|
Psixologik himoya – sub’ektning mavjud ijobiy holatini saqlashga
yunaltirilgan jarayon va mexanizmlar tizimidir. Uning ikki xil: yaqin (ijobiy
holatni saqlash) va uzoq (ijobiy holatni imkon qadar uzoqroq o‘zida ushlab
turish) maqsadlari mavjud.
Psixologik himoya mexanizmlari quyidagi vazifalarni amalga
oshiradi:
1. Shaxsning ichki, ya’ni o‘z-o‘zi bilan yuzaga keladigan konfliktlarni
oldini olishga yordam beradi. Hoxish-istak va xulq-atvor me’yorlari o‘rtasidagi
kurashni oldini oladi.
2. Negativ his-tuyg‘ular ta’sirini susaytiradi va ularni bartaraf etishga
ko‘maklashadi.
3. Psixik salomatlikni saqlash uchun xavotirni kamaytiradi. Chunki
muntazam xavotirda yashash nevroz, depressiya va sog‘liqni yomonlashuviga,
shaxs tanazzuliga olib keladi.
4. Shaxs psixikasiga xavf tug‘diruvchi, o‘zini noadekvat tutishga sabab
bo‘luvchi, nokonstruktiv reallikni noto‘g‘ri talqin qiladi.
Hozirgi kunda himoya mexanizmlarining 50 dan ortiq turlari farq qilib,
“ularni ikkita umumiy tavsifnomasi mavjud: 1) ongli ravishda reallikdan yuz
o‘giradi yoki uni noto‘g‘ri talqin qiladi; 2) odam ularni mavjudligiga shubha
qilmasligi sababli ongsiz ravishda harakat qiladi”.
Dostları ilə paylaş: | 
