Sh. R. Xolmoʻminov mehnat bozori iqtisodiyoti

Asosiy adabiyotlar 
 
1. Karimova I.A. O‘zbekiston: bozor munosabatlariga oʻtishning 
oʻziga xos yoʻli. –T.: O‘zbekiston», 1993. 
2. O‘zbekiston Respublikasining «Aholini ish bilan ta’minlash 
toʻg‘risida»gi Qonuni // «Mehnat» gazetasi. —T., 1993-yil, 1-oktabr. 

---

18 
3. Abdurahmonov Q.X., Mamarasulov F. Mehnat iqtisodiyoti: 
nazariya va amaliyot (darslik). –T.: «Fan», 2019. 
4. Дмитриев Й. Рынок труда: предложение и спросoби 
управление // Проблемы теории и практики управления. . –M.: 
1991, №4. 
5. Кулаков В. Рынок рабочей силы: основы теории, функци-
онирования и прогнозирования // Экономист. –М., 1992, № 6–50–
55 стр. 
6. Маслова Н.С. Эфективная занятост и ринок рабочей сили. -
М.: «Наука», 1992. 
7. Никифорова A.Л. Ринок труда: занятност и безработици. –
М.: Международние отношение, 1991. 
8. Павленков В.A. Ринок труда. -М.: Aнлик, 1992.
9. Xolmo‘minov Sh. R. Qishloq mehnat bozorining shakllanishi 
va rivojlanishi hamda ularni modellashtirish – T.: «Fan va texnologiya», 
2014. 

---

19 
II BOB 
 
MEHNAT BOZORINING SHAKLLANISHI 
 
2.1. Mehnat bozori shakllanishining ahamiyati va shart-
sharoitlari 
 
Mehnat bozori, bozor tizimining ajralmas qismi sifatida faqat 
tovar ishlab chiqarish va muomalasi umumiy hukmron boʻlgandagina 
vujudga keladi. Ishchi kuchi «mehnatga qobiliyati»ning tovarga 
aylanishi mehnat bozori shakllanishining bosh sharti hisoblanadi. 
Akademik I.A. Karimov ta’kidlaganidek, 
«mehnat bozori boʻlmasa, 
ishchi kuchi tovarga ayantirilmasa, bozor munosabatlari toʻg‘risi-
dagi gap-soʻzlar og‘izda qolib ketadi».
Ishchi kuchi tovarga shunday 
holda aylanadiki, agap uning egasi – xodim – ishlab chiqarish vositalari 
va turmush kechirish vositalaridan yuridik erkin shaxs boʻlsa. Shaxs-
ning fuqarolik erkinligi xodimga mehnatni qoʻllash sohasi, undan 
foydalanish sharoitlari va ish haqini erkin tanlash huquqini rasmiy 
beradi. Erkin subyekt sifatida u shaxsiy mulkchilik va oʻzining ishchi 
kuchiga egalik huquqiga ega boʻladi. O‘zbekiston Respublikasining 
«Aholini ish bilan ta’minlash toʻg‘risida»gi Qonunida ta’kidlanganidek, 
«O‘zbekiston Respublikasi fuqarolariga ishlab chiqarish va ijodiy 
mehnat uchun oʻz qobiliyatlariga egalik qilish va qonunchilik man 
qilmaydigan har qanday faoliyat bilan shug‘ullanish huquqi berilgan. 
Mehnatga har qanday shaklda ma’muriy majbur qilishga yoʻl 
qoʻyilmaydi. Kishilarning ixtiyoriy band boʻlmasligi ularni javobgar-
likka tortish uchun asos boʻla olmaydi»