See discussions, stats, and author profiles for this publication at

Mehnat qonunchiligiga rioya etish
Kasaba uyushmalari va ish 
beruvchilar o‗rtasidagi nohalol 
raqobatni namoyish etishni 
rag‗batlantirish. 
YIning 15 dan 
ortiq davlatlari 
Ijtimoiy ko‗mak berishga 
ixtisolmlashagan muassasalarda 
Bolgariya, 
Fransiya 

---

694 
yangi xodimlarni ro‗yxatga olish 
bo‗yicha majburiyatlarni 
bajarishga majburlash. 
Muassasalar o‗rtasida aloqalarni 
mustahkamlash. 
YIning 15 dan 
ortiq davlatlari 
Ro‗yxatga 
olinmagan 
xodimlarning 
monitoringini 
yuritish bilan shug‗ullanuvchi 
agentliklarning 
moddiy-texnik 
bazasini mustahkamlash. 
YIning 15 dan 
ortiq davlatlari 
Ro‗yxatga 
olinmagan 
ishchi 
kuchi 
ortiqcha 
bo‗lgan 
tarmoqlarda (qishloq xo‗jaligi, uy 
ishlarini bajarish va boshq.) 
maqsadli 
dasturlarni 
amalga 
oshirish. 
Niderlandiya, 
Avstriya, 
Ispaniya, 
Shvetsiya, 
Daniya 
Xodimlarni 
ro‗yxatga 
qo‗ymagan 
ish 
beruvchilar 
ustidan monitoring yuritish, bu 
esa ishchilarga ijtimoiy nafaqalar 
to‗lab berilishini talab qilish 
imkonini beradi. 
Yaponiya 
Tadbirkorlik faoliyatini tartibga solish
7. 
Tadbirkorkorlarni 
ro‗yxatga olish 
borasida qulay 
muhit yaratish 
Xususiy mulkni ro‗yxatga olish 
borasida qo‗shimcha rag‗batlar 
yaratish. 
Boliviyada 
qishloq 
xo‗jaligi 
xodimlarining 
yerga 
bo‗lgan 
mulk 
huquqining 
kengaytirilishiga 
qaratilgan 
chora-tadbirlar biznesni ro‗yxatga 
olish tizimining haddan tashqari 
murakkabligi va kichik biznes 
korxonalari va mikrofirmalarni 
qo‗llab-quvvatlash 
tizimining 
mavjud 
emasligi 
hisobiga 
o‗zining 
ijobiy 
natijalarini 
bermadi. Peruda 1996-va 2000-
yillar oralig‗ida 512000 oila 
yerga bo‗lgan mulk huquqini 
Boliviya, 
Xorvatiya, Peru 

---

695 
qo‗lga kiritishgan. 
Mulk huquqiga tegishli qonunlar 
va ularning ijrosini 
takomillashtirish 
Xorvatiya 
Biznesni ro‗yxatga olish kunlari, 
jarayonlari 
va 
qiymatini 
qisqartirish. 
―Biznesni tezkor 
ro‗yxatdan o‗tkazish‖ tizimining 
joriy etilishi natijasida 2002-yilda 
Meksikada 
kichik 
va 
o‗rta 
biznesni 
ro‗yxatdan 
o‗tkazish 
ikki kungacha, ro‗yxatga olish 
bosqichlari esa 8dan 2 tagacha 
qisqardi. 
Buning 
natijasida 
ro‗yxatga olingan kompaniyalar 4 
foizdan 8 foizgacha o‗sdi.
Meksika, 
Portugaliya, 
Polsha, Buyuk 
Britaniya 
Ro‗yxatga olishning ―yagona 
darcha‖ tizimini barpo etish. 
Bunday chora -tadbirlar 
natijasida ro‗yxatdan o‗tkazilgan 
firmalar ulushi Kolumbiyada 
5,2%ga o‗sdi. 
Avstraliya, 
Belgiya, 
Ukraina, 
Estoniya, Lit-
va, Kolumbiya, 
Uganda 
Biznesning yagona umumiy ID 
(pasport)ini yuritish. 
Finlandiya 
O‗z biznesini rasmiylashtirish 
istagida 
bo‗lgan 
tadbirkorlar 
uchun vaqtinchalik amnistiyalar 
qo‗llash. 
Italiya 
Biznesni 
ro‗yxatga 
olishning 
ramiy 
tasdiqlash 
maqsadida 
sudlar 
uchun 
vaqtinchalik 
cheklovlar joriy etish. 
Bosniya 
8. Litsenziyalash 
tizimini 
soddalashtirish 
Litsenziyalash 
tizimini 
soddalashtirish, 
avtomatik 
litsenziyalashni joriy etish. 
Gruziya 
Litsenziyalash 
va 
uning 
muddatlarini avtomatik uzaytirish 
jarayonlarini 
soddalashtirish. 
Bunday 
loyiha 
doirasida 
Uganda, 
Tanzaniya 

