SiNDİRİm sistemi hastaliklari

Patogenez: Oral yolla alınan etken hızlı bir şekilde ince barsaklara ulaşır ve villusların epitel hücrelerine yerleşir. Villuslarda oldukça hızla çoğalarak, villus uçlarında hasarlara neden olurlar. Bu dönemde hayvanlarda iştahsızlık, durgunluk ve ateş gözlenir. Rotavirusların villuslarda yaptığı tahribatlar çok çabuk rejenere olamadığından ve giderek çoğalan virusların diğer barsak villuslarını da etkilemesi sonucu barsak yüzey geriliminin azalmasına bağlı malabsorptif bozukluklar görülür. Buna bağlı olarak ilgili barsak segmentinden gıda maddeleri, tuz ve suyun yetersiz emilimi ile ince barsaklardan glikoz ve laktoz emilimi aksar ve kalın barsaklarda laktoz birikimi sonucu (hiperosmalite) osmotik diyare gelişir. İshale bağlı sıvı kaybı ve dehidrasyon bulguları ortaya çıkar.

İnce barsaklarda çok sayıda villus etkilendiğinden ilgili barsak segmentinden sindirim için gerekli yeterince barsak salgısı ile enzim sentezlenemez ve gıdaların barsaklarda yetersiz parçalanması ortaya çıkar. Böylece barsaklarda gıdaların tam olarak sindirilememesi sonucu, kokuşma ve gaz üreten bakterilerin üremesi için uygun ortam sağlanır. Kokuşma bakterilerinin aşırı üremesi barsak içeriğinin pH’sını da değiştirir. Organizma değişen pH’yı dengelemeye çalışır ve dokulardan barsaklara fazla miktarda sıvı geçişi olur. Barsaklarda pH’nın hafif asidik olması özellikle kalın barsaklarda enteropatojen Coli grubu bakterilerin aşırı üremesine ve ince barsaklara gelmesine neden olur. Barsaklarda enteropatojen bakterilerin sayılarının artması ve barsak villuslarında meydana gelen dejenerasyonlar sonucu bakteriler (özellikle E. coli) barsak duvarından çok kolay geçmeleri sonucu bakteriyel enfeksiyonlar meydana gelir ve mortalite artar. Hastalıkta inkübasyon süresi 15 saat ila 5 gündür ve genel olarak 1-8 günlük buzağılarda görülür.

Semptomlar: Buzağılarda, depresyon, zayıflık ve anoreksi ile birlikte kokusuz, sulu, açık sarı-bozbeyaz renkte içerisinde pıhtı şeklinde muhat kitleleri ve kan izleri olan aniden başlayan ishal görülür. Barsak motilitesinde artış tespit edilir. Ağır olgularda (bakteriyel enfeksiyonla birlikte seyreden durumlar) hayvanlarda dehidrasyon ve mortalite oranında artış gözlenir. Dehidrasyona bağlı olarak deri elastikiyetinde azalma ve gözlerde çökme belirgindir. Aşırı sıvı kaybına olarak kanda hemokonsantrasyon, hipokalemi, hiponatremi, kalp ve dolaşım bozuklukları ile kramplar meydana gelir ve hayvan kısa süre içerisinde ölür.