, грамматический указатель Е.И.Фазы-
лова и М.Т.Зияевой. Ташкент: Фан, 1978, с.57. 
2
Ergin Muharrem. Dede Korkud Kitabı. I cilt, Ankara, 1958. 
3
Azərbaycan dilinin
dialektoloji lüğəti. Bakı, Elm, 1964. 
4
Турецко-русский словарь. Москва, Русский язык. 1977.

---

105 
Bunu nəzərə alaraq onların hər birini ayrılıqda qısaca olaraq 
nəzərdən keçirək. Bu sözlərdən yalnız 
yeriş
müasir ədəbi dili-
mizdə də olduğu kimi işlənir. 
Bəzəyiş
sözü lüğətdə farsca 
arayeş
(
bəzək
) sözünün qarşılığı kimi verilmişdir. Müasir ədəbi dilimiz-
də bu söz 
bəzək
şəklində işlənir. Sözün 
bəzəyiş
şəklində işlən-
məsində, bizcə, onun fars dilindəki qarşılığının sonundakı 
-eş
sözdüzəldici şəkilçisi də öz işini görmüşdür. 
Dəprəniş, oqsayış
sözləri isə azacıq fonetik dəyişikliklə bu gün də ədəbi dilimizdə 
işlənir. 
Qeyd edək ki, bu sözlərin farsca qarşılıqlarında da 
-ış
şəkil-
çisi vardır: 
conbeş
(
hərəkət, tərpəniş
), 
nəvazeş
(
nəvaziş, əzizlə-
mə
). Yuxarıdakı sözlərin çoxu isə müasir ədəbi dilimizdə 
-ış
şə-
kilçisi ilə deyil,