Səlahəddin Xəlilov

Elm  və onun təşkilati formaları 
 
 
- 13 -
tələb  olunur.  Əgər  biz  elmi  potensialımızın  baza-
sında həqiqətən rentabelli, işlək bir elm modeli qura 
bilsək,  dövlət  də  bu  sahəyə  ayrılan  pulun  hədər 
getməyəcəyinə,  “fundamental  elm  –  tətbiqi  elm  – 
texnoloji  ideya  –  mühəndis-konstruktor  layihəsi  – 
istehsal”  zəncirində  hər  bir  halqaya  ayrılan  pulun 
hədər  getməyəcəyinə,  sonrakı  halqaların  hesabına 
əməli nəticəsi olacağına əmin ola bilər.  
Hal-hazırda  Azərbaycanda  təkcə  Elmlər  Aka-
demiyası  ilə  deyil,  bütövlükdə  elmin  inkişaf  strate-
giyası  ilə  bağlı,  elmin  müasir  tələblərə  cavab  verən 
təşkilati  strukturunun  formalaşdırılması  ilə  bağlı 
tədqiqatlara böyük ehtiyac vardır.  
Öyrənilməsi  vacib  olan  sahələrdən  biri  də 
Azərbaycanda  elmin  inkişaf  istiqamətlərinin  təsnif 
edilməsidir.  Kiçik  bir  ölkə  elmin  bütün  sahələrində 
aparıcı  mövqe  tuta  bilməz.  Ona  görə  də  elmin  ma-
liyyələşməsi üstün istiqamətlər (prioritetlər) prinsipi 
ilə həyata keçirilməlidir.  
“Elm” anlayışı ilə əhatə olunan tədqiqat sahə-
ləri praqmatiklik prizmasından, habelə son nəticənin 
milli və ümumbəşəri dəyərlərlə  əlaqəliliyi baxımın-
dan  üç  qrupa  bölünə  bilər.  Birincisi,  tətbiqi  elmlər-
dir ki, onların da real fayda gətirməsi yaxın və uzaq 
məqsədlərə  xidmət  baxımından  iki  cür  olur.  Müəy-
yən  bir  əməli  fəaliyyət  sahəsinin  elmi  əsaslarla 
qurulması, konkret bir istehsal müəssisəsinin texniki 
təchizatının  yeni  elmi  biliklər  əsasında  təkmilləş-

---