Selülit-Lenfanjit - Bir Vaka Sunumu
11
Özet
Deri ve yumuflak doku enfeksiyonlar› polikliniklerde
s›k karfl›lafl›lan, genellikle ayaktan tedavi edilebilen
hastal›klard›r. Düflme sonras›, toplum kaynakl›
Staphylococcus aureus etkenine ba¤l› geliflen, gürül-
tülü seyire ra¤men enfeksiyon belirteçleri normal bu-
lunan sekiz yafl›nda bir selülit-lenfanjit olgusu sunul-
mufltur. Direk yaymada bakteri tespit edilemeyen ol-
guya 100mg./kg.gün ampisilin intravenöz 4 dozda
bafllanm›fl, klini¤inin kötüleflmesi üzerine yat›fl›n›n
ikinci günü ampisilin kesilerek sefuroksim-klindami-
sin kombinasyonu ile tedaviye devam edilmifltir. Püy
kültüründe
S.aureus-metisiline hassas- üreyen olgu-
nun bulgular› giderek düzelmifl, tedavinin dördüncü
gününde a¤›zdan sefuroksime geçilmifltir. Tedavisi on
güne tamamlan›p kesilen hastan›n takibinin dördüncü
ay›nda herhangi bir tekrarlama bulgusuna rastlanma-
m›flt›r. (Çocuk Enf Derg 2008; 2: 67-9)
Anahtar kelimeler: Selülit, lenfanjit
Summary
Skin and soft-tissue infections are widespread and can
generally be treated on an outpatient basis.Here we
present an eight-year old boy with community-associated
Staphylococcus aureus infection which developed after
falling on his left knee. Although the infection progressed
rapidly with high fever, infection markers such as white
blood cell count, erythrocyte sedimentation rate, and
C-reactive-protein level showed normal results. On
arrival treatment with ampicillin 100 mg./kg.day in
four-divided doses was started. On the second day the
patient worsened physically and ampicillin therapy was
changed to cefuroxim plus clindamycin. Fever subsided
and clinical findings regressed. On the fourth day
meticillin susceptible -
S.aureus was isolated from the pus
culture. Clindamycin was stopped and cefuroxim was
continued for ten days. At the fourth month of follow-up
no recurrence was seen. (J Pediatr Inf 2008; 2: 67-9)
Key words: Cellulitis, lymphangitis
Girifl
Selülit, deri ve derialt› ya¤ dokusunu tutan, ani
bafllay›p h›zla yay›l›m gösteren bir enfeksiyondur.
Etken genellikle
Streptococcus pyogenes ve
Staphylococcus aureus dur. Travma, egzama, su-
çiçe¤i lezyonlar› gibi deri bütünlü¤ünün bozuldu¤u
bölgeler enfeksiyonun bafllang›ç yeri olabilece¤i gi-
bi baz›lar›nda hiçbir girifl noktas› bulunamaz.Ayak
parmaklar›ndaki mantar enfeksiyonlar› sonras›, ikin-
cil enfeksiyon tarz›nda da s›k görülür (1,2).
Deride bölgesel flifllik,k›zar›kl›k, a¤r› ve ›s› art›-
fl›yla bafllay›p, lenfatik boflal›m yolu boyunca yay›-
l›m gösterirse lenfanjit düflünülür. Bölgesel lenf
nodlar› büyür ve hassaslafl›r. Atefl ve genel durum
bozuklu¤u tabloya efllik edebilir (1,2).
Düflme sonras› sol diz üzerinde selülit tarz›nda
bafllayan, enfeksiyon belirteçleri negatif olan, gi-
derek ilerleyip lenfanjite dönüflen bir deri ve yumu-
flak doku enfeksiyonu vakas› sunulacakt›r.
Vaka Sunumu
Sekiz yafl›nda erkek hasta, üç gün önce yürür-
ken düfltü¤ü, sol dizini tafla çarpt›¤›, iki gün sonra
sol dizi üzerinde mercimek kadar iltihap olufltu¤u
ve etraf›n›n k›zard›¤›, gittikleri ortopedi doktorunun
filmlerinde bir anormallik görmedi¤i, yaras›n›n yü-
rümesini engellemedi¤i ö¤renildi.
Ertesi gün ateflinin bafllamas›, diz a¤r›s›n›n art-
mas› ve ayn› tarafta kas›¤›nda flifllik, a¤r› ve k›za-
r›kl›k olmas› nedeniyle hastanemize baflvurdu.
Gelifl Tarihi: 08.05.2008
Kabul Tarihi: 11.06.2008
Yaz›flma Adresi
Correspondence Address
Dr. ‹brahim Topal
Hastane Caddesi No: 25
20150 Denizli, Türkiye
Tel.:+90 258 262 01 13
Gsm.:+90 532 655 63 53
Faks.:+90 258 264 46 36
E-posta:
itopal20@gmail.com
ibrahimtopal@ttmail.com
Cellulitis-Lymphangitis - A Case Report
O
Ollg
gu
u S
Su
un
nu
um
mu
u //
C
Ca
as
se
e R
Re
ep
po
orrtt
67
‹brahim Topal, Emel Yolsal
Er-Pa Hastanesi, Denizli, Türkiye
Öz geçmiflinden s›k hastalanmad›¤›, anne baba akraba-
l›¤›n›n olmad›¤› ö¤renildi.