---

696 
Ugandada 
litsenziya 
berish 
muddati 
ikki 
kundan 
30 
daqiqagacha qisqardi, ma‘muriy 
xarajatlar 10 %gacha pasayib, ish 
kuni samaradorligi 2%ga oshdi. 
9. Xarajatlarni 
qisqartirish 
Biznesni tugatish jarayonlarini 
soddalashtirish. 
Makedoniya 
10. Talablarni 
kuchaytirish 
Korrupsiyaga qarshi kurashish 
borasida qonunlar qabul qilish; 
davlat va xususiy sektor uchun 
axloq 
kodeksinining 
ishlab 
chiqilishi va amaliyotga joriy 
etilishi. 
YIning 15 dan 
ortiq davlatlari
Agentliklar 
va 
inspeksiyalar 
(aholini 
ijtimoiy 
himoyalash 
organlari, soliq byurolari va shu 
kabilar) o‗rtasida muttasil tarzda 
axborot almashinuvining yo‗lga 
qo‗yilishi. 
Qat‘iy 
ko‗rilgan 
choralar natijasida Ispaniyada 
soliq 
tushumlarining 
sezilarli 
darajada oshishi va norasmiy 
bandlikning qisqarishi kuzatildi. 
YIning 15 dan 
ortiq davlatlari 
Xodimlar 
ijtimoiy 
ta‘minot 
borasida 
o‗ziga 
xos 
identifikatsion 
raqamga 
ega 
bo‗lishlari, 
inspektorlarga 
istalgan paytda ma‘lumotlarni 
tezkor tekshirib ko‗rish imkonini 
beradi. 
YIning 15 dan 
ortiq davlatlari 
Tekshiruvlar 
chastotasining 
oshirilishi. 
Braziliyada 
tekshirishlar sonining 1 %ga 
oshirilishi norasmiy bandlikning 
1,5%ga qisqarishiga olib keldi va 
ayni paytda xodimlarning ish 
haqidan byudjetga soliq tushumi 
ham ko‗paydi.Argentinada har 
100 ming kishiga to‗g‗ri keluvchi 
YIning 15 dan 
ortiq davlatlari 

---

697 
mehnat inspektorlari sonining 
ko‗paytirilishi xususiy sektorda 
ishchi kuchi rasmiy bandligining 
1,4%ga o‗sishiga sabab bo‗ldi. 
Davlat inspeksiyasi organlari 
vakolatlarining kengaytirilishi. 
Litva, 
Germaniya 
Norasmiy 
bandlik 
borasida 
qonunchilikda ko‗zda tutilgan 
jazo 
choralarini 
kuchaytirish. 
Bunday chora-tadbirlar natijasida 
Ispaniyada 
YAIMda 
soliq 
tushumlarining 
ulushi 
ikki 
barobarga ortdi. 
Avstriya, 
Belgiya, 
Daniya, 
Germaniya, 
Irlandiya, 
Sloveniya, 
Ispaniya 
Nazorat 
qiluvchi 
organlar 
xodimlarining 
vakolatlarining 
kengaytirilishi. 
Avstriya, 
Germaniya 
Milliy 
darajada 
xodimlarni 
ro‗yxatga 
oluvchi 
firmalarni 
tashkil etish. 
Polsha 
Kommunikatsion 
strategiyani 
yaxshilash, jamiyatni xabardor 
qilish 
tizimi 
samaradorligini 
oshirish. 
Daniya, 
Shvetsiya, 
Fransiya, 
Buyuk 
Britaniya,Litva, 
Estoniya, 
Ruminiya 
Ro‗yxatdan o‗tmagan xodimlarni 
kuzatish 
maqsadida 
xususiy 
detektivlar yollash. 
Germaniya 
Qonun buzilishiga yo‗l qo‗ygan 
shaxslarning 
nomini 
ommaga 
oshkor qilish. 
Irlandiya 
Ro‗yxatga olish tartib-taomillari 
kechikkan paytda korxonalarga 
tovon to‗lab berish. 
Hindiston 

