sinf O’zbekiston tarixi fanidan soatlik ochiq dars ishlanmasi

Termiz davlat Pedagogika instituti Tarix fakulteti Tarix va uni o’qitish metodikasi ta’lim yo’nalishi 2-kurs talabasi Saydullayeva Farangizning
7-sinf O’zbekiston tarixi fanidan
1 SOATLIK OCHIQ DARS ISHLANMASI

Darsning bosqichlari

I	Tashkiliy qism	2 min
II	O’rganilgan mavzuni takrorlash	8 min
III	Yangi mavzuni tushuntirish	5 min
IV	Sfetafor metodi	10 min
V	Labirint metodi	7 min
VI	Guruhlarda ishlash	8 min
VII	Dars yakunini chiqarish	3 min
VIII	Uyga vazifa	2 min

Sana:
Mavzu: Qoraxoniylar

1. 
   Darsning maqsadi:
   

1. 
   Ta’limiy maqsad :
   

O’quvchilarga Qoraxoniylar davlati qaytariqa tashkil topganligi haqida ma’lumot berish.

2. 
   Rivojlantiruvchi maqsad:
   

O’quvchilarga Qoraxoniylar asoschisi olib borgan istilochilik urushlari hamda davlatning parchalanishi sabablari haqida bilim berish.

3. 
   Tarbiyaviy maqsad:
   

O’quvchilarni G’aznavizlarga qarshi kurash, mustaqillik ruhida tarbiyalash
2. Dars turi Noananaviy.
3. Dars jihozlari.
1.O’zbekiston tarixi 7-sinf darsligi.
2. Dunyo siyosiy xaritasi.
3. Mavzuga doir tarixiy rasmlar.
4. O’tilgan dars mavzusi asosiy masalalari asosida tayyorlangan kartochkalr.
5. Dars mavzusi mazmuning tayanch tushunchalaari.
- Qoraxoniylar davlati.
- Qoraxoniylarning Turondagi hukmronligi.
- Arslonxon, bug’raxon.
- Horun bug’raxon.
II. O’rganilgan mavzuni takrorlash

1. 
   Kartochka. Davlat nima?
   
2. 
   Qoraxoniylar kimlar va ular qayerda yashaganlar?
   
3. 
   Qoraxoniylar davlati qachon va qay tariqa tashkil topgan.
   
4. 
   Tavg’achxon.
   
5. 
   Nuh ibn Mansur.
   

III.Yangi mavzu rejasi.
1.Qoraxoniylar sulolasining hokimiyatni egallashi.
2.Qoraxoniylar va G’aznavishlar o’rtasidagi munosabatlar.
3. Qoraxoniylarning istilochilik urushlari va oqibatlari.
4. Qoraxoniylar davlatining bo’linishi.
5.Qoraxoniylarning Movaraunahrga hujumi.
6. Davlat boshqaruvi.

Yangi mavzu bayoni.
X asrning ikkinchi yarmiga kelib ichki ziddiyatlarning kuchayishi
va keskinlashuvi natijasida Somoniylar davlati kuchsizlana boshlaydi. Somoniylarga tobe
bo‘lgan viloyatlar, ayniqsa, Xurosonda ular
hokimiyatiga qarshi ko‘tarilgan isyonlar, toj-u
taxt uchun uzluksiz olib borilgan kurashlar Somoniylar davlati inqirozini yaqinlashtirgan edi.
Bunday vaziyatdan Yettisuv va Qoshg‘arda
yashovchi turkiy qabilalar unumli foydalandilar. Chunki, X asrning ikkinchi yarmiga kelib bu hududlardagi qarluq, chig‘il, yag‘mo
kabi turkiy qabilalar o‘zlarining kuchli
davlatlarini tuzishga muvaffaq bo‘lgan
edilar. Shu davrda Isfijob (Sayram) hokimi
Bilgakul o‘zini xoqon deb atab, oliy hukmronlikka da’vo bilan chiqdi. Lekin Somoniylar
Isfijobni zabt etishdi. Ismoil Somoniy Tarozni egallaganidan so‘ng turkiy qabilalar
G‘arbiy Qoshg‘ar yerlari tomonga chekinishga
majbur bo‘lishdi. Bilgakulning «qora» degan
laqabi bo‘lgan. Tarixchilar qoraxoniylarning
nomi Bilgakulga nisbatan «qoraxon» deyilsa
kerak, deb taxmin qiladilar. Qoraxoniylarning Movarounnahrga to‘liq hukmronligi X asrning 40-yillarida qaror topdi. Sotuq Bug‘roxon
hukmronligi davrida Qoraxoniylar sulolasi islomni qabul qilgan.