Sayali sadiqova

 
Yavuz 
- sərt, qəddar, zalım, amansız, yaman, pis
: 
 
Dəxi 
yavuz
 quldur ol ki, dünyadə,
Ali qəsrü köşklər bünyad edə. 
“Yavuz" sözü "Kitabi-Dədə Qorqud”da "yaman", "pis” mə-
nasında işlənmişdir: "
Yavuz yerlərə yeltəndin, qayıda döngil
". 
"Ət-töhfə" də bu sözün "qəddar", "zalım" mənaları ilə yanaşı, 
"tünd" anlamında işlənməsi də qeyd olunur. Əsirəddin Əbu Həy-
yan isə bu sözün "vəhşi" mənasını qeyd etmişdir
2
. 
 
Yazı 
- çöl, səhra: 
 
Qavdı çün Musa anı andan yenə,
Bu gəzin yüz dutdı 
yazı
 yüzinə. 
1
Azərbaycan dilinin qərb qrupu dialekt və şivələri. Ic., Bakı. 1967, səh.218
2
Əsirəddin Əbu Həyyan əl-Əndəlusi. Kitab əl-idrak li-lisan əl-ətrak (ərəbcə-
dən tərcümə edəni: akad. Z.Bünyadov). Bakı, 1992, səh.57 

---

221 
"Yazı" ismi istər qədim türk mətnlərində, istərsə də orta əsr-
lər Azərbaycan və başqa türkdilli yazılı abidələrində bol-bol iş-
lənmişdir. Dilimizin bir çox şivələrində də bu sözə rast gəlirik
1
.
 
Yedmək
 - yedəkdə aparmaq
: 
 
Bir kişi gördi ol dəmdə məgər
Kim, əlinə bir dəvə almış 
yedər.
 
"Yedmək" feili eyni mənada XIV-XIX yüzilliklərə aid türk-
cə mətnlərdə sıx-sıx işlənmişdir.Çağdaş ədəbi dilimizdəki "ye-
dək" ismi bu feildən düzəlmişdir. 
 
Yeg
 - yaxşı: 
 
Gəldi anların biri qıldı sual,
Ya Əli, der, elm 
yegmi
, yoxsa mal? 
Tərcümədə "yeg" sözünün üstünlük dərəcəsi olan "yegrək" 
(daha yaxşı) sözü də işlənmişdir: 
 
Anlar ilə durub oturmax maŋa
Fisq əhlindən