---

698 
3-ilova 
BMTning barqaror rivojlanish maqsadlari va Harakatlar 
strategiyasida ko‗zda tutilgan maqsad va vazifalarning o‗zaro 
uyg‗unligi 
BMTning barqaror 
rivojlanish maqsadlari 
2017-2021-yillarga mo‗ljallangan 
Harakatlar strategiyasida ko‗zda 
tutilgan maqsad va vazifalar 
Qashshoqliksiz dunyo sari 
4.2. Aholini ijtimoiy himoyaya qilish 
va sog‗liqni saqlash tizimini 
takomillashtirish. 
4.3. Arzon uy-joylar qurish bo‗yicha 
maqsadli dasturlarni amalga oshirish, 
aholining hayot sharoitlari 
yaxshilanishini ta‘minlovchi yo‗l-
transport, muhandislik-kommunikatsiya 
va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish 
hamda modernizatsiya qilish 
Ochliksiz dunyo sari 
3.3. Qishloq xo‗jaligini modernizatsiya 
qilish va jadal rivojlantirish 
Sog‗lom hayot va taraqqiyot 4.2. Aholini ijtimoiy himoya qilish va 
sog‗liqni saqlash tizimini 
takomillashtirish 
Sifatli ta‘lim olish 
4.4. Ta‘lim va fan sohasini 
rivojlantirish 
Gender tengligi 
4. 2.Aholini ijtimoiy himoya qilish va 
sog‗liqni saqlash tizimini 
takomillashtirish, xotin-qizlarning 
ijtimoiy-siyosiy faolligini oshirish 
4.5. Yoshlarga oid davlat siyosatini 
takomillashtirish 
Toza ichimlik suvi va yaxshi 
sanitariya holati 
4.3. Arzon uy-joylar qurish bo‗yicha 
maqsadli dasturlarni amalga oshirish, 
aholining hayot sharoitlari 
yaxshilanishini ta‘minlovchi 
yo‗l-transport, muhandislik-
kommunikatsiya va ijtimoiy 
infratuzilmani rivojlantirish hamda 

---

699 
modernizatsiya qilish 
Arzon, ishonchli va barqaror 
energiya manbalari bilan 
ta‘minlash 
3.2. Tarkibiy o‗zgartirishlarni 
chuqurlashtirish, milliy iqtisodiyotning 
yetakchi tarmoqlarini modernizatsiya 
va difersifikatsiya qilish hisobiga uning 
raqobatbardoshligini oshirish 
Munosib ish o‗rni va 
iqtisodiy o‗sish 
3.1. Makroiqtisodiy barqarorlikni 
yanada mustahkamlash 
3.2. Tarkibiy o‗zgartirishlarni 
chuqurlashtirish, milliy iqtisodiyotning 
yetakchi tarmoqlarini modernizatsiya 
va difersifikatsiya qilish hisobiga uning 
raqobatbardoshligini oshirish 
Innovatsiyalar va 
infratuzilma 
3.1. Makroiqtisodiy barqarorlikni 
yanada mustahkamlash 
3.5. Viloyatlar, tumanlar va 
shaharlarning kompleks va muvozanatli 
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish, 
ularning salohiyatidan samarali va 
optimal foydalanish: 
Tengsizlikka barham berish 4.1. Aholining bandligi va real 
daromadlarini bosqichma-bosqich 
oshirish 
Shaharlar xavfsizligi va uy -
joy bilan ta‘minlash 
4.3. Arzon uy-joylar barpo etish 
bo‗yicha maqsadli dasturlarni amalga 
oshirish, aholining hayot sharoitlari 
yaxshilanishini ta‘minlovchi yo‗l-
transport, muhandislik-kommunikatsiya 
va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish 
hamda modernizatsiya qilish 
Iste‘mol va ishlab 
chiqarishning o‗zaro 
mutanosibligi 
3.1. Makroiqtisodiy barqarorlikni 
yanada mustahkamlash 
3.2. Tarkibiy o‗zgartirishlarni 
chuqurlashtirish, milliy iqtisodiyotning 
yetakchi tarmoqlarini modernizatsiya 
va difersifikatsiya qilish hisobiga uning 
raqobatbardoshligini oshirish 
Iqlim o‗zgarishlariga qarshi 
kurashish 
5.1. Xavfsizlik, diniy bag‗rikenglik va 
millatlararo totuvlikni ta‘minlash 

---

700 
sohasidagi ustuvor yo‗nalishlar: 
Dengiz ekotizimlarini asrab 
-avaylash 
5.1. Xavfsizlik, diniy bag‗rikenglik va 
millatlararo totuvlikni ta‘minlash 
sohasidagi ustuvor yo‗nalishlar: 
Quruqlik ekotizimlarini 
muhofaza qilish 
5.1. Xavfsizlik, diniy bag‗rikenglik va 
millatlararo totuvlikni ta‘minlash 
sohasidagi ustuvor yo‗nalishlar: 
Odil sudlov va samarali 
institutlar 
1.1. Demokratik islohotlarni 
chuqurlashtirish va mamlakatni 
modernizatsiya qilishda Oliy Majlis 
palatalari, siyosiy partiyalarning 
rolini yanada kuchaytirish 
1.2. Davlat boshqaruvi tizimini isloh 
qilish 
1.3. Jamoatchilik boshqaruvi tizimini 
takomillashtirish 
2.3. Ma‘muriy, jinoyat, fuqarolik va 
xo‗jalik qonunchiligini takomillashtirish 
Barqaror rivojlanish 
maqsadida hamkorlik 
5.1. Xavfsizlik, diniy bag‗rikenglik va 
millatlararo totuvlikni ta‘minlash 
sohasidagi ustuvor yo‗nalishlar