Fizik bak›s›nda vücut ›s›s› 38.5 derece, nab›z 124/dakika,
solunum 28/dakika, kan bas›nc› 100/60 mm c›va ölçüldü.
Sol dizin ön k›sm›nda bir cm. çapl› ortas› püy dolu bir odak
ve etraf›nda 5 cm. çapl› deriden kabar›k, hassas, s›cak k›r-
m›z› bölge mevcuttu. Sol kas›k ön-iç k›sm›nda hassas k›za-
r›kl›k ve 0.5x1 cm.lik lenf nodlar› ele geliyordu. Beyaz küre
(BK): 8600/dL., k›rm›z› küre çökme h›z› (KKÇH):
8 mm/saat, C-reaktif-protein (CRP): 0.45 mg/dL(N: 0.5
mg/dL).bulundu. Püy den yap›lan Gram yaymada bakteri
görülmedi. Yat›r›larak sol alt ekstremite kalp seviyesinden
yukar› kald›r›ld›.
Ampicillin 100mg/kg. gün intravenöz 4 dozda baflland›.
Ertesi gün, dizdeki lezyonla kas›kdaki bölge aras› lenfatik
boflal›m yolu boyunca hassas k›zar›kl›k yay›ld› (Resim 1).
Genel durumu bozuldu. Atefli devam eden hastada toplum
kaynakl› metisilin duyarl›
S.aureus enfeksiyonu olabilece¤i
düflünüldü. Ampisilin kesilerek sefuroksim 100mg/kg/gün,
klindamisin 40mg/kg/gün damardan 3 doza bölünerek bafl-
land›. Tedavinin ikinci günü atefli düfltü, k›rm›z›l›k azalmaya
bafllad›. Ateflsiz 48 saat geçince damar yolu c›kar›ld›. Kültür-
de
S.aureus-metisilin, sefuroksim ve klindamisine hassas-
üredi. Klindamisin kesildi. Sefuroksim aksetil olarak a¤›zdan
iki doza geçilerek tedavi 10 güne tamamland›. Dört ayl›k iz-
leminde tekrarlama olmad›.
Tart›flma
Lenfatik sistem ba¤›fl›kl›kl›k sistemimizin bir parças›d›r.
Vücuda d›flar›dan giren bakteri, virus gibi yabanc› ajanlar
lenf s›v›s› arac›l›¤›yla lenf bezlerine tafl›n›rlar. Lenf bezlerinde
bir ba¤›fl›kl›k cevab› oluflur ve yabanc› maddeler temizlenir.
Bu esnada oluflan iltihabi reaksiyona lenfanjit denir. Görül-
me s›kl›¤› konusunda uluslararas› kabul görmüfl bir veri yok-
tur. Çocuklarda görülen olgular›n üçte ikisi erkek cinsdir. Be-
lirli bir yafl seçimi bulunmamaktad›r.
En s›k etken A grubu beta hemolitik streptokoklard›r.
Bunlar salg›lad›klar› fibrinolizin ve hyalurinidaz enzimleriyle
dokuda yay›l›p lenf kanallar›na girer ve h›zla ilerliyerek lenfa-
denit, bakteremi ve sepsise yolaçabilirler (1,3).
Atefli ve toksik görünümü olmayan üç yafl›n üzerindeki
çocuklar a¤›zdan antimikrobial tedaviye al›n›p izlenebilirler.
Ancak yüksek ateflli ve ciddi selülit sonras› geliflen lenfanjit
olgular›n›n yat›r›larak
parenteral antibiyotik tedavisi almas›
önerilmektedir (1,3).
Düflme sonras› deri bütünlü¤ünün bozulmas› sonucu
geliflen hastam›zdaki enfeksiyon öncelikle selülit olarak
de¤erlendirildi. BK, KKÇH, CRP negatif olmas›na ra¤men,
yüksek atefl ve bölgesel lenf nodlar›n›n olaya kat›lmas› ne-
deniyle yat›r›larak damardan antibiyotik tedavisi verilmesi
planland›.
Yüksek doz-100mg/kg.gün- ampisilin dört doza bölüne-
rek damar yoluyla baflland›. Yat›fl›n›n ikinci günü verilen am-
pisiline ra¤men durumunun kötüleflmesi ve lenfanjit bulgula-
r›n›n belirginleflmesi nedeniyle etkenin bir
S.aureus suflu
olabilece¤i düflünüldü. Bu olgularda önerilen sefuroksim ve
klindamisin kombinasyonuna geçildi (2,4,5,6,7).
Hastam›zda enfeksiyonun bafllad›¤› bölgeden al›nan
püy kültüründe
S.aureus üredi. Girifl yeri belirsiz olgularda
yap›lan i¤ne aspirasyon örneklerinde etkenin üretilebilme
olas›l›¤› yüzde befle, deri biopsi örneklerinde yüzde yirmi-
lere kadar düflmektedir (2). Bu sebeple selülit olgular›nda
tedavi genellikle olas› etkenlere
-S.aureus ve S.pyogenes-
karfl› ampirik olarak düzenlenmektedir. ‹mmün sistemi
bask›lanm›fl olanlarda ve diyabetiklerde tedavinin psödo-
monas, enterobakter, kriptokok ve mantarlar› da kapsa-
mas› gereklidir (1).
