Международный
научный
журнал
№
9
(100),
часть
3
«
Научный
импульс
»
апреля
, 202
3
1519
SHAXS PSIXOLOGIYASINING DOLZARB MUAMMOLARI
Sharipova Kamola G'aybulla qizi
Osiyo xalqaro universiteri
Pedagogika va psixologiya yo'nalishi
1- kurs talabasi
Annotatsiya:
Ushbu maqolada shaxs o'rganishning psixologiya uchun xosligi,
shaxsning shakllanish jarayoniga shaxslararo munosabatlardan tashqari jamiyatdagi
mavjud siyosiy doiralar va mafkuraviy qarashlar ham katta ta'sir ko'rsatishi to'liqroq yoritib
berilgan.
Kalit so'zlar:
Sotsial psixologiya, ijtimoiy-psixologik yondashish, yondashuv
sotsializatsiyasi, shaxslararo munosabatlar.
Muloqot
jarayonining ham, guruhiy jarayonlarning ham egasi - subyekti hamda
obyekti aslida, alohida shaxs, konkret odamdir. Shuning uchun
ham Ijtimoiy psixologiya
alohida shaxs muammosini ham o'rgandiki, uni o'sha turli ijtimoiy jarayonlarning
ishtirokchisi va faol amalga oshiruvchisi degan nuqtai nazardan tekshiradi. Ma'lumki, shaxs
muammosi umumiy psixologiyada ham,
pedagogik psixologiyada ham, differensial,
huquqiy psixologiya va psixologiyaning qator maxsus bo'limlarida ham o'rganiladi. Har bir
bo'lim yoki tarmoq uni oz mavzu va vazifalari nuqtai nazaridan shaxsga taalluqli bolgan
muammolarni yoritadi. Masalan, umumiy psixologiya shaxsni
psixologik faoliyatning
maxsuli, alohida psixik jarayonlarning egasi deb hisoblansa, sotsiologiya uni ijtimoiy
munosabatlarning obyekti deb qaraydi.
Shaxs muammosiga ijtimoiy-psixologik yondashishning o'ziga xosligi shundaki, u turli
guruhlar bilan boladigan turli shakldagi o'zaro munosabatlarning oqibati sifatida qaraladi.
Ya'ni
Ijtimoiy psixologiya, avvalo, biror guruhning a'zosi hisoblangan shaxs xulq-atvori
qanday qonuniyatlarga bo'ysunishini, shaxsning muloqotlar sistemasida olgan ta'sirlari
uning ongida qanday aks topishini o'rganadi. Guruhning shaxs psixologiyasiga ta'siri qay
yo'sinda sodir bolishi ijtimoiy psixologiyada sotsializatsiya muammosi bilan uzviy bog'liq
bo'lsa, bu ta'sirlarning shaxs xatti-harakatlari, xulqida bevosita
qanday namoyon bolishi
ijtimoiy yo'l-yo'riqlar muammosi bilan bog'liqdir. Ana shular asosida shaxsda
shakllanadigan fazilatlar va ularning turli tipdagi shaxslarda namoyon bolishini aniqlagan
holda, shaxs xulq-atvorini boshqarish mexanizmlarni ishlab chiqish Ijtimoiy psixologiyaning
asosiy vazifalaridan biridir.
Shaxs psixologiyasining shakllanishiga u mansub bo'lgan ma'lum
bir ijtimoiy
guruhlarning munosabatlari ham o'z ta'sirini ko'rsatadi. Bunday o'zaro ta'sir va muloqot
jarayonida shaxslarning bir-biriga ta'siri sodir bo'lishi bilan birgalikda, jamiyatga, mehnatga,
odamlarga, o'zining shaxsiy sifatlariga nisbatan o'z qarashlariga,