«scientific progress» Scientific Journal issn: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, issue: 6

32
 
rivojlanishi uchun uning natijalarining maksimal samaradorligi bilan tashkil etish 
ko'nikmalarini shakllantirish. 
Vazifalari. Alohida ta’limga extiyoji bo’lgan bolalar va rivojlanishida nuqsoni 
bo'lgan bolani maxsus sinflarga va integral sinflarga qo’yish (ko'chirish) ota-onalarning 
(qonuniy vakillarning) iltimosiga binoan amalga oshiriladi va ta'lim muassasasi 
rahbarining buyrug'i bilan rasmiylashtirish asosiy vazifalardan biri hisoblanadi. 
 
NATIJA 
Maxsus va yaxlit sinfda ta'lim (TPK) tomonidan tavsiya etilgan umumta'lim 
dasturlari va chuqur dinamik psixologik-pedagogik imtihon ma'lumotlari asosida sinf 
rahbarlari va Kengash a'zolari tomonidan birgalikda ishlab chiqilgan individual 
yo'naltirilgan o'quv rejalari va dasturlari bo'yicha amalga oshiriladi.
Nogiron bolani rivojlanishi uchun uni qayta ijtimoiylashtirish jarayonlariga 
qo'shilishi mumkin bo'lgan sharoitlarni yaratish kerak.
Bunday muhit o'quv jarayonining barcha ishtirokchilarini birlashtirishga, 
shuningdek, rivojlanishida nuqsoni bo’lgan kamchiliklarni bartaraf etishda psixologik 
yordam ko'rsatishga xizmat qiladi.
Inklyuziv ta'limda ishlash uchun o'qituvchilarning kasbiy kompetentsiyasining 
tarkibiy qismlariga quyidagilar kiradi. 
- o'qitishning moslashuvchan shakllariga, interfaol o'qitish uslublariga ega bo'lish; 
- bilish faoliyati mustaqilligini rag'batlantirish qobiliyati; 
- jamoada ishlash qobiliyati, alohida ehtiyojli bolalar ta'limi uchun psixologik-
pedagogik yordamni yaratish uchun mutaxassislar bilan o'zaro aloqada bo'lish; 
Nogiron bolalarni psixologik va pedagogik qo'llab-quvvatlash o'qituvchining har 
xil turdagi sog'lig'i bilan bog'liq muammolarga duch kelgan bolalarning sog'lom 
tengdoshlari bilan birgalikdagi va individual faoliyatini tashkil etish qobiliyatini taxmin 
qiladi har bir bolaning tarixi to'g'risida dastlabki ma'lumotlarni to'plash ularni qobiliyati 
haqidagi bilimlarni oshirishga hizmat qiladi.
Inklyuziv ta'lim o'qituvchisining kasbiy faoliyatiga qo'yiladigan talablardan biri 
bu bolaning hissiy barqarorligini nazorat qilish talabidir.
Inklyuziv ta'lim o'qituvchisi mentalitetining (Mentalitet-ijtimoiy yoki etnik 
guruhga, millatga, xalqqa, millatga xos bo'lgan aqliy, hissiy, madaniy xususiyatlar, 
qiymat yo'nalishlari) tarkibiy xususiyatlari bu munosabatdir: bolaning qadr-qimmatiga, 
uning qobiliyatlari va yutuqlaridan qat'iy nazar, har kimning tengdoshlari bilan muloqot 
qilish, qo'llab-quvvatlash va do'stlik qilish huquqidir.
Nogironligi bo’lgan bolalarni psixologik qo'llab-quvvatlash shakllari ularda 
texnologiyalarining xilma-xilligi ularning imkoniyatlarini cheklash turlari va darajasi 

---

www.scientificprogress.uz 
«SCIENTIFIC PROGRESS» Scientific Journal
ISSN: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, ISSUE: 6