«scientific progress» Scientific Journal issn: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, issue: 6

31
 
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida barcha uchun ta’lim olish huquqi 
kafolatlangan. Milliy qonunchiligimizda ham nogironligi bo’lgan shaxslar uchun 
salohiyatlarini yuzaga chiqarishda teng huquqlar belgilangan. 
Bugungi kunda nogironligi va rivojlanishida nuqsonlari bo’lgan bolalar sifatli 
ta’lim olishlari va keyinchalik munosib ish topishlari uchun ularga haqiqiy inklyuziv 
sharoitlarni yaratish bo’yicha mamlakatimizda bir qancha ishlar amalga oshirilmoqda. 
Maqsad. Inklyuziv ta'limning muhim muammolaridan biri bo’lgan alohida ta’lim 
ehtiyojga ega bo’lgan bolalar guruhini aniqlab, ularga sifatli ta’lim shakllarida bilim 
berish va salohiyatini oshirishdan iboratdir. Inklyuziv ta'limni rivojlantirishda ustuvor 
yo’nalishlarga ega bo’lgan tamoyillari va yo'nalishlar muhim ahamiyat kasb etadi. 
Bu maxsus ta’lim ehtiyojlariga ega bo’lgan maktabning ta'lim faoliyatiga, 
yo'nalishlariga, hamda imkoniyatlarga (jismoniy, intellektual) mos kelishi maqsadga 
muvofiqdir.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA 
Umumiy ta'lim dasturining muvaffaqiyatli rivojlanishi uchun nogiron 
o'quvchilarga maxsus sharoitlar yaratib berilishi kerak. Avvalo, biz mashg’ulotga 
yondashuvlarni individualizatsiya qilish, xususan, mashg'ulotni tashkil etish uchun 
shart-sharoitlarni tanlash, vazifalarni bajarish shaklini individuallashtirish va natijalarni 
taqdim etishning maqbul usullarini tanlash, natijalarni sifatli baholashga yondashish 
talab qilinadi 
Inklyuziv ta'lim tizimida o'qituvchilarni ishlashga tayyorlashning bilim 
to’siqlaridan biri bu hatti-harakatlarida passiv rivojlanish va tuzatishga qaratilgan 
ishlarini amalga oshirishga qaratilgan asoslar to'g'risidagi bilimlardir. 
Ushbu bilimlar orqali alohida ehtiyojga ega bolalarni o'qitish va tarbiyalashni 
tashkil qilishda pedagogik faoliyatning dolzarb vakolatlarini shakllantirishdir. 
Shu munosabat bilan o'qituvchining psixologik bilimlari va pedagogik 
vakolatlarini oshirishga qaratilgan maxsus treninglarni tashkil etish alohida muhim rol 
o'ynaydi.
MUHOKAMA 
Ushbu treninglarning vazifalariga pedagogik vakolatlarni motivatsiyali ravishda 
amalga oshirish kiradi.
O'quv faoliyatining mazmuni quyidagilarga qaratilgan: o'qituvchilar inklyuziya 
falsafasini qabul qilishlari; bolani kuzatish, uning xulq-atvori va ta'limidagi 
o'zgarishlarni qayd etish malakalarini oshirish; pedagogik muammolarni hal qilishda 
bolaning ota-onasi bilan yaqin hamkorlikni yo'lga qo'yish va bu o'zaro ta'sirni bola 

---

www.scientificprogress.uz 
«SCIENTIFIC PROGRESS» Scientific Journal
ISSN: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, ISSUE: 6