Şəki şəhər Mədəniyyət və Turizm şöbəsi
Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana sistemi
Metodika və biblioqrafiya şöbəsi
Respublika günü münasibətilə
“Xalqın xilas günü”
(metodiki vəsait)
Şəki-2013
Tərtib edəni: Əhmədova Nəzakət - Metodika və biblioqrafiya şöbəsinin baş biblioqrafı.
Redaktor: Məhyəddinova Gülər-MKS-nin Metodika və
biblioqrafiya şöbəsinin informasiya texnologiyaları üzrə mütəxəsisi .
I.Bölmə.
1918-ci il may ayının 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918-1920) müsəlman Şərqində ilk dünyəvi demokratik dövlət yaradılmışdı. Bu respublika millətimizin tarixi yaddaşında Azərbaycan dövlətçiliyinin ilk təcrübəsi kimi iz qoymuşdur!
1918-ci il may ayının 28-də Azərbaycan Milli Şurası İstiqlaliyyət Bəyannaməsi ilə Azərbaycanın şimal torpaqlarında Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti yarandığını elan etmişdi. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin təşkili idarəsi Xalq Cümhuriyyəti idi.
Azərbaycan müvəqqəti hökumətinin ilk başçısı ilə Fətəli xan Xoyski seçilmişdi. 10 gün Milli Şura Tiflisdə işlədikdən sonra Gəncəyə köçürülmüş, yalnız 1918-ci ilin sentyabrında Türkiyə ordusunun rəhbərliyi ilə Bakı daşnak-rus qüvvələrindən təmizləndikdən sonra milli hökumət Gəncədən Bakıya köçmüşdü.
Müstəqil Azərbaycan Cümhuriyyəti qısa ömründə böyük naliyyətlər və qalibiyyətlər əldə etmişdir. 95 il Bundan əvvəl ilk dəfə qadınlara seçim hüququ tanıyan və qadın –kişi bərabərliyini təmin edən müstəqil Azərbaycan Cümhuriyyəti, o cümlədən milli ordu, milli pul, demokratlaşma milli bank, azad seçkilər, beynəlxalq əlaqələr və beynəlxalq ictimaiyyət tərəfində Azərbaycanın istiqlalının tanınması, Azərbaycanın bütövlüyünü təmin etmək, iqtisadi islahatları həyata keçirmişdir.
Azərbaycan Demokratik Respublikasının rəsmi surətdə .1918-ci il iyun ayının 4-də tanıyan ilk dövlət Osmanlı dövləti olmuşdur.
1918-ci il 9 noyabr tarixində M.Ə. Rəsulzadənin təklifi əsasında Azərbaycan Demikratik Respublikası gərgin və mürəkkəb ictimai-siyasi şəraitində cəmi 23 ay fəaliyyət göstərə bilmişdi. Təssüflər olsun ki, Müstəqil Azərbaycan Cümhuriyyəti iki yaşına çatmadan bolşeviklərin hücumuna məruz qalmış, müvəqqəti olaraq devrilmişdi. Sovetlər Birliyi Azərbaycanı məcburi surətdə öz tərkibinə daxil etmişdi. Bolşeviklər tərəfindən devrilməsinə baxmayaraq, istiqlal ideyası yenilənmiş və M.Ə. Rəsulzadənin “BİR KƏRƏ YÜKSƏLƏN BAYRAQ, BİR DAHA ENMƏZ” şüarı öz əksini tapmış və nəhayət, 1991-ci ildə Sovet İmperyasının doğulması ilə Azərbaycan yenidən öz müstəqilliyini elan etmişdir.
1910-cı ildən Respublika Günü-dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi günü dövlət bayramı kimi qeyd edilir.
Dostları ilə paylaş: |