Stafilokok enfeksiyonlar›nda metisilin direnci çok önem-
lidir. 1960 larda baz› stafilokok sufllar›nda penisiline kars› di-
rencin afl›r› art›fl› nedeniyle bu sufllara etkin metisilin kullan›l-
maya bafllanm›flt›r.
Bafllang›çta gerçekten çok etkin olan bu antibiyoti¤e
karfl› hastanede tedavi gören hastalarda direnç geliflmifl ve
giderek artm›flt›r. 1990 lara kadar sadece hastanede tedavi
görenlerde tespit edilen metisilin direnci daha sonra hasta-
ne ile iliflkisi olmayan toplum kaynakl› stafilokok olgular›nda
da görülmeye bafllanm›flt›r. Bugün birçok bölgede stafilo-
koklarda metisilin direnci yüzde 10 lar› geçmifltir. Bu olgular-
da, vankomisin kullan›lmakta, gerekli durumlarda linezolid,
tigesiklin, daptomisin,quinopristin gibi yeni ilaçlara geçil-
mektedir (5,6,7).
Klinikte di¤er önemli bir nokta, ilk lezyonda, yüzeyel nek-
rotik bölgenin olup olmamas›d›r. Nekrotik, kurutlu kabuk olan-
larda ilk planda toplum kaynakl› metisilin dirençli
S.aureus en-
feksiyonu akla gelmeli ve tedaviye uygun antibiyotikler eklen-
melidir. Çünkü bu etkenler Panton-Valentine lökosidin denen
bir ekzotoksini kodlayan genlere sahiptir. Bu ekzotoksin, sa-
l›nd›¤› bölgede fliddetli nekroz yapmaktad›r. Böylece nekrotik
deri lezyonlar›, nekrotizan pnömoni, derin doku abseleri olufl-
maktad›r (4,6,7).
Resim 1. Yat›fl›n›n ikinci gününde olgunun görünümü
Topal ve ark.
Selülit-Lenfanjit-Bir Vaka Sunumu
Çocuk Enf Derg 2008; 2: 67-9
J Pediatr Inf 2008; 2: 67-9
68
Hastam›z›n resminde görülen kurut al›nan kültüre ba¤l›
geliflmifltir. Geldi¤inde nekrotik materyali düflündürecek bir
kurut bulunmamaktayd›. Bu sebeple ilk görüldü¤ünde etken
olarak stafilokok düflünülmedi ancak klinik gidiflin kötülefl-
mesi uyar›c› oldu. Benzer vakalarla karfl›lafl›ld›¤›nda bafllan-
g›çta genifl etkili, stafilokoku da içerecek bir tedavi planlan-
mas› uygun olacakt›r.
Sonuç
Deri ve yumuflak doku enfeksiyonlar›nda laboratuvar
bulgular›n›n klinik bulgular› her zaman desteklemeyebilece-
¤i, tedavinin klini¤e göre ve s›k görülen ajanlar› kapsayacak
flekilde bafllanmas› çok önemlidir. Bölgenin enfeksiyon ajan
ve antibiyotik direnç patternlerinin saptanmas› amac›yla kül-
tür ve antibiyotik hassasiyet testlerinin üzerinde daha fazla
durulmas› gereklidir.
Kaynaklar
1. Yalç›n I, Salman N, Somer A. Çocuk Enfeksiyon Hastal›klar›.
1.Bask› ‹stanbul; Medya-Tower Yay›nc›l›k, 2007, s. 202-3.
2. Hirshmann JV. Fungal, Bacterial, and Viral Infections of the Skin:
Bacterial Infections. ACP Medicine Online. 2002.
3. eMedicine - Lymphangitis : Article by Raymond D Pitetti-
http://www.emedicine.com/ped/topic1336.htm
4. Daum RS. Skin and Soft-Tissue Infections Caused by Methicillin-
Resistant
Staphylococcus aureus
. N Engl J Med 2007; 357: 380-9.
5. Ladhani S, Garbash M. Staphylococcal Skin Infections in
Children: Rational Drug Therapy Recommendations. Paediatr
Drugs 2005; 7: 77-102.
6. Pong AL, Bradley JS. Guidelines for the Selection of Antibacterial
Therapy in Children. Microbiology. Pediatr Clin N Am 2005; 52:
869-72.
7. American Academy of Pediatrics. (Staphylococcal Infections) In:
Pickering LK, Baker CJ, Long SS, Mc Millian JA, eds. Red
Book.2006 Report of the Commitee on Infectious Diseases.
27th ed. Elk Grove Village, IL: American Academy of Pediatrics;
2006: 598-629.
Topal ve ark.
Selülit-Lenfanjit-Bir Vaka Sunumu
Çocuk Enf Derg 2008; 2: 67-9
J Pediatr Inf 2008; 2: 67-